Azərbaycanca
Türkçe
Ге́ндар (англ.: gender, ад лац.: genus «род») — сацыяльная катэгорыя, якая вызначае асаблівасці полавых паводзін і грамадскай стратэгіі асобы.
| Гендар | |
|---|---|
| Вывучаецца ў | гендарныя даследаванні[d], сацыялогія, філасофія, gender psychology[d], feminist theory[d], women's studies[d] і men's studies[d] |
| Код WordLift | data.thenextweb.com/tnw/… |
| Супрацьлегласць | gender critical[d] |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Пол і гендар
Паняцце гендарная роля запазычаў з граматыкі і ўвёў у навукі пра паводзіны сексолаг , якому ў 1955 пры вывучэнні інтэрсексуальнасці і транссексуальнасці трэба было размежаваць агульнапалавыя ўласцівасці, пол як , ад сексуальна-генітальных, сексуальна-эратычных і сексуальна-пракрэатыўных якасцей. Затым яно стала шырока выкарыстоўвацца сацыёлагамі, юрыстамі і амерыканскімі феміністкамі.
У грамадскіх навуках і асабліва ў фемінізме «гендар» набыў вузейшае значэнне, пазначаючы «сацыяльны пол», гэта значыць сацыяльна вызначаныя ролі, ідэнтычнасці і сферы дзейнасці мужчын і жанчын, якія залежаць не ад біялагічных палавых адрозненняў, а ад сацыяльнай арганізацыі грамадства. Цэнтральнае месца ў гендарных даследаваннях займае праблема мужчын і жанчын.
З пункту гледжання структурнай сацыялогіі, і ў поўнай адпаведнасці з традыцыяй Дзюркгейма, пол сам па сабе ёсць з’ява сацыяльная, таму выкарыстанне тэрміна «гендар» уяўляе сабой , але яго выкарыстанне заклікана падкрэсліць, што гаворка ідзе пра сацыялагічны падыход да пытання пола, калі гаворка ідзе пра шырокую дыскусію.
У краінах, дзе развіта дакументарнае пацверджанне асобы, сацыяльны пол звычайна супадае з замацаваным у дакументах полам, гэта значыць з , выключаючы выпадкі трансгендарнасці.
Звычайна ў грамадстве можна адрозніць два гендары — мужчынскі і жаночы, аднак набор гендараў бывае значна шырэйшы, у прыватнасці, у Тайландзе адрозніваюцца пяць гендараў, уключаючы і два гендары лесбіянак, якія адрозніваюцца і . У чукчаў да канца XX стагоддзі адрозніваліся мужчыны-гетэрасексуалы, мужчыны-гетэрасексуалы, якія насілі жаночую адзежу, мужчыны-гомасексуалы, што насілі жаночую адзежу, жанчыны-гетэрасексуалкі і жанчыны, якія насілі мужчынскую адзежу. Пры гэтым нашэнне адзежы магло азначаць і выкананне адпаведных сацыяльных функцый.
Гл. таксама
- Гендарная роля
- Гендарная ідэалогія
Зноскі
- Дугин А. Г. «Социология пола (Структурная социология)» Архівавана 28 снежня 2010. // «Структурная социология» Архівавана 30 верасня 2021.. — М., 2010.
- «Превращение пола»
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Ge ndar angl gender ad lac genus rod sacyyalnaya kategoryya yakaya vyznachae asablivasci polavyh pavodzin i gramadskaj strategii asoby Gendar source source source source source source source Vyvuchaecca ygendarnyya dasledavanni d sacyyalogiya filasofiya gender psychology d feminist theory d women s studies d i men s studies d Kod WordLiftdata thenextweb com tnw Supracleglascgender critical d Medyyafajly na VikishovishchyPol i gendarPanyacce gendarnaya rolya zapazychay z gramatyki i yvyoy u navuki pra pavodziny seksolag yakomu y 1955 pry vyvuchenni interseksualnasci i transseksualnasci treba bylo razmezhavac agulnapalavyya ylascivasci pol yak ad seksualna genitalnyh seksualna eratychnyh i seksualna prakreatyynyh yakascej Zatym yano stala shyroka vykarystoyvacca sacyyolagami yurystami i amerykanskimi feministkami U gramadskih navukah i asabliva y feminizme gendar nabyy vuzejshae znachenne paznachayuchy sacyyalny pol geta znachyc sacyyalna vyznachanyya roli identychnasci i sfery dzejnasci muzhchyn i zhanchyn yakiya zalezhac ne ad biyalagichnyh palavyh adroznennyay a ad sacyyalnaj arganizacyi gramadstva Centralnae mesca y gendarnyh dasledavannyah zajmae prablema muzhchyn i zhanchyn Z punktu gledzhannya strukturnaj sacyyalogii i y poynaj adpavednasci z tradycyyaj Dzyurkgejma pol sam pa sabe yosc z yava sacyyalnaya tamu vykarystanne termina gendar uyaylyae saboj ale yago vykarystanne zaklikana padkreslic shto gavorka idze pra sacyyalagichny padyhod da pytannya pola kali gavorka idze pra shyrokuyu dyskusiyu U krainah dze razvita dakumentarnae pacverdzhanne asoby sacyyalny pol zvychajna supadae z zamacavanym u dakumentah polam geta znachyc z vyklyuchayuchy vypadki transgendarnasci Zvychajna y gramadstve mozhna adroznic dva gendary muzhchynski i zhanochy adnak nabor gendaray byvae znachna shyrejshy u pryvatnasci u Tajlandze adroznivayucca pyac gendaray uklyuchayuchy i dva gendary lesbiyanak yakiya adroznivayucca i U chukchay da kanca XX stagoddzi adroznivalisya muzhchyny geteraseksualy muzhchyny geteraseksualy yakiya nasili zhanochuyu adzezhu muzhchyny gomaseksualy shto nasili zhanochuyu adzezhu zhanchyny geteraseksualki i zhanchyny yakiya nasili muzhchynskuyu adzezhu Pry getym nashenne adzezhy maglo aznachac i vykananne adpavednyh sacyyalnyh funkcyj Gl taksamaGendarnaya rolya Gendarnaya idealogiyaZnoskiDugin A G Sociologiya pola Strukturnaya sociologiya Arhivavana 28 snezhnya 2010 Strukturnaya sociologiya Arhivavana 30 verasnya 2021 M 2010 Prevrashenie pola Partal LGBT