Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Хва́лі дэ Бро́йля, ці хва́лі імаве́рнасці — характарыстыка хвалевых уласцівасцей элементарных часціц; колькаснае праяўленне карпускулярна-хвалевага дуалізму матэрыі.
| Квантавая механіка | ||||||||||||||||||
| Прынцып нявызначанасці Гейзенберга | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Наяўнасць у святла карпускулярных уласцівасцей на працягу доўгага часу заставалася незаўважанай. Пасля выяўлення ў электрамагнітных хваль карпускулярных уласцівасцей паўстае пытанне: ці не валодаюць, у сваю чаргу, матэрыяльныя часціцы хвалевымі ўласцівасцямі. Адказ на гэтае пытанне даў дэ Бройль, які прапанаваў гіпотэзу, што ўсе матэрыяльныя часціцы валодаюць не толькі карпускулярнымі, але і хвалевымі ўласцівасцямі.
Уведзены Луі дэ Бройлем (1924); іх існаванне пацверджана ў доследах па дыфракцыі часціц.
Кожнай часціцы з энергіяй E і імпульсам p адпавядае хваля дэ Бройля з даўжынёй λ = h/p і частатой ν = E/h, дзе h — пастаянная Планка.
Хвалевая функцыя такой часціцы перыядычная ў прасторы і часе з адпаведнай даўжынёй хвалі λ і перыядам T = 1/ν. Напрыклад, для электронаў з энергіяй ад 1 эВ да 10 кэВ даўжыні хваль дэ Бройля ляжаць у дыяпазоне рэнтгенаўскага выпрамянення.
Літаратура
- Хвалі дэ Бройля // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 16. С. 570.
- Волны де Бройля // Физическая энциклопедия. В 5 т. Т. 1: Ааронова — Бома эффект — Длинные линии (руск.) / Гл. ред. А. М. Прохоров. — М.: , 1988. — 707 с. — 100 000 экз. С. 330—331.
- Матвеев, А. Н. Атомная физика / А. Н. Матвеев. М.: Высш. шк., 1989.
Заўвагі
- Матвеев, А. Н. Атомная физика / А. Н. Матвеев. М.: Высш. шк., 1989.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Hva li de Bro jlya ci hva li imave rnasci haraktarystyka hvalevyh ulascivascej elementarnyh chascic kolkasnae prayaylenne karpuskulyarna hvalevaga dualizmu materyi Kvantavaya mehanikaDx Dpx ℏ2 displaystyle Delta x cdot Delta p x geqslant frac hbar 2 Pryncyp nyavyznachanasci GejzenbergaAsnovaKlasichnaya mehanika Interferencyya Bra i ket Fundamentalnyya panyacci Hvalevaya funkcyya Nyavyznachanasc Pryncyp Payli Dualizm Tearema Erenfesta Tunelny efektEksperymenty Vopyt Yunga Fotaefekt Efekt KomptanaFarmulyoyki Matrychnaya kvantavaya mehanika Dyyagramy FejnmanaUraynenniUraynenne Shrodzingera Uraynenne Payli Uraynenne Dziraka Kapengagenskaya interpretacyya Razviccyo teoryiKvantavaya teoryya polya Kvantavaya elektradynamika Kvantavaya hromadynamika Kvantavaya gravitacyyaSkladanyya temyKvantavaya teoryya polya Kvantavaya gravitacyya Teoryya ysyagoVyadomyya vuchonyyaPlank Ejnshtejn Shrodzinger Gejzenberg Bor Payli Dzirak Fok Born de Brojl Landau Fejnman glyadzecpravic Nayaynasc u svyatla karpuskulyarnyh ulascivascej na pracyagu doygaga chasu zastavalasya nezayvazhanaj Paslya vyyaylennya y elektramagnitnyh hval karpuskulyarnyh ulascivascej paystae pytanne ci ne valodayuc u svayu chargu materyyalnyya chascicy hvalevymi ylascivascyami Adkaz na getae pytanne day de Brojl yaki prapanavay gipotezu shto yse materyyalnyya chascicy valodayuc ne tolki karpuskulyarnymi ale i hvalevymi ylascivascyami Uvedzeny Lui de Brojlem 1924 ih isnavanne pacverdzhana y dosledah pa dyfrakcyi chascic Kozhnaj chascicy z energiyaj E i impulsam p adpavyadae hvalya de Brojlya z dayzhynyoj l h p i chastatoj n E h dze h pastayannaya Planka Hvalevaya funkcyya takoj chascicy peryyadychnaya y prastory i chase z adpavednaj dayzhynyoj hvali l i peryyadam T 1 n Napryklad dlya elektronay z energiyaj ad 1 eV da 10 keV dayzhyni hval de Brojlya lyazhac u dyyapazone rentgenayskaga vypramyanennya LitaraturaHvali de Brojlya Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 16 Trypali Hvilina Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2003 T 16 S 570 Volny de Brojlya Fizicheskaya enciklopediya V 5 t T 1 Aaronova Boma effekt Dlinnye linii rusk Gl red A M Prohorov M 1988 707 s 100 000 ekz S 330 331 Matveev A N Atomnaya fizika A N Matveev M Vyssh shk 1989 ZayvagiMatveev A N Atomnaya fizika A N Matveev M Vyssh shk 1989