Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Рэлікты (лац.: relictus — пакінуты) у біялогіі — жывыя арганізмы, захаваныя ў сучаснай біёце ці ў пэўным рэгіёне як рэштка продкавай групы, якая была шырэй распаўсюджана або адыгрывала вялікую ролю ў экасістэмах у мінулыя геалагічныя эпохі. Рэлікт — праява перажыткаў мінулага ў наш час.
Класіфікацыя
Філагенетычныя рэлікты — сучасныя віды раслін і жывёл, якія адносяцца да буйных таксонаў, якія амаль цалкам вымерлі дзясяткі ці сотні мільёнаў гадоў назад. Як правіла, з'яўляюцца . Гл. артыкул Жывыя выкапні.
Геаграфічныя рэлікты — арганізмы, якія захаваліся ў гэтым рэгіёне як рэштка флор і фаўнаў мінулых геалагічных эпох, калі ўмовы існавання ў гэтым рэгіёне значна адрозніваліся ад сучасных. Так, трацічнымі (неагенавымі) рэліктамі ў Калхідзе лічацца , каштан і іншыя , многія вечназялёныя кусты (самшыт, , , рададэндран пантыйскі, гаранка калхідская і інш.) і травяністыя расліны. Да адносяцца, напрыклад, на Каўказе — шабельнік балотны, у цэнтральных раёнах Еўропы — карлікавая бяроза, у прэснаводных азёрах поўначы Еўразіі — мізіды (Mysis oculata var/relicta) і бакаплавы (Pontoporea affinis), якія маюць марское паходжанне.
Псеўдарэлікты
ўяўляюць сабой сучасныя віды раслін і жывёл, некалі шырокі арэал якіх пад уздзеяннем разбуральнай дзейнасці чалавека апошнія два тысячагоддзі распаўся на некалькі ізаляваных адзін ад аднаго ўчасткаў, як правіла цяжкадаступных рэгіёнаў-. Да такіх псеўдарэліктавых відаў цяпер адносяцца насарогі, гепарды, , тыгры і інш.
Часам тэрмін «рэлікт» ужываюць у адносінах да ландшафтаў (напрыклад, тундрастэп ва Усходняй Сібіры — рэліктавы ландшафт) і мінералаў.
Літаратура
- Прохараў В. М, Суднік А. У. Рэлікты // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 7—8. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).
Спасылкі
![image]()
На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
U panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Relikt Relikty lac relictus pakinuty u biyalogii zhyvyya arganizmy zahavanyya y suchasnaj biyoce ci y peynym regiyone yak reshtka prodkavaj grupy yakaya byla shyrej raspaysyudzhana abo adygryvala vyalikuyu rolyu y ekasistemah u minulyya gealagichnyya epohi Relikt prayava perazhytkay minulaga y nash chas KlasifikacyyaFilagenetychnyya relikty suchasnyya vidy raslin i zhyvyol yakiya adnosyacca da bujnyh taksonay yakiya amal calkam vymerli dzyasyatki ci sotni milyonay gadoy nazad Yak pravila z yaylyayucca Gl artykul Zhyvyya vykapni Geagrafichnyya relikty arganizmy yakiya zahavalisya y getym regiyone yak reshtka flor i faynay minulyh gealagichnyh epoh kali ymovy isnavannya y getym regiyone znachna adroznivalisya ad suchasnyh Tak tracichnymi neagenavymi reliktami y Kalhidze lichacca kashtan i inshyya mnogiya vechnazyalyonyya kusty samshyt radadendran pantyjski garanka kalhidskaya i insh i travyanistyya rasliny Da adnosyacca napryklad na Kaykaze shabelnik balotny u centralnyh rayonah Eyropy karlikavaya byaroza u presnavodnyh azyorah poynachy Eyrazii mizidy Mysis oculata var relicta i bakaplavy Pontoporea affinis yakiya mayuc marskoe pahodzhanne Pseydareliktyyyaylyayuc saboj suchasnyya vidy raslin i zhyvyol nekali shyroki areal yakih pad uzdzeyannem razburalnaj dzejnasci chalaveka aposhniya dva tysyachagoddzi raspaysya na nekalki izalyavanyh adzin ad adnago ychastkay yak pravila cyazhkadastupnyh regiyonay Da takih pseydareliktavyh viday cyaper adnosyacca nasarogi gepardy tygry i insh Chasam termin relikt uzhyvayuc u adnosinah da landshaftay napryklad tundrastep va Ushodnyaj Sibiry reliktavy landshaft i mineralay LitaraturaProharay V M Sudnik A U Relikty Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 14 Rele Slayavina Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2002 T 14 S 7 8 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0238 5 t 14 SpasylkiNa Vikishovishchy pakul nyama medyyafajlay pa teme ale Vy mozhace zagruzic ih