Паслёнавыя (Solanaceae) — сямейства двухдольных зрослапялёсткавых раслін.
Паслёнавыя | ||||||||||||||||
Паслён чорны (Solanum nigrum) | ||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | ||||||||||||||||
Solanaceae , nom. cons. | ||||||||||||||||
Сінонімы | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Solanum L. — Паслён | ||||||||||||||||
|
Апісанне
Травы, кусты або паўкусты, часам з лазячымі ці павойнымі сцёбламі, радзей невялікія дрэвы (у тропіках). Лісце чаргаванае, простае, цэласнае абр перыстаскладанае. Кветкі двухполыя, адзіночныя ці сабраныя ў завіткі. Кветкі правільныя, ці злёгку зігаморфныя. Чашачка, вяночак і андрацэй пяцічленныя. Тычынкі размешчаны паміж пялёсткамі. Гінецэй з двух пладалісцікаў, размешчаных наўскасяк да медыяльнай плоскасці кветкі. Завязь верхняя, двухгняздовая ці, радзей, чатырохгняздовая, са шматлікімі семязачаткамі ў кожным гняздзе. Плацэнты масіўныя, прымацаваныя да перагародкі, якая аддзяляе гнёзды. Плод — ягада або каробачка, радзей касцянка.
Пашырэнне
Налічваецца каля 90 родаў, 2500 відаў. Пашыраны ў трапічных, субтрапічных і ўмераных абласцях пераважна Цэнтральнай і Паўднёвай Амерыкі. На тэрыторыі Беларусі 11 родаў, 16 відаў, найбольш пашыраны паслён і блёкат чорны. Сярод паслёнавых палявыя харчовыя расліны (бульба, памідоры, баклажан), лекавыя (красаўка беладонна, ), дэкаратыўныя (, , фізаліс), тэхнічныя (тытунь, махорка) расліны.
Сістэматыка
Раней гэта сямейства адносілі да парадку Personatae, у цяперашні час гэта класіфікацыя не выкарыстоўваецца. У сучаснай сістэматыцы сямейства паслёнавых разам з сямействам Бярозкавыя (Convolvulaceae) утварае свой уласны парадак Паслёнакветныя.
У цяперашні час сямейства ўключае каля 2 700 відаў у 115 родах, падзеленых на сем падсямействаў, адзінаццаць трыб:
- Падсямейства
- уключае 11 родаў у чатырох трыбах:
- уключае 11 родаў у чатырох трыбах:
- Падсямейства
- уключае 7 родаў;
- Падсямейства
- уключае 8 родаў;
- Падсямейства
- уключае 10 родаў;
- Падсямейства Schizanthoideae
- уключае 1 род — ;
- Падсямейства
- уключае 3 рода;
- Падсямейства
- уключае 56 родаў у сямі трыбах:
- , уключаюць тры падтрыбы
- уключае 56 родаў у сямі трыбах:
Роды
Сямейства налічвае каля 115 родаў, некаторыя з іх:
- Schott
- Atropa L. — Красаўка
- Brugmansia Pers.
- Capsicum L. — Перац струкавы
- L.
- Datura L. — Дурнап’ян
- R.Br.
- L.
- Benth.
- Lycium L. — Ліцый
- Mandragora L. — Мандрагора
- Nicandra Adans. — Нікандра
- Nicotiana L. — Тытунь
- Physalis L. — Фізаліс
- Ruiz &
- Ruiz &
- Jacq.
- Solanum L. — Паслён
Выкарыстанне
Харчовыя, лекавыя, тэхнічныя, дэкаратыўныя расліны. Многія паслёнавыя, асабліва (), утрымліваюць алкалоіды і іншыя рэчывы, якія выкарыстоўваюцца ў медыцыне.
Зноскі
- Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 147. — 160 с. — 2 350 экз.
- Беларуская ССР: Кароткая энцыклапедыя. Т. 2. — Мн.: БелСЭ. 1979.
- Семейство Паслёновые (Solanaceae)
- Паводле сайта GRIN (гл. картку расліны).
- Биологический энциклопедический словарь / Гл. ред М. С. Гиляров. Ред. колл. А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др.. — 2-е изд. исправл. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — 864 с. — 150 000 экз. — ISBN 5-85270-002-9.
Літаратура
- Паслёнавыя // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 12: Палікрат — Праметэй / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 12. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0198-2 (т. 12).
- Биологический энциклопедический словарь / Гл. ред М. С. Гиляров. Ред. колл. А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др.. — 2-е изд. исправл. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 452. — 864 с. — 150 000 экз. — ISBN 5-85270-002-9. (руск.)
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Paslyonavyya Solanaceae syamejstva dvuhdolnyh zroslapyalyostkavyh raslin PaslyonavyyaPaslyon chorny Solanum nigrum Navukovaya klasifikacyyaDamen EykaryyotyCarstva RaslinyAddzel KvetkavyyaKlas DvuhdolnyyaParadak PaslyonakvetnyyaSyamejstva PaslyonavyyaMizhnarodnaya navukovaya nazvaSolanaceae nom cons SinonimyAtropaceae Cestraceae Duckeodendraceae Goetzeaceae ex Nolanaceae Bercht amp J Presl nom cons Salpiglossidaceae SclerophylacaceaeSolanum L PaslyonSistematyka na VikividahVyyavy na VikishovishchyITIS 30411NCBI 4070EOL 4437GRIN f 1043IPNI 30000631 2FW 55747ApisanneTravy kusty abo paykusty chasam z lazyachymi ci pavojnymi scyoblami radzej nevyalikiya drevy u tropikah Lisce chargavanae prostae celasnae abr perystaskladanae Kvetki dvuhpolyya adzinochnyya ci sabranyya y zavitki Kvetki pravilnyya ci zlyogku zigamorfnyya Chashachka vyanochak i andracej pyacichlennyya Tychynki razmeshchany pamizh pyalyostkami Ginecej z dvuh pladaliscikay razmeshchanyh nayskasyak da medyyalnaj ploskasci kvetki Zavyaz verhnyaya dvuhgnyazdovaya ci radzej chatyrohgnyazdovaya sa shmatlikimi semyazachatkami y kozhnym gnyazdze Placenty masiynyya prymacavanyya da peragarodki yakaya addzyalyae gnyozdy Plod yagada abo karobachka radzej kascyanka PashyrenneNalichvaecca kalya 90 roday 2500 viday Pashyrany y trapichnyh subtrapichnyh i ymeranyh ablascyah peravazhna Centralnaj i Paydnyovaj Ameryki Na terytoryi Belarusi 11 roday 16 viday najbolsh pashyrany paslyon i blyokat chorny Syarod paslyonavyh palyavyya harchovyya rasliny bulba pamidory baklazhan lekavyya krasayka beladonna dekaratyynyya fizalis tehnichnyya tytun mahorka rasliny SistematykaRanej geta syamejstva adnosili da paradku Personatae u cyaperashni chas geta klasifikacyya ne vykarystoyvaecca U suchasnaj sistematycy syamejstva paslyonavyh razam z syamejstvam Byarozkavyya Convolvulaceae utvarae svoj ulasny paradak Paslyonakvetnyya U cyaperashni chas syamejstva yklyuchae kalya 2 700 viday u 115 rodah padzelenyh na sem padsyamejstvay adzinaccac tryb Padsyamejstva uklyuchae 11 roday u chatyroh trybah Padsyamejstva uklyuchae 7 roday Padsyamejstva uklyuchae 8 roday Padsyamejstva uklyuchae 10 roday Padsyamejstva Schizanthoideae uklyuchae 1 rod Padsyamejstva uklyuchae 3 roda Padsyamejstva uklyuchae 56 roday u syami trybah uklyuchayuc try padtrybyRody Asnoyny artykul Syamejstva nalichvae kalya 115 roday nekatoryya z ih Schott Atropa L Krasayka Brugmansia Pers Capsicum L Perac strukavy L Datura L Durnap yan R Br L Benth Lycium L Licyj Mandragora L Mandragora Nicandra Adans Nikandra Nicotiana L Tytun Physalis L Fizalis Ruiz amp Ruiz amp Jacq Solanum L PaslyonVykarystanneHarchovyya lekavyya tehnichnyya dekaratyynyya rasliny Mnogiya paslyonavyya asabliva utrymlivayuc alkaloidy i inshyya rechyvy yakiya vykarystoyvayucca y medycyne ZnoskiKiselevskij A I Latino russko belorusskij botanicheskij slovar Mn Nauka i tehnika 1967 S 147 160 s 2 350 ekz Belaruskaya SSR Karotkaya encyklapedyya T 2 Mn BelSE 1979 Semejstvo Paslyonovye Solanaceae Pavodle sajta GRIN gl kartku rasliny Biologicheskij enciklopedicheskij slovar Gl red M S Gilyarov Red koll A A Baev G G Vinberg G A Zavarzin i dr 2 e izd ispravl M Sovetskaya enciklopediya 1989 864 s 150 000 ekz ISBN 5 85270 002 9 LitaraturaPaslyonavyya Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 12 Palikrat Prametej Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2001 T 12 576 s 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0198 2 t 12 Biologicheskij enciklopedicheskij slovar Gl red M S Gilyarov Red koll A A Baev G G Vinberg G A Zavarzin i dr 2 e izd ispravl M Sovetskaya enciklopediya 1989 S 452 864 s 150 000 ekz ISBN 5 85270 002 9 rusk