Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Бу́кмал (нарв.: bokmål — «кніжная мова») — адзін з двух (побач з нюнорскам) стандартаў (форм) нарвежскай мовы. Сфарміраваўся на аснове дацкай мовы пасля чатырох стагоддзяў панавання Даніі над Нарвегіяй (дацка-нарвежская унія).
Многія значныя нарвежскія пісьменнікі XIX стагоддзя, найперш Генрык Ібсен і Б’ёрнсцернэ Б’ёрнсан, пісалі стыхійна нарвегізаванай дацкай мовай, першапачаткова называнай «дацка-нарвежскай». Назва «букмал» прынята з 1929 года замест ужыванай раней «дзяржаўнай мовы» (нарв.: riksmål). Іншая афіцыйная пісьмовая мова Нарвегіі — нюнорск.
Букмал ужываецца прыкладна 90 % насельніцтва Нарвегіі, іменна яго найчасцей вывучаюць замежныя студэнты, на ім выходзяць усе цэнтральныя СМІ. Нормы букмала набліжаныя да ўсходненарвежскіх дыялектаў, асабліва да варыянтаў, на якіх гавораць вакол Осла, хоць аснова яго застаецца дацкай. Дацкія тэксты ў пісьмовым выглядзе зразумелыя носьбітам букмала, фанетычныя ж адрозненні дастаткова моцныя, таму з разуменнем вуснай дацкай мовы нарвежцы маюць складанасці. У букмале большая колькасць запазычанняў, чым у нюнорску. У XX стагоддзі прадпрымалася некалькі моўных і арфаграфічных рэформ дзеля «дэмакратызацыі» «кніжнай мовы», аднак некаторыя не прыжыліся і былі адмененыя. Адзінага арфаэпічнага стандарта кніжная нарвежская не мае.
Гл. таксама
- Нованарвежская мова
Спасылкі
- Нарвежская мова // Энциклопедия Кругосвет (руск.)
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Bu kmal narv bokmal knizhnaya mova adzin z dvuh pobach z nyunorskam standartay form narvezhskaj movy Sfarmiravaysya na asnove dackaj movy paslya chatyroh stagoddzyay panavannya Danii nad Narvegiyaj dacka narvezhskaya uniya Raspaysyudzhanne dzvyuh form narvezhskaj pa municypalitetah Narvegii 2007 Mnogiya znachnyya narvezhskiya pismenniki XIX stagoddzya najpersh Genryk Ibsen i B yornscerne B yornsan pisali styhijna narvegizavanaj dackaj movaj pershapachatkova nazyvanaj dacka narvezhskaj Nazva bukmal prynyata z 1929 goda zamest uzhyvanaj ranej dzyarzhaynaj movy narv riksmal Inshaya aficyjnaya pismovaya mova Narvegii nyunorsk Bukmal uzhyvaecca prykladna 90 naselnictva Narvegii imenna yago najchascej vyvuchayuc zamezhnyya studenty na im vyhodzyac use centralnyya SMI Normy bukmala nablizhanyya da yshodnenarvezhskih dyyalektay asabliva da varyyantay na yakih gavorac vakol Osla hoc asnova yago zastaecca dackaj Dackiya teksty y pismovym vyglyadze zrazumelyya nosbitam bukmala fanetychnyya zh adroznenni dastatkova mocnyya tamu z razumennem vusnaj dackaj movy narvezhcy mayuc skladanasci U bukmale bolshaya kolkasc zapazychannyay chym u nyunorsku U XX stagoddzi pradprymalasya nekalki moynyh i arfagrafichnyh reform dzelya demakratyzacyi knizhnaj movy adnak nekatoryya ne pryzhylisya i byli admenenyya Adzinaga arfaepichnaga standarta knizhnaya narvezhskaya ne mae Gl taksamaNovanarvezhskaya movaSpasylkiNarvezhskaya mova Enciklopediya Krugosvet rusk