Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Каларадскі жук (Leptinotarsa decemlineata) — насякомае сямейства лістаедаў. Небяспечны шкоднік бульбы.
| Каларадскі жук | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| прамежныя рангі
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Leptinotarsa decemlineata , 1824 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Распаўсюджанне | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Раён паходжання жука Раён паходжання бульбы Сучасны арэал | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Апісанне
Даўжыня да 12 мм. Цела авальнае, пукатае, жоўтае. Крылы ярка-ружовыя, на жоўтых надкрылах 10 чорных падоўжных палос, на галаве чорная трохвугольная пляма. Лічынка (даўжынёй да 15 мм) за перыяд развіцця (15—35 сутак) праходзіць 4 ўзросты. Лічынкі выпуклыя, першага—трэцяга ўзросту карычнева-чырвоныя, чацвёртага ўзросту ружова-аранжавыя, з двума радамі чорных бугаркоў па баках, укрытыя рэдкімі валаскамі. Кукалка жоўта-аранжавая.
Распаўсюджанне
Радзіма — Паўночная Амерыка. У Еўропе ўпершыню выяўлены ў Францыі ў 1916—1918 і 1922 гг., на Беларусі — у 1956 ( на тэрыторыі былога СССР у 1949) годзе. Пашырыўся па ўсёй тэрыторыі, дзе вырошчваецца бульба.
Біялагічныя асаблівасці
Самкі адкладваюць яйкі на ніжні бок лістоў бульбы і іншых раслін сямейства паслёнавых (памідоры, баклажаны, перац і г.д.). Яйкі прадаўгавата-авальныя, жоўта-аранжавыя. Лічынкі нараджаюцца праз 5—8 сутак. Найбольш шкаданосныя лічынкі чацвёртага ўзросту, акукліваюцца ў глебе на глыбіні 5—12 см. Праз 15—20 сутак кукалка ператвараецца ў жука. Лічынкі і жукі кормяцца лісцем, чаранкамі і сцёбламі бульбы. Зімуюць жукі ў глебе на рознай глыбіні.
Меры барацьбы
Неабходна сістэматычна збіраць і знішчаць жукоў, яйцаклеткі і лічынкі. Пры масавым засяленні раслін лічынкамі першага—другога ўзросту праводзяць апрацоўку раслін . Лепшы тэрмін для хімічных апрацовак — з'яўленне масавай колькасці лічынак другога—трэцяга ўзросту. Рыхленне глебы ў перыяд вегетацыі і глыбокая перакопка яе восенню пасля ўборкі ўраджаю змяншаюць колькасць лічынак і пагаршаюць умовы развіцця кукалак. У барацьбе з каларадскім жуком эфектыўныя біялагічныя прэпараты, якія валодаюць кішачным дзеяннем. Яны трапляюць у кішэчнік насякомага пасля апрацоўкі раслін растворам біяпрэпаратаў.
Зноскі
- Биологический энциклопедический словарь / Гл. ред М. С. Гиляров. Ред. колл. А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др.. — 2-е изд. исправл. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — 864 с. — 150 000 экз. — ISBN 5-85270-002-9.
Літаратура
- Энцыклапедыя сельскага гаспадара / Рэдкал М. А. Ткачоў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 736 с.: іл. ISBN 3-85700-079-3
- Биологический энциклопедический словарь / Гл. ред М. С. Гиляров. Ред. колл. А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др.. — 2-е изд. исправл. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — 864 с. — 150 000 экз. — ISBN 5-85270-002-9. (руск.)
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Kalaradski zhuk Leptinotarsa decemlineata nasyakomae syamejstva listaeday Nebyaspechny shkodnik bulby Kalaradski zhukNavukovaya klasifikacyyapramezhnyya rangi Damen EykaryyotyCarstva ZhyvyolyPadcarstva EymetazoiBez rangu Dvuhbakova simetrychnyyaBez rangu PershasnarotyyaBez rangu EcdysozoaBez rangu PanarthropodaTyp ChlenistanogiyaPadtyp TrahejnadyhalnyyaNadklas ShascinogiyaKlas NasyakomyyaPadklas Krylatyya nasyakomyyaInfraklas Navakrylyya nasyakomyyaNadatrad Atrad ZhukiPadatrad RaznaednyyaInfraatrad CucujiformiaNadsyamejstva Syamejstva ListaedyPadsyamejstva Triba Rod Vid Kalaradski zhukMizhnarodnaya navukovaya nazvaLeptinotarsa decemlineata 1824Raspaysyudzhanne Rayon pahodzhannya zhuka Rayon pahodzhannya bulby Suchasny arealSistematyka na VikividahVyyavy na VikishovishchyITIS 720110NCBI 7539EOL 1171959ApisanneDayzhynya da 12 mm Cela avalnae pukatae zhoytae Kryly yarka ruzhovyya na zhoytyh nadkrylah 10 chornyh padoyzhnyh palos na galave chornaya trohvugolnaya plyama Lichynka dayzhynyoj da 15 mm za peryyad razviccya 15 35 sutak prahodzic 4 yzrosty Lichynki vypuklyya pershaga trecyaga yzrostu karychneva chyrvonyya chacvyortaga yzrostu ruzhova aranzhavyya z dvuma radami chornyh bugarkoy pa bakah ukrytyya redkimi valaskami Kukalka zhoyta aranzhavaya RaspaysyudzhanneRadzima Paynochnaya Ameryka U Eyrope ypershynyu vyyayleny y Francyi y 1916 1918 i 1922 gg na Belarusi u 1956 na terytoryi byloga SSSR u 1949 godze Pashyryysya pa ysyoj terytoryi dze vyroshchvaecca bulba Biyalagichnyya asablivasciLichynki Samki adkladvayuc yajki na nizhni bok listoy bulby i inshyh raslin syamejstva paslyonavyh pamidory baklazhany perac i g d Yajki pradaygavata avalnyya zhoyta aranzhavyya Lichynki naradzhayucca praz 5 8 sutak Najbolsh shkadanosnyya lichynki chacvyortaga yzrostu akuklivayucca y glebe na glybini 5 12 sm Praz 15 20 sutak kukalka peratvaraecca y zhuka Lichynki i zhuki kormyacca liscem charankami i scyoblami bulby Zimuyuc zhuki y glebe na roznaj glybini Mery baracbyNeabhodna sistematychna zbirac i znishchac zhukoy yajcakletki i lichynki Pry masavym zasyalenni raslin lichynkami pershaga drugoga yzrostu pravodzyac apracoyku raslin Lepshy termin dlya himichnyh apracovak z yaylenne masavaj kolkasci lichynak drugoga trecyaga yzrostu Ryhlenne gleby y peryyad vegetacyi i glybokaya perakopka yae vosennyu paslya yborki yradzhayu zmyanshayuc kolkasc lichynak i pagarshayuc umovy razviccya kukalak U baracbe z kalaradskim zhukom efektyynyya biyalagichnyya preparaty yakiya valodayuc kishachnym dzeyannem Yany traplyayuc u kishechnik nasyakomaga paslya apracoyki raslin rastvoram biyapreparatay ZnoskiBiologicheskij enciklopedicheskij slovar Gl red M S Gilyarov Red koll A A Baev G G Vinberg G A Zavarzin i dr 2 e izd ispravl M Sovetskaya enciklopediya 1989 864 s 150 000 ekz ISBN 5 85270 002 9 LitaraturaEncyklapedyya selskaga gaspadara Redkal M A Tkachoy gal red i insh Mn BelEn 1993 736 s il ISBN 3 85700 079 3 Biologicheskij enciklopedicheskij slovar Gl red M S Gilyarov Red koll A A Baev G G Vinberg G A Zavarzin i dr 2 e izd ispravl M Sovetskaya enciklopediya 1989 864 s 150 000 ekz ISBN 5 85270 002 9 rusk