Azərbaycanca
Türkçe
Вецер — струмень паветра або іншых газаў, якія складаюць атмасферу. На Зямлі вецер узнікае як вынік агульнай цыркуляцыі атмасферы. Звычайна вецер бывае вызваны розніцай атмасфернага ціску і накіраваны ад зоны высокага ціску да зоны нізкага ціску. Але ў сярэдніх геаграфічных шыротах з-за сілы Карыёліса вецер вее звычайна па лініі аднолькавага ціску. Тэрмін «вецер» звычайна ўжываецца ў метэаралогіі для акрэслення гарызантальнага складніка ветру. Вецер — адзін з асноўных элементаў фарміравання надвор’я, з гэтай прычыны метэаролагі вельмі дакладна вымяраюць хуткасць ветру (у м/с) і кірунак. Кірунак ветру мае назву таго боку, з якога вее, напрыклад, калі вецер вее з поўначы на поўдзень, ён мае назву паўночны.
Шматгадовыя назіранні за кірункам ветру адлюстроўваюць у выглядзе своеасаблівага графіка — .
Выкарыстанне ветру чалавекам
Вецер выкарыстоўваецца для выпрацоўкі энергіі з дапамогай ветравых турбін.
Вымярэнне ветру
Для вымярэння ветру ўжываюць анемометр. Таксама вецер вымяраецца з дапамогай штучных спадарожнікаў (тэледэтэкцыі), з дапамогай назірання за хуткасцю перамяшчэння хмар, з дапамогай радара, з дапамогай і г. д.
Сонечны вецер
Сонечны вецер з’яўляецца рухам не паветра, а вельмі разрэджанай плазмы, якая выкідаецца з атмасферы Сонца (ці іншай зоркі) з сярэдняй хуткасцю каля 400 км/с (ад 300 да 800 км/с на розных участках). Ён складаецца пераважна з асобных электронаў і пратонаў. Гэтым часціцам удаецца пераадолець гравітацыйнае поле Сонца дзякуючы высокай тэмпературы кароны і іншых, не да канца зразумелых працэсаў, якія надаюць ім дадатковую энергію. Сонечны вецер утварае геліясферу, велізарны ўчастак міжзорнай прасторы вакол Сонечнай сістэмы.
Гл. таксама
- Штыль
Крыніцы
- Dr. David H. Hathaway. The Solar Wind. (2007). Архівавана з першакрыніцы 22 чэрвеня 2012. Праверана 19 сакавіка 2009.
- Robert Roy Britt (2000-03-15). "A Glowing Discovery at the Forefront of Our Plunge Through Space". SPACE.com. Архівавана з арыгінала 11 студзеня 2001. Праверана 2006-05-24.
Спасылкі
![image]()
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Вецер
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
U getaj staronki nyama praveranyh versij hutchej za ysyo yae yakasc ne acenvalasya na adpavednasc standartam Vecer strumen pavetra abo inshyh gazay yakiya skladayuc atmasferu Na Zyamli vecer uznikae yak vynik agulnaj cyrkulyacyi atmasfery Zvychajna vecer byvae vyzvany roznicaj atmasfernaga cisku i nakiravany ad zony vysokaga cisku da zony nizkaga cisku Ale y syarednih geagrafichnyh shyrotah z za sily Karyyolisa vecer vee zvychajna pa linii adnolkavaga cisku Termin vecer zvychajna yzhyvaecca y metearalogii dlya akreslennya garyzantalnaga skladnika vetru Vecer adzin z asnoynyh elementay farmiravannya nadvor ya z getaj prychyny metearolagi velmi dakladna vymyarayuc hutkasc vetru u m s i kirunak Kirunak vetru mae nazvu tago boku z yakoga vee napryklad kali vecer vee z poynachy na poydzen yon mae nazvu paynochny Parusny karabel ruhaecca vetram Shmatgadovyya naziranni za kirunkam vetru adlyustroyvayuc u vyglyadze svoeasablivaga grafika Vykarystanne vetru chalavekamVecer vykarystoyvaecca dlya vypracoyki energii z dapamogaj vetravyh turbin Vymyarenne vetruDlya vymyarennya vetru yzhyvayuc anemometr Taksama vecer vymyaraecca z dapamogaj shtuchnyh spadarozhnikay teledetekcyi z dapamogaj nazirannya za hutkascyu peramyashchennya hmar z dapamogaj radara z dapamogaj i g d Sonechny vecerAsnoyny artykul Sonechny vecer Adbiccyo sonechnaga vetru geliyapauzaj Sonechny vecer z yaylyaecca ruham ne pavetra a velmi razredzhanaj plazmy yakaya vykidaecca z atmasfery Sonca ci inshaj zorki z syarednyaj hutkascyu kalya 400 km s ad 300 da 800 km s na roznyh uchastkah Yon skladaecca peravazhna z asobnyh elektronay i pratonay Getym chascicam udaecca peraadolec gravitacyjnae pole Sonca dzyakuyuchy vysokaj temperatury karony i inshyh ne da kanca zrazumelyh pracesay yakiya nadayuc im dadatkovuyu energiyu Sonechny vecer utvarae geliyasferu velizarny ychastak mizhzornaj prastory vakol Sonechnaj sistemy Gl taksamaShtylKrynicyDr David H Hathaway The Solar Wind nyavyzn 2007 Arhivavana z pershakrynicy 22 chervenya 2012 Praverana 19 sakavika 2009 Robert Roy Britt 2000 03 15 A Glowing Discovery at the Forefront of Our Plunge Through Space SPACE com Arhivavana z aryginala 11 studzenya 2001 Praverana 2006 05 24 SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Vecer