Словазлучэнне ў лінгвістыцы — дапаможная сінтаксічная адзінка, утвораная ў выніку аб'яднання двух ці больш самастойных слоў або , якія граматычна і па сэнсе звязаныя паміж сабой і абазначаюць пэўнае паняцце.
Словазлучэнне і слова
Адрозненне
- Словы з'яўляюцца простымі назвамі прадметаў, а словазлучэнні выступаюць як складаныя або разгорнутыя назвы адпаведных з'яў.
Падабенства
- Як і словы, словазлучэнні служаць для абазначэння пэўных прадметаў ці з'яў аб'ектыўнай рэчаіснасці і з'яўляюцца структурным матэрыялам сказу.
- Словазлучэнне, як і слова (калі яно змяняецца), мае сістэму формаў.
Словазлучэнне і сказ
Адрозненне
- Словазлучэнні не маюць сэнсава-граматычнай і інтанацыйнай самастойнасці і не выражаюць закончанай думкі (не з'яўляюцца асобным паведамленнем). Словазлучэнні — гэта часткі сказа, і толькі ў сказе яны набываюць канкрэтнае значэнне і выконваюць тую ці іншую функцыю. Некаторыя словазлучэнні могуць супадаць па форме з самастойнымі сказамі, але ніколі не супадаюць з імі па сваёй функцыі.
- Словазлучэнне ў адрозненне ад сказа камунікатыўнай адзінкай не з'яўляецца.
Падыходы да трактоўкі словазлучэння
Лексікалагічная трактоўка
Вузкі аспект разумення словазлучэння.
Словазлучэнне разглядаецца толькі як спалучэнне 2 ці больш паўназначных слоў. У беларускім мовазнаўстве гэтай трактоўкі трымаюцца А. І. Наркевіч, Л. П. Падгайскі, М. С. Яўневіч, А. Я. Міхневіч і іншыя.
Сінтаксічная трактоўка
- Вельмі шырокі аспект (Г. Н. Клюсаў).
Словазлучэнне — любое двухчленнае спалучэнне (службовае слова і знамянальнае, або службовае слова і службовае).
- Больш вузкі аспект (Л. І. Бурак).
Словазлучэнне — спалучэнне толькі паўназначных слоў.
Літаратура
- Бурак Л. І. Сучасная беларуская мова: Сінтаксіс. Пунктуацыя : вучэб. дапам. для філал. фак. ун-таў / Л. І. Бурак. − Мінск: Універсітэцкае, 1987.
- Кароткая граматыка беларускай мовы : у 2 ч. Ч. 2. Сінтаксіс / навук. рэд. А. А. Лукашанец. — Мінск: Беларуская навука, 2009.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Slovazluchenne y lingvistycy dapamozhnaya sintaksichnaya adzinka utvoranaya y vyniku ab yadnannya dvuh ci bolsh samastojnyh sloy abo yakiya gramatychna i pa sense zvyazanyya pamizh saboj i abaznachayuc peynae panyacce Slovazluchenne i slovaAdroznenne Slovy z yaylyayucca prostymi nazvami pradmetay a slovazluchenni vystupayuc yak skladanyya abo razgornutyya nazvy adpavednyh z yay Padabenstva Yak i slovy slovazluchenni sluzhac dlya abaznachennya peynyh pradmetay ci z yay ab ektyynaj rechaisnasci i z yaylyayucca strukturnym materyyalam skazu Slovazluchenne yak i slova kali yano zmyanyaecca mae sistemu formay Slovazluchenne i skazAdroznenne Slovazluchenni ne mayuc sensava gramatychnaj i intanacyjnaj samastojnasci i ne vyrazhayuc zakonchanaj dumki ne z yaylyayucca asobnym pavedamlennem Slovazluchenni geta chastki skaza i tolki y skaze yany nabyvayuc kankretnae znachenne i vykonvayuc tuyu ci inshuyu funkcyyu Nekatoryya slovazluchenni moguc supadac pa forme z samastojnymi skazami ale nikoli ne supadayuc z imi pa svayoj funkcyi Slovazluchenne y adroznenne ad skaza kamunikatyynaj adzinkaj ne z yaylyaecca Padyhody da traktoyki slovazluchennyaLeksikalagichnaya traktoyka Vuzki aspekt razumennya slovazluchennya Slovazluchenne razglyadaecca tolki yak spaluchenne 2 ci bolsh paynaznachnyh sloy U belaruskim movaznaystve getaj traktoyki trymayucca A I Narkevich L P Padgajski M S Yaynevich A Ya Mihnevich i inshyya Sintaksichnaya traktoyka Velmi shyroki aspekt G N Klyusay Slovazluchenne lyuboe dvuhchlennae spaluchenne sluzhbovae slova i znamyanalnae abo sluzhbovae slova i sluzhbovae Bolsh vuzki aspekt L I Burak Slovazluchenne spaluchenne tolki paynaznachnyh sloy LitaraturaBurak L I Suchasnaya belaruskaya mova Sintaksis Punktuacyya vucheb dapam dlya filal fak un tay L I Burak Minsk Universiteckae 1987 Karotkaya gramatyka belaruskaj movy u 2 ch Ch 2 Sintaksis navuk red A A Lukashanec Minsk Belaruskaya navuka 2009