Шэрань

Шэ́рань (ж.р.) або іней (м.р.) — від цвёрдых атмасферных ападкаў. Уяўляе сабой тонкі пласт крышталічнага лёду рознай таўшчыні, які нарастае на паверхні зямлі і наземных прадметах пры адмоўнай тэмпературы глебы, малавоблачным небе і слабым ветры. Крышталі шэрані пры слабых маразах маюць форму шасцівугольных прызмаў, пры ўмераных — пласцінак, а пры моцных — тупаканцовых іголак.

Шэрань у цені на траве пры ранішнім прымаразку.

Шэраневыя ўзоры на шыбе.

Утварэнне шэрані

Шэрань утвараецца праз дэсублімацыю вадзяной пары з паветра на паверхні глебы, травы, снежнага полага, а таксама на адкрытых паверхнях прадметаў у выніку іх радыяцыйнага астуджэння да адмоўных тэмператур, больш нізкіх, чым тэмпература паветра.

Найбольш спрыяльнымі для ўтварэння шэрані з’яўляюцца ясныя зацішныя ночы і шурпатыя паверхні цел, якія маюць малую цеплаправоднасць (напрыклад, драўляныя лавы, адкрытая глеба і да т.п.). Слабы вецер, які прыводзіць у дотык з халоднай паверхняй усё новыя масы вільготнага паветра, вельмі спрыяе ўтварэнню шэрані. Моцныя вятры з’яўляюцца перашкодай гэтаму працэсу.

Шэраневыя кветкі

Крышталі шэрані на драўлянай паверхні, якія падтаюць пры ўзыходзячым сонцы.

Гэта адмысловы від шэрані, які ўяўляе сабой утварэнне дробных крышталёў лёду, якія групуюцца плямамі, часта нагадваюць па форме і тэкстуры лісце дрэў або кветкі. Яны ўтвараюцца на цёплай глебе ў выніку рэзкага пахаладання, якое наступае пасля працяглага пацяплення, звычайна — у восеньскі час.

Шэраневыя кветкі часцей за ўсё ўзнікаюць на друзлай аголенай глебе, а таксама наогул у месцах выхаду цёплага паветра з глебы. Акрамя гэтага, можна назіраць шэраневыя кветкі і на ледзяным полагу рэк і азёр уздоўж расколін і палонак. Ападкі шэрані фармуюцца сістэматычна і вельмі часта. Яны ўваходзяць у склад снежнага полага .

Гл. таксама

• Галалёд
• Лёд

Крыніцы

1. Иней. Гляциологический словарь. — Л.: Гидрометеоиздат, 1984. — С. 153—154.
2. В. М. Котляков. Иней. Гляциологический словарь. — Л.: Гидрометеоиздат, 1984. — С. 154