Глебазнаўства — навука пра глебу, як самастойнае прыроднае цела. Уваходзіць у склад прыродазнаўства, адносіцца да навук аб Зямлі. Глебазнаўства вывучае паходжанне, развіццё, будову, склад, уласцівасці, урадлівасць і распаўсюджванне глебаў, а таксама распрацоўвае меры па іх ахове і рацыянальным выкарыстанні.
Заснавальнік навукі пра глебу — рускі вучоны В. В. Дакучаеў.
Глебазнаўства выкарыстоўвае вынікі геалагічных даследаванняў рэчыўнага складу і ўласцівасцяў горных парод, якія выходзяць на дзённую паверхню зямной кары. Паверхневыя гарызонты горных парод, якія пад уздзеяннем глебаўтваральных працэсаў ператвараюцца ў глебу, называюцца мацярынскімі, або глебаўтваральнымі, пародамі. Іх уласцівасці і склад залежаць ад горных парод, разнастайнасць якіх вельмі вялікая. Асаблівая роля ў глебаўтварэнні належыць жывым арганізмам. Ад іх уздзеяння горная парода ператвараецца ў глебу і фармуецца яе ўрадлівасць.
Разнастайнасць кліматычных умоў, расліннасці, горных парод, рэльефу, розны ўзрост асобных тэрыторый абумоўліваюць вялікую якасную разнастайнасць глебы ў прыродзе. Маючы ўласцівасць урадлівасці, у сельскай гаспадарцы глеба — гэта галоўны сродак вытворчасці.
Чалавек значна ўплывае як на глебаўтварэнне, уласцівасці, рэжымы, урадлівасць глебы, так і на прыродныя фактары, што вызначаюць глебаўтварэнне. Такім чынам, глебазнаўства вывучае глебу, яе асобнае прыроднае цела, як сродак вытворчасці, як прадмет прыкладання чалавечай працы, а таксама, у вядомай ступені, як прадукт гэтай працы.
Зноскі
- Забавин. М.В. Почвоведение. — Саратов, 2004. — С. 04. — 54 с.
- Асновы аграноміі / пад рэд. Л. А. Верамейчык. — Мн., 1999
Літаратура
- Марцуль І. М. Глебазнаўства // Асновы аграноміі: Падручнік / Пад рэд. Л. А. Верамейчык. — Мн.: Ураджай, 1999. — 416 с.: іл. ISBN 985-04-0122-2
- Ганжара Н. Ф. Почвоведение.— М.: Агроконсалт, 2001. — 392 с. — ISBN 5-94325-003-4
- Добровольский Г. В. , Никитин Е. Д. Сохранение почв как незаменимого компонента биосферы. — М.: Наука, 2000. — 185 с.
- Крупеников И. А. История почвоведения. — М.: Наука, 1981
- Розанов Б. Г. Генетическая морфология почв. — М.: Изд-во Московского университета, 1975
Спасылкі
![]() | Глебазнаўства на Вікісховішчы |
---|
- Архіў часопіса Архівавана 6 лістапада 2014. «Почвоведение», заснаванага ў 1899 г.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Glebaznaystva navuka pra glebu yak samastojnae pryrodnae cela Uvahodzic u sklad pryrodaznaystva adnosicca da navuk ab Zyamli Glebaznaystva vyvuchae pahodzhanne razviccyo budovu sklad ulascivasci uradlivasc i raspaysyudzhvanne glebay a taksama raspracoyvae mery pa ih ahove i racyyanalnym vykarystanni Zasnavalnik navuki pra glebu ruski vuchony V V Dakuchaey Glebaznaystva vykarystoyvae vyniki gealagichnyh dasledavannyay rechyynaga skladu i ylascivascyay gornyh parod yakiya vyhodzyac na dzyonnuyu paverhnyu zyamnoj kary Paverhnevyya garyzonty gornyh parod yakiya pad uzdzeyannem glebaytvaralnyh pracesay peratvarayucca y glebu nazyvayucca macyarynskimi abo glebaytvaralnymi parodami Ih ulascivasci i sklad zalezhac ad gornyh parod raznastajnasc yakih velmi vyalikaya Asablivaya rolya y glebaytvarenni nalezhyc zhyvym arganizmam Ad ih uzdzeyannya gornaya paroda peratvaraecca y glebu i farmuecca yae yradlivasc Raznastajnasc klimatychnyh umoy raslinnasci gornyh parod relefu rozny yzrost asobnyh terytoryj abumoylivayuc vyalikuyu yakasnuyu raznastajnasc gleby y pryrodze Mayuchy ylascivasc uradlivasci u selskaj gaspadarcy gleba geta galoyny srodak vytvorchasci Chalavek znachna yplyvae yak na glebaytvarenne ulascivasci rezhymy uradlivasc gleby tak i na pryrodnyya faktary shto vyznachayuc glebaytvarenne Takim chynam glebaznaystva vyvuchae glebu yae asobnae pryrodnae cela yak srodak vytvorchasci yak pradmet prykladannya chalavechaj pracy a taksama u vyadomaj stupeni yak pradukt getaj pracy ZnoskiZabavin M V Pochvovedenie Saratov 2004 S 04 54 s Asnovy agranomii pad red L A Veramejchyk Mn 1999LitaraturaMarcul I M Glebaznaystva Asnovy agranomii Padruchnik Pad red L A Veramejchyk Mn Uradzhaj 1999 416 s il ISBN 985 04 0122 2 Ganzhara N F Pochvovedenie M Agrokonsalt 2001 392 s ISBN 5 94325 003 4 Dobrovolskij G V rusk Nikitin E D Sohranenie pochv kak nezamenimogo komponenta biosfery M Nauka 2000 185 s Krupenikov I A rusk Istoriya pochvovedeniya M Nauka 1981 Rozanov B G Geneticheskaya morfologiya pochv M Izd vo Moskovskogo universiteta 1975SpasylkiGlebaznaystva na VikishovishchyArhiy chasopisa Arhivavana 6 listapada 2014 Pochvovedenie zasnavanaga y 1899 g