Анкона

Анко́на (італ.: Ancona) — горад-порт у Італіі, сталіца рэгіёна Марке, адміністрацыйны цэнтр аднайменнай правінцыі.

Анкона Ancona Герб^[d] Сцяг Краіна  Італія Рэгіён Марке Правінцыя Анкона Каардынаты 43°37′ пн. ш. 13°31′ у. д.^HGЯO Бургамістр Daniele Silvetti^[d] Заснаваны 387 да н.э. Плошча 123 км² Вышыня цэнтра da 0 a 110 м Водныя аб’екты Адрыятычнае мора Афіцыйная мова італьянская Насельніцтва ▼98 356 чал. (1 студзеня 2023) Шчыльнасць 930 чал./км² Нацыянальны склад Італьянцы 98% Этнахаронім anconetani, anconitani Часавы пояс UTC+1, летам UTC+2 Тэлефонны код 071 Паштовы індэкс 60100 Аўтамабільны код AN ISTAT 042002 Афіцыйны сайт comune.ancona.it Анкона на карце Італіі ±

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Заступнікам горада лічыцца . Свята горада 4 мая.

Гісторыя

Горад Анкона быў заснаваны каля 390 гады да н.э. Яго назва — злёгку змененае грэчаскае Αγκων, што азначае «локаць» — гавань на ўсход ад горада спачатку была абаронена толькі мысам, які па форме нагадвае локаць. Грэчаскія гандляры ўладкавалі тут фабрыку па вытворчасці пурпуру. У часы рымлян у Анконе хадзіла свая манета (з выявай рукі, якая трымае пальмавую галіну, з аднаго боку, і галавой Афрадыты на іншай), а насельніцтва працягвала гаварыць па-грэчаску. Калі менавіта Анкона стала калоніяй Рыма — пытанне спрэчны. Яна была занята рымскім флотам у Ілірыйскай вайне (178 да н.э., Ціт Лівій). Юлій Цэзар завалодаў ёю адразу пасля таго, як перайшоў Рубікон. Гавань Анконы мела велізарнае значэнне ў часы імперыі, бо была найбліжэйшай да Далмацыі, і была пашырана Траянам.

У Сярэднявечча на тэрыторыі горада была незалежная , якой спрабавалі завалодаць Рымская царква, Венецыянская рэспубліка і германскія імператары. У 1532 г. у горадзе ўсталявалася ўлада Папы. Падчас войн Французскай рэвалюцыі на тэрыторыі Анконы на кароткі час была абвешчана Анканітанская рэспубліка, неўзабаве якая ўвайшла ў склад Рымскай рэспублікі. Пасля разгрому Напалеона ўлада Папы была адноўлена, а ў 1860 Анкона ўвайшла ў склад Італьянскага Каралеўства.

Эканоміка

Суднабудаванне, вагонабудаванне, вытворчасць маставых канструкцый. , фармацэўтычная, абутковая прамысловасць, вытворчасць маёлікавых і шкляных вырабаў. Вываз серы і асфальту.

Культура

Вядомы архітэктурны помнік Анконы — трыўмфальная арка Траяна, пабудаваная пасля 115 года нашай эры верагодна, архітэктарам Апаладорам Дамаскім. Музеі: Нацыянальны музей Марке (італійскія, грэчаскія і рымскія старажытнасці), пінакатэка «Франчэска Падэсці», Епархіяльны музей. У наваколлях Анконы размешчаны найбуйнейшы паломніцкі цэнтр — .

Насельніцтва

Год Колькасць 2015 101 300 2016 100 721 Год Колькасць 2017 100 696 2018 100 924 Год Колькасць 2023 98 356

Гарады-пабрацімы

•  Ribnica^[d], Славенія
•  Svolvær^[d], Нарвегія
•  Ізмір, Турцыя (2005)
•  Галац, Румынія
•  Гранбі, Канада (верасень 1979)
•  Каслбар^[d], Ірландыя
•  Патры, Грэцыя
•  Спліт, Харватыя

Зноскі

1. Barbone G. Il guerriero d'oro armato di spada sul cavallo corrente e lo stemma della citta di Ancona — 2009.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126368610"></a>
2. https://demo.istat.it/?l=it
3. http://www.demo.istat.it/bilmens2015gen/index.html
4. http://demo.istat.it/bilmens2016gen/index02.html — ISTAT.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q214195"></a>
5. Popolazione Residente al 1° Gennaio 2017 — ISTAT. Праверана 9 верасня 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q214195"></a>
6. Popolazione Residente al 1° Gennaio 2018 — ISTAT. Праверана 16 сакавіка 2019.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q214195"></a>
7. https://www.izmir.bel.tr/tr/KardesKentler/62
8. https://numerique.banq.qc.ca/patrimoine/details/52327/2870342
9. https://www.patrasevents.gr/article/303087-i-lista-me-tis-23-adelfopoiimenes-poleis-tis-patras-iparxei-ousia-omos

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Анкона