Azərbaycanca
Türkçe
Маньчжурыя (таксама Маньчжу, Manzhou) — гістарычная назва вобласці, якая ўключае ў сябе сучасную паўночна-ўсходнюю частку Кітая (Дунбэй) і ўсходнюю частку Унутранай Манголіі (аўтаномны рэгіён Кітая). Назва паходзіць ад народа маньчжуры (паўднёвая частка групы тунгусаў) у пачатку XVII стагоддзя, упярод яны мелі сваю дзяржаўнасць.
Сучасная геаграфія
У наш час раўнінную частку кітайскай Маньчжурыі займаюць правінцыі Хэйлунцзян, Цзілінь і Ляанін. Хрыбет Вялікі Хінган знаходзіцца на тэрыторыі аўтаномнага раёна Унутраная Манголія.
Гісторыя
Старажытная Маньчжурыя
У старажытнасці Маньчжурыя падзялялася на мноства асобных уладанняў, якія то злучаліся ў адну дзяржаву пад уладай аднаго правадыра-заваёўніка, то зноў распадаліся. З поўначы рухаліся ваяўнічыя тунгускія плямёны, якія сталі пануючымі ў паўночнай Маньчжурыі. На поўдні кітайская каланізацыя прыносіла з сабой зародкі ханьскай культуры. У X ст. Маньчжурыя падверглася заваяванню кіданей. З 1115 года пануючымі становяцца чжурчжэні, якія стварылі дынастыю Цзінь, якая кантралявала як Маньчжурыю, так і амаль увесь паўночны Кітай. У 1234 годзе Манчьжурыя заваявана манголамі.
У канцы XVI ст. адзін з маньчжурскіх правадыроў, , аб'яднаў пад сваёй уладай мноства маньчжурскіх (родаў, уладанняў) і ў 1616 г. абвясціў сябе імператарам. Затым быў заваяваны , які належаў Кітаю. Кітайцы пацярпелі шэраг паражэнняў. Сын , , уварваўся ў Кітай. У 1644 г. маньчжуры ўзялі Пекін. Пасля доўгай вайны маньчжуры змаглі канчаткова далучыць Кітай да сваёй дзяржавы Цын. Вельмі хутка яны ўспрынялі кітайскую культуру, аднак іх гістарычная радзіма, Маньчжурыя, не была цалкам інтэгравана з заваяваным Кітаем, захоўваючы юрыдычныя і этнічныя адрозненні.
Маньчжоу-го
З 1 сакавіка 1932 г. па 19 жніўня 1945 г. на тэрыторыі Маньчжурыі учынена дзяржава Маньчжоу-го. Грашовая адзінка 1 чыяа (1 чыяа = 10 фыням = 100 лі.). Сталіца — Сіньцзін, на чале дзяржавы Пу І (Вярхоўны кіраўнік у 1932—1934 гг., імператар з 1934 г. да 1945 г.). Фактычна Маньчжоу-го кантралявалася Японіяй і цалкам прытрымлівалася рэчышча яе палітыкі. У 1939 г. узброеныя сілы Маньчжоу-го ўдзельнічалі ў вайне на (у праяпонскай гістарыяграфіі «Інцыдэнт у Наманхана»). Маньчжоу-го спыніла быццё 19 жніўня 1945 г. калі самалёт з імператарам Пу І быў захоплены на аэрадроме Мукдэна дэсантнікамі Чырвонай Арміі.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Manchzhuryya taksama Manchzhu Manzhou gistarychnaya nazva voblasci yakaya yklyuchae y syabe suchasnuyu paynochna yshodnyuyu chastku Kitaya Dunbej i yshodnyuyu chastku Unutranaj Mangolii aytanomny regiyon Kitaya Nazva pahodzic ad naroda manchzhury paydnyovaya chastka grupy tungusay u pachatku XVII stagoddzya upyarod yany meli svayu dzyarzhaynasc Karta Manchzhuryi Kitajskiya pravincyi Hejlunczyan Czilin i Lyaanin Unutranaya Mangoliya YaAV Prymorski i Habarayski krai Amurskaya vobl Suchasnaya geagrafiyaU nash chas rayninnuyu chastku kitajskaj Manchzhuryi zajmayuc pravincyi Hejlunczyan Czilin i Lyaanin Hrybet Vyaliki Hingan znahodzicca na terytoryi aytanomnaga rayona Unutranaya Mangoliya GistoryyaStarazhytnaya Manchzhuryya U starazhytnasci Manchzhuryya padzyalyalasya na mnostva asobnyh uladannyay yakiya to zluchalisya y adnu dzyarzhavu pad uladaj adnago pravadyra zavayoynika to znoy raspadalisya Z poynachy ruhalisya vayaynichyya tunguskiya plyamyony yakiya stali panuyuchymi y paynochnaj Manchzhuryi Na poydni kitajskaya kalanizacyya prynosila z saboj zarodki hanskaj kultury U X st Manchzhuryya padverglasya zavayavannyu kidanej Z 1115 goda panuyuchymi stanovyacca chzhurchzheni yakiya stvaryli dynastyyu Czin yakaya kantralyavala yak Manchzhuryyu tak i amal uves paynochny Kitaj U 1234 godze Manchzhuryya zavayavana mangolami U kancy XVI st adzin z manchzhurskih pravadyroy ab yadnay pad svayoj uladaj mnostva manchzhurskih roday uladannyay i y 1616 g abvyasciy syabe imperataram Zatym byy zavayavany yaki nalezhay Kitayu Kitajcy pacyarpeli sherag parazhennyay Syn uvarvaysya y Kitaj U 1644 g manchzhury yzyali Pekin Paslya doygaj vajny manchzhury zmagli kanchatkova daluchyc Kitaj da svayoj dzyarzhavy Cyn Velmi hutka yany ysprynyali kitajskuyu kulturu adnak ih gistarychnaya radzima Manchzhuryya ne byla calkam integravana z zavayavanym Kitaem zahoyvayuchy yurydychnyya i etnichnyya adroznenni Manchzhou go Asnoyny artykul Manchzhou go Z 1 sakavika 1932 g pa 19 zhniynya 1945 g na terytoryi Manchzhuryi uchynena dzyarzhava Manchzhou go Grashovaya adzinka 1 chyyaa 1 chyyaa 10 fynyam 100 li Stalica Sinczin na chale dzyarzhavy Pu I Vyarhoyny kiraynik u 1932 1934 gg imperatar z 1934 g da 1945 g Faktychna Manchzhou go kantralyavalasya Yaponiyaj i calkam prytrymlivalasya rechyshcha yae palityki U 1939 g uzbroenyya sily Manchzhou go ydzelnichali y vajne na u prayaponskaj gistaryyagrafii Incydent u Namanhana Manchzhou go spynila byccyo 19 zhniynya 1945 g kali samalyot z imperataram Pu I byy zahopleny na aeradrome Mukdena desantnikami Chyrvonaj Armii