Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Персі́дская мо́ва або фарсі́ (саманазва: فارسی, вымаўл. [fɒːɾˈsiː] або زبان فارسی, вымаўл. [zæ'bɒːne fɒːr'siː]) — адна з моў іранскай групы індаіранскай галіны індаеўрапейскай сям’і моў, распаўсюджаная найперш у Іране, Афганістане, Таджыкістане, а таксама ў многіх суседніх краінах.
| Персідская мова, фарсі | |
|---|---|
 Арэал персідскай мовы на карце Сярэдняй Азіі (з улікам дары і таджыкскай мовы) | |
| Саманазва | فارسی (fārsi)  |
| Краіны | Іран, Афганістан, Таджыкістан, Узбекістан, Пакістан, Ірак, Кувейт, Бахрэйн |
| Рэгіёны | Сярэдняя Азія, Пярэдняя Азія |
| Афіцыйны статус |  Іран Афганістан (дары) Таджыкістан (таджыкская) |
| Арганізацыя, якая рэгулюе | Акадэмія персідскай мовы і літаратуры (Іран) |
| Агульная колькасць носьбітаў |
|
| Статус | у бяспецы[d] |
| Класіфікацыя | |
| Катэгорыя | Мовы Еўразіі |
| Індаеўрапейская сям'я
| |
| Пісьменнасць | Persian alphabet[d] і арабскае пісьмо[d] |
| Моўныя коды | |
| ДАСТ 7.75–97 | пер 535 |
| ISO 639-1 | fa |
| ISO 639-2 | fas і per |
| ISO 639-3 | fas |
| Ethnologue | fas |
| ABS ASCL | 4106 |
| IETF | fa |
| Glottolog | fars1254 |
 Вікіпедыя на гэтай мове | |
Сённяшняя персідская мова — самая пашыраная мова з іранскай галіны. Персідская мова, саманазва якой фарсі (fârsi), а ў больш пурыстычнай форме парсі — афіцыйная мова Ісламскай Рэспублікі Іран. Мясцовыя адмены персідскай мовы з’яўляюцца дзяржаўнымі мовамі ў Афганістане (дары́ ці фарсі́-кабулі́) і ў Таджыкістане (тоджыкі, таджыкская мова). Агулам па-персідску размаўляюць каля 50 мільёнаў чалавек у Іране (каля 80 % насельніцтва), 7 мільёнаў у Афганістане (да 40 % насельніцтва), 4 мільёны ў Таджыкістане.
Агульная колькасць асоб, што лічаць мову роднай — каля 60 млн чал., яшчэ каля 50 млн размаўляюць як на другой.
Гісторыя
У гісторыі персідскай мовы вылучаюць 3 перыяды: старажытны, сярэдні і новы. Мовы гэтых эпох адпаведна называюцца: старажытнаперсідскай, сярэднеперсідскай (пахлаві або пехлеві) і новаперсідскай (ці сучасны фарсі).
Старажытнаперсідская мова
Старажытнаперсідская мова ўзнікла на паўднёвым захадзе Ірана (гістарычны рэгіён , з якім звязваецца паходжанне мовы) і функцыянавала, на думку навукоўцаў, да III ці IV ст. да н.э. Была роднай мовай уладароў старажытнаперсідскай Ахеменідскай дзяржавы (farsi-ye hakhameneshyan). У пісьме выкарыстоўваўся клінапіс (які быў дастаткова развітай сістэмай пісьменнасці, бо ім паспяхова карысталіся самыя розныя мовы аж тры з палавінай тысячагоддзі). У пачатку I тыс. да н.э. сфарміравалася і роднасная старажытнаперсідскай авестыйская мова, літургічная мова, на якой былі напісаны рэлігійныя тэксты Авесты.
Мяркуецца, што старажытнаперсідскі клінапіс, які ўяўляе сабой спрошчаны від асіра-вавілонскага, выкарыстоўваўся Ахеменідамі толькі ў асабліва ўрачыстых момантах, а мовай дзяржаўнай канцылярыі была тагачасная міжнародная мова — арамейская. Пазней стала выкарыстоўвацца ў персідскай мове, і на яе аснове былі створаны пісьменнасці, якія выкарыстоўваліся ў Іране да канчатковай ісламізацыі (сярэднеіранскія пісьменнасці).
Надпісы ўладароў Дарыя і Ксеркса захавалі да цяперашняга часу старажытнаперсідскую мову ў яе класічнай форме, якая адрознівалася багатай марфалогіяй, блізкай да сістэмы іншай старажытнаіранскай мовы — авестыйскай — і да сістэмы санскрыту. Пазнейшыя надпісы — Артаксеркса I і — сведчаць пра значнае спрашчэнне марфалогіі, а надпісы паказваюць, што ў яго часы (IV ст. да н.э.) пачынаўся сярэднеперсідскі перыяд развіцця мовы. Сярэднеперсідская мова адрозніваецца ад старажытнаперсідскай у асноўным марфалагічнай сістэмай. Спрашчэнне і распад старажытнаперсідскага скланення і спражэння, звядзенне розных катэгорый, класаў і склонаў да аднаго-двух, паступовае падзенне канчаткаў пад уплывам новага, экспіраторнага націску — увесь гэты працэс, пачатак якога прыкметны ўжо ў надпісах Артаксеркса III, прывёў у канцы сасанідскай эпохі (III—VII стагоддзі) да таго персідскай мовы, які назіраецца пазней у той жа мове ў помніках, напісаных новай, арабскай графікай — на новаперсідскай мове.
Сярэднеперсідская мова
Сярэднеперсідская мова (пахлаві́) прыйшла на змену старажытнаперсідскай прыкладна ў 250 г. да н.э. і праіснавала ў тым ліку як афіцыйная мова дзяржавы Сасанідаў прыкладна да 700 года. Пасля заваявання Ірана арабамі ў VII ст. гэтая мова, як і старажытныя рэлігійныя веды ў закансерваваным выглядзе захаваліся ў зараастрыйскіх супольнасцях Ірана і ў нашчадкаў імігрантаў з Ірана — Індыі. Іменна парсы дапамаглі першым еўрапейскім даследчыкам дэшыфраваць старажытныя тэксты. На пісьме ў пахлаві выкарыстоўваліся варыянты .
Арабскі ўплыў
Вынікам арабскага заваявання і распаўсюджання ў Іране ісламу стала грунтоўнае пераўтварэнне мовы і з’яўленне новаперсідскай мовы, першыя помнікі якой вядомыя з IX ст. Яна выкарыстоўвае ўдасканаленае арабскае пісьмо (былі дабаўлены літары для гукаў [p], [ʧ], [ʒ], [g], змененыя фанетычныя значэнні многіх арабскіх літар і агаласовак). Персідская мова хутка трансфарміравалася пад уплывам арабскай. Часткова гэта тлумачыцца тым, што яшчэ да арабскага заваявання Ірана, у краіне, як і ва ўсім рэгіёне, шырока выкарыстоўвалася роднасная арабскай арамейская мова. Між тым, заваяваныя насельнікі Ірана мелі больш развітую культуру ў параўнанні з арабамі, што датычылася, у тым ліку, мовы і літаратуры. Арабы нават мусілі яшчэ доўгія гады працягваць весці сваё справаводства на заваяваных іранскіх землях на пахлаві, яе пісьменнасцю і пры дапамозе мясцовых сакратароў-адміністратараў сасанідскай школы.
Новаперсідская мова фарміравалася, як літаратурная мова персідскай арыстакратыі, што і адлюстроўвае старая назва гэтай мовы забан-і-дарі (прыдворная мова). З такім асяроддзем фарміравання звязаныя і многія яе рысы — пэўная іерархічная ўстаноўка, якая выяўляецца ў тым, што для цэлага рада паняццяў, і найперш для дзеясловаў, існуюць паралельныя рады слоў, якія ўказваюць, якія адносіны існуюць паміж суразмоўцамі, напрыклад, рознае сацыяльнае становішча суразмоўцаў ці ўзровень у грамадскай іерархіі. Напрыклад, паняцце «казаць» (паміж роўнымі — гофтан, пра вышэйшага — формудан, у яго прысутнасці і ўвогуле — арз кярдан). У новаперсідскую мову ў вялікай колькасці пранікалі арабскія запазычанні: арабскія словы звычайна выкарыстоўваліся паралельна з іх персідскімі адпаведнікамі. Новаперсідская мова дары пачала складвацца на аснове персідскіх гаворак Сярэдняй Азіі і паўночна-ўсходніх правінцый Ірана ў ІХ-Х стагоддзях.
Скора пасля ісламізацыі Ірана персідская мова стала другой па значэнні літаратурнай мовай ісламскага свету. Дзякуючы сваёй ролі ў ісламскай цывілізацыі персідская мова перажыла чарговую хвалю свайго пашырэння па ўсім Блізкім Усходзе, а таксама на Каўказе, у Сярэдняй Азіі і Індыі (у яе гістарычным значэнні, гэта значыць у сённяшняй Індыі і Пакістане). Персідская мова аказала велізарны ўплыў на фарміраванне мовы урду (а таксама і яе індыйскага варыянта хіндзі) і . Персідская мела ролю лінгва франка на ўсходзе ісламскага свету на працягу тысячагоддзя, што, у тым ліку, тлумачыцца параўнальнай прастатой яе граматыкі, марфалогіі і сінтаксісу.
Цяперашняя вобласць пашырэння персідскай мовы значна паменшылася ў параўнанні з адносна нядаўнім часам. Да 1835 года персідская мова была афіцыйнай мовай пры вядзенні дзяржаўных спраў на ўсім індыйскім субкантыненце (пазней яе змяніла англійская). На Каўказе персідская мова як мова адміністрацыі, справаводства і літаратуры (побач з асманскай) была паступова заменена на рускую мову толькі ў другой палавіне ХІХ ст.
Сучасная персідская мова
Узбагаціўшыся запазычаннямі з арабскай, цюркскіх, мангольскай і еўрапейскіх моў у XX стагоддзі новаперсідская мова змагла ператварыцца ў дзейсны сродак зносін сучаснага грамадства ва ўсіх яго сферах.
Распаўсюджанне
Два іншыя варыянты мовы (мова дары і таджыкская) цяпер займаюць горшае становішча, што звязана з доўгатэрміновым заняпадам навукі ў Афганістане і інтэнсіўнай русіфікацыяй у Таджыкістане. Але ўсе тры варыянты застаюцца цалкам узаемна зразумелымі (прынамсі, у вуснай форме; для запісу сучаснай таджыкскай мовы выкарыстоўваецца кірыліца). На цяперашні час персідская мова, зазнаўшы тры гістарычныя этапы, мае тры рэгіянальныя варыянты і дзве пісьменнасці (арабска-персідскі алфавіт і кірыліцу). Пры ўсім гэтым яна захоўвае адзінства, што праяўляецца ва ўзаемазразумеласці яе дыялектаў — ад Паміра да Каўказа.
У Іране на персідскай мове размаўляе каля 50—60% насельніцтва краіны, яна з’яўляецца нацыянальнай мовай персаў і дзяржаўнай мовай Ірана. У краіне персідскай мовай звычайна валодаюць таксама іншыя іранскія народы (мазендэранцы, курды, белуджы і г.д.), а таксама народы неіранскага паходжання (напрыклад, азербайджанцы).
У якасці моў меншасці іранская мова мае распаўсюджанне ў Пакістане, ва Узбекістане (дзе сярод старажытнага насельніцтва іранскага паходжання існуюць прыкметныя супольнасці носьбітаў персідскай мовы), у Азербайджане і Дагестане (распаўсюджаная сярод народнасці , што размаўляюць на ўласным дыялекце персідскай, а таксама горскіх яўрэяў, якія маюць падобныя дыялекты), а таксама ў іншых суседніх краінах і дыяспары.
Зноскі
- Samadi, Habibeh; Nick Perkins. / Martin Ball, David Crystal, Paul Fletcher. — Assessing Grammar: The Languages of Lars. — Multilingual Matters, 2012. — С. 169. — ISBN 978-1-84769-637-3.
- Windfuhr, Gernot. The Iranian Languages. — Routledge, 2009. — С. 418.
Літаратура
- Крымский А. Е. Персидский язык и литература // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
- Мошкало М. В. Персидский // Языки мира: Иранские языки. Ч. 1: Юго-западные иранские языки. — М., 1997.
- Пейсиков Л. С. Тегеранский диалект. — М., 1960.
- Рубинчик Ю. А. Современный персидский язык. — М., 1960.
- Рубинчик Ю. А. Грамматика современного персидского литературного языка. — М., 2001.
- Овчинникова И. К. Учебник персидского языка (آموزش زبان فارسی). — M.: Издательский дом ФИЛОЛОГИЯ ТРИ, 2002. — 3 000 экз.
Спасылкі
![image]()
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Персідская мова
- Персідскі слоўнік (звыш 60 тыс. слоў) Архівавана 7 лютага 2018. (руск.)
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Persi dskaya mo va abo farsi samanazva فارسی vymayl fɒːɾˈsiː abo زبان فارسی vymayl zae bɒːne fɒːr siː adna z moy iranskaj grupy indairanskaj galiny indaeyrapejskaj syam i moy raspaysyudzhanaya najpersh u Irane Afganistane Tadzhykistane a taksama y mnogih susednih krainah Persidskaya mova farsiAreal persidskaj movy na karce Syarednyaj Azii z ulikam dary i tadzhykskaj movy Samanazva فارسی farsi Krainy Iran Afganistan Tadzhykistan Uzbekistan Pakistan Irak Kuvejt BahrejnRegiyony Syarednyaya Aziya Pyarednyaya AziyaAficyjny status Iran Afganistan dary Tadzhykistan tadzhykskaya Arganizacyya yakaya regulyue Akademiya persidskaj movy i litaratury Iran Agulnaya kolkasc nosbitay 45 000 000 chal 2007 Status u byaspecy d KlasifikacyyaKategoryya Movy EyraziiIndaeyrapejskaya syam ya Indairanskaya galinaIranskaya grupaZahodneiranskaya padgrupaPaydnyovazahodneiranskaya galinaPersidskaya dd dd dd dd Pismennasc Persian alphabet d i arabskae pismo d Moynyya kodyDAST 7 75 97 per 535ISO 639 1 faISO 639 2 fas i perISO 639 3 fasEthnologue fasABS ASCL 4106IETF faGlottolog fars1254Vikipedyya na getaj move Syonnyashnyaya persidskaya mova samaya pashyranaya mova z iranskaj galiny Persidskaya mova samanazva yakoj farsi farsi a y bolsh purystychnaj forme parsi aficyjnaya mova Islamskaj Respubliki Iran Myascovyya admeny persidskaj movy z yaylyayucca dzyarzhaynymi movami y Afganistane dary ci farsi kabuli i y Tadzhykistane todzhyki tadzhykskaya mova Agulam pa persidsku razmaylyayuc kalya 50 milyonay chalavek u Irane kalya 80 naselnictva 7 milyonay u Afganistane da 40 naselnictva 4 milyony y Tadzhykistane Agulnaya kolkasc asob shto lichac movu rodnaj kalya 60 mln chal yashche kalya 50 mln razmaylyayuc yak na drugoj GistoryyaStaronka z syarednevyakovaga manuskrypta paemy Shahname Firdaysi yakaya lichycca persidskim nacyyanalnym epasam U gistoryi persidskaj movy vyluchayuc 3 peryyady starazhytny syaredni i novy Movy getyh epoh adpavedna nazyvayucca starazhytnapersidskaj syarednepersidskaj pahlavi abo pehlevi i novapersidskaj ci suchasny farsi Starazhytnapersidskaya mova Starazhytnapersidskaya mova yznikla na paydnyovym zahadze Irana gistarychny regiyon z yakim zvyazvaecca pahodzhanne movy i funkcyyanavala na dumku navukoycay da III ci IV st da n e Byla rodnaj movaj uladaroy starazhytnapersidskaj Ahemenidskaj dzyarzhavy farsi ye hakhameneshyan U pisme vykarystoyvaysya klinapis yaki byy dastatkova razvitaj sistemaj pismennasci bo im paspyahova karystalisya samyya roznyya movy azh try z palavinaj tysyachagoddzi U pachatku I tys da n e sfarmiravalasya i rodnasnaya starazhytnapersidskaj avestyjskaya mova liturgichnaya mova na yakoj byli napisany religijnyya teksty Avesty Myarkuecca shto starazhytnapersidski klinapis yaki yyaylyae saboj sproshchany vid asira vavilonskaga vykarystoyvaysya Ahemenidami tolki y asabliva yrachystyh momantah a movaj dzyarzhaynaj kancylyaryi byla tagachasnaya mizhnarodnaya mova aramejskaya Paznej stala vykarystoyvacca y persidskaj move i na yae asnove byli stvorany pismennasci yakiya vykarystoyvalisya y Irane da kanchatkovaj islamizacyi syaredneiranskiya pismennasci Nadpisy yladaroy Daryya i Kserksa zahavali da cyaperashnyaga chasu starazhytnapersidskuyu movu y yae klasichnaj forme yakaya adroznivalasya bagataj marfalogiyaj blizkaj da sistemy inshaj starazhytnairanskaj movy avestyjskaj i da sistemy sanskrytu Paznejshyya nadpisy Artakserksa I i svedchac pra znachnae sprashchenne marfalogii a nadpisy pakazvayuc shto y yago chasy IV st da n e pachynaysya syarednepersidski peryyad razviccya movy Syarednepersidskaya mova adroznivaecca ad starazhytnapersidskaj u asnoynym marfalagichnaj sistemaj Sprashchenne i raspad starazhytnapersidskaga sklanennya i sprazhennya zvyadzenne roznyh kategoryj klasay i sklonay da adnago dvuh pastupovae padzenne kanchatkay pad uplyvam novaga ekspiratornaga nacisku uves gety praces pachatak yakoga prykmetny yzho y nadpisah Artakserksa III pryvyoy u kancy sasanidskaj epohi III VII stagoddzi da tago persidskaj movy yaki naziraecca paznej u toj zha move y pomnikah napisanyh novaj arabskaj grafikaj na novapersidskaj move Syarednepersidskaya mova Syarednepersidskaya mova pahlavi pryjshla na zmenu starazhytnapersidskaj prykladna y 250 g da n e i praisnavala y tym liku yak aficyjnaya mova dzyarzhavy Sasaniday prykladna da 700 goda Paslya zavayavannya Irana arabami y VII st getaya mova yak i starazhytnyya religijnyya vedy y zakanservavanym vyglyadze zahavalisya y zaraastryjskih supolnascyah Irana i y nashchadkay imigrantay z Irana Indyi Imenna parsy dapamagli pershym eyrapejskim dasledchykam deshyfravac starazhytnyya teksty Na pisme y pahlavi vykarystoyvalisya varyyanty Arabski yplyy Vynikam arabskaga zavayavannya i raspaysyudzhannya y Irane islamu stala gruntoynae peraytvarenne movy i z yaylenne novapersidskaj movy pershyya pomniki yakoj vyadomyya z IX st Yana vykarystoyvae ydaskanalenae arabskae pismo byli dabayleny litary dlya gukay p ʧ ʒ g zmenenyya fanetychnyya znachenni mnogih arabskih litar i agalasovak Persidskaya mova hutka transfarmiravalasya pad uplyvam arabskaj Chastkova geta tlumachycca tym shto yashche da arabskaga zavayavannya Irana u kraine yak i va ysim regiyone shyroka vykarystoyvalasya rodnasnaya arabskaj aramejskaya mova Mizh tym zavayavanyya naselniki Irana meli bolsh razvituyu kulturu y paraynanni z arabami shto datychylasya u tym liku movy i litaratury Araby navat musili yashche doygiya gady pracyagvac vesci svayo spravavodstva na zavayavanyh iranskih zemlyah na pahlavi yae pismennascyu i pry dapamoze myascovyh sakrataroy administrataray sasanidskaj shkoly Novapersidskaya mova farmiravalasya yak litaraturnaya mova persidskaj arystakratyi shto i adlyustroyvae staraya nazva getaj movy zaban i dari prydvornaya mova Z takim asyaroddzem farmiravannya zvyazanyya i mnogiya yae rysy peynaya ierarhichnaya ystanoyka yakaya vyyaylyaecca y tym shto dlya celaga rada panyaccyay i najpersh dlya dzeyaslovay isnuyuc paralelnyya rady sloy yakiya ykazvayuc yakiya adnosiny isnuyuc pamizh surazmoycami napryklad roznae sacyyalnae stanovishcha surazmoycay ci yzroven u gramadskaj ierarhii Napryklad panyacce kazac pamizh roynymi goftan pra vyshejshaga formudan u yago prysutnasci i yvogule arz kyardan U novapersidskuyu movu y vyalikaj kolkasci pranikali arabskiya zapazychanni arabskiya slovy zvychajna vykarystoyvalisya paralelna z ih persidskimi adpavednikami Novapersidskaya mova dary pachala skladvacca na asnove persidskih gavorak Syarednyaj Azii i paynochna yshodnih pravincyj Irana y IH H stagoddzyah Skora paslya islamizacyi Irana persidskaya mova stala drugoj pa znachenni litaraturnaj movaj islamskaga svetu Dzyakuyuchy svayoj roli y islamskaj cyvilizacyi persidskaya mova perazhyla chargovuyu hvalyu svajgo pashyrennya pa ysim Blizkim Ushodze a taksama na Kaykaze u Syarednyaj Azii i Indyi u yae gistarychnym znachenni geta znachyc u syonnyashnyaj Indyi i Pakistane Persidskaya mova akazala velizarny yplyy na farmiravanne movy urdu a taksama i yae indyjskaga varyyanta hindzi i Persidskaya mela rolyu lingva franka na yshodze islamskaga svetu na pracyagu tysyachagoddzya shto u tym liku tlumachycca paraynalnaj prastatoj yae gramatyki marfalogii i sintaksisu Cyaperashnyaya voblasc pashyrennya persidskaj movy znachna pamenshylasya y paraynanni z adnosna nyadaynim chasam Da 1835 goda persidskaya mova byla aficyjnaj movaj pry vyadzenni dzyarzhaynyh spray na ysim indyjskim subkantynence paznej yae zmyanila anglijskaya Na Kaykaze persidskaya mova yak mova administracyi spravavodstva i litaratury pobach z asmanskaj byla pastupova zamenena na ruskuyu movu tolki y drugoj palavine HIH st Suchasnaya persidskaya mova Uzbagaciyshysya zapazychannyami z arabskaj cyurkskih mangolskaj i eyrapejskih moy u XX stagoddzi novapersidskaya mova zmagla peratvarycca y dzejsny srodak znosin suchasnaga gramadstva va ysih yago sferah RaspaysyudzhanneDva inshyya varyyanty movy mova dary i tadzhykskaya cyaper zajmayuc gorshae stanovishcha shto zvyazana z doygaterminovym zanyapadam navuki y Afganistane i intensiynaj rusifikacyyaj u Tadzhykistane Ale yse try varyyanty zastayucca calkam uzaemna zrazumelymi prynamsi u vusnaj forme dlya zapisu suchasnaj tadzhykskaj movy vykarystoyvaecca kirylica Na cyaperashni chas persidskaya mova zaznayshy try gistarychnyya etapy mae try regiyanalnyya varyyanty i dzve pismennasci arabska persidski alfavit i kirylicu Pry ysim getym yana zahoyvae adzinstva shto prayaylyaecca va yzaemazrazumelasci yae dyyalektay ad Pamira da Kaykaza U Irane na persidskaj move razmaylyae kalya 50 60 naselnictva krainy yana z yaylyaecca nacyyanalnaj movaj persay i dzyarzhaynaj movaj Irana U kraine persidskaj movaj zvychajna valodayuc taksama inshyya iranskiya narody mazenderancy kurdy beludzhy i g d a taksama narody neiranskaga pahodzhannya napryklad azerbajdzhancy U yakasci moy menshasci iranskaya mova mae raspaysyudzhanne y Pakistane va Uzbekistane dze syarod starazhytnaga naselnictva iranskaga pahodzhannya isnuyuc prykmetnyya supolnasci nosbitay persidskaj movy u Azerbajdzhane i Dagestane raspaysyudzhanaya syarod narodnasci shto razmaylyayuc na ylasnym dyyalekce persidskaj a taksama gorskih yayreyay yakiya mayuc padobnyya dyyalekty a taksama y inshyh susednih krainah i dyyaspary ZnoskiSamadi Habibeh Nick Perkins Martin Ball David Crystal Paul Fletcher Assessing Grammar The Languages of Lars Multilingual Matters 2012 S 169 ISBN 978 1 84769 637 3 Windfuhr Gernot The Iranian Languages Routledge 2009 S 418 LitaraturaKrymskij A E Persidskij yazyk i literatura Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop rusk SPb 1890 1907 Moshkalo M V Persidskij Yazyki mira Iranskie yazyki Ch 1 Yugo zapadnye iranskie yazyki M 1997 Pejsikov L S Tegeranskij dialekt M 1960 Rubinchik Yu A Sovremennyj persidskij yazyk M 1960 Rubinchik Yu A Grammatika sovremennogo persidskogo literaturnogo yazyka M 2001 Ovchinnikova I K Uchebnik persidskogo yazyka آموزش زبان فارسی M Izdatelskij dom FILOLOGIYa TRI 2002 3 000 ekz SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Persidskaya movaRazdzel Vikipedyi na movePersidski sloynik zvysh 60 tys sloy Arhivavana 7 lyutaga 2018 rusk