Сакавік

Сакавік — трэці месяц Грыгарыянскага календара. Складаецца з 31 дня.

Сакавік, ілюстрацыя Аляксандра Тарасевіча з кнігі «Rosarium et Officium B. Mariae Virginis…»

У выданнях Францыска Скарыны падаецца народная назва сакавіка — марець, у «Храналогіі» А. Рымшы (1581) згадваецца як марецъ. Назва, ужываная ў сучаснай беларускай літаратурнай мове, засведчаная ў слоўніку Івана Насовіча (1870) у напісанні «соковикъ» і праілюстраваная прыказкаю «Які сакавік, такі і красавік». У газеце «Наша ніва» ўжываліся варыянты назвы: у 1907—1909 — марац, у 1910—1912 — сакавік (март); у далейшым — сакавік («дрэвы пачынаюць сок пускаць»). Але яшчэ ў 1913—1915 у газеце «Наша ніва» ўжывалася назва марац. У сучаснай беларускай мове назва марац фіксуецца ў гаворках Сенненшчыны, Чэрвеньшчыны і ў іншых гаворках.

Зноскі

1. Скарына Ф. Творы:…
2. Андрей Рымша. [Хронология]…
3. И. Носович. Словарь белорусского наречия. 1870. С. 599.
4. Гісторыя беларускай літаратурнай мовы, Т.2.
5. Ст. 362 — Мова Сенненшчыны: дыялектны слоўнік (2015). Том 1 — Беларускія дыялектныя слоўнікі (нявызн.).
6. Ст. 168 — Краёвы слоўнік Чэрвеншчыны (1929). М. В. Шатэрнік — Беларускія дыялектныя слоўнікі (нявызн.).
7. Ст. 104 — Беларускае дыялектнае слова (1975). Л. Ф. Шаталава — Беларускія дыялектныя слоўнікі (нявызн.).

Літаратура

• Андрей Рымша. [Хронология] (1581) // Транслитерация О. Лицкевича по факсимиле в изд.: Запаско Я. П. Мистецька спадщина Iвана Федорова. Львів, 1974. С.33, 36. — Эл. рэсурс starbel.narod.ru
• Гісторыя беларускай літаратурнай мовы. У 2 т. Т. 2. — Мн., 1967. С.138,139
• Скарына Ф. Творы: Прадмовы, сказанні, пасляслоўі, акафісты, пасхалія / Уступ. арт., падрыхт. тэкстаў, камент., слоўнік А. Ф. Коршунава, паказальнікі А. Ф. Коршунава, В. А. Чамярыцкага. — Мн.: Навука і тэхніка, 1990. — С. . — 207 с.: іл. ISBN 5-343-00151-3.