Azərbaycanca
Türkçe
Кардынал (лац.: Cardinalis, ад лац.: cardo — галоўная акалічнасць, стрыжань) — вышэйшая (пасля Папы) духоўная асоба Каталіцкай царквы, якая належыць да любой з трох ступеняў святарства. Па-лацінску: Cardinalis sanctæ romanæ Ecclesiæ (Кардынал Свяшчэннай Рымскай Царквы). У адпаведнасці з Кодэксам Кананічнага Права 1983 у функцыі кардыналаў уваходзіць абранне Папы Рымскага на канклаве і дапамога ў кіраўніцтве Рымска-каталіцкай царквы, якую яны аказваюць калегіяльна, выконваючы дарадчыя функцыі пры Папе Рымскім падчас , і індывідуальна, узначальваючы ведамствы і іншыя пастаянныя службы Рымскай курыі і дзяржавы-граду Ватыкан. У сукупнасці кардыналы складаюць Свяшчэнную калегію кардыналаў (хоць тэрмін Свяшчэнная скасаваны ў 1983, яе часам так завуць), узначаленую .
Рангі кардыналаў
Гістарычна склаліся тры рангі кардыналаў:
- кардыналы-дыяканы;
- кардыналы-святары;
- кардыналы-біскупы.
Прызначэнне кардыналаў
Кан. 351 Кодэкса кананічнага права 1983 г. гаворыць, што кардыналаў прызначае свабодна Біскуп Рыма, выбіраючы іх сярод мужчын, якія маюць па меншай меры прэзбітэрскае пасвячэнне (з’яўляюцца святарамі), адзначаюцца добрымі норавамі, пабожнасцю, добрымі ведамі і разважлівасцю, а тыя, хто не мае біскупскага пасвячэння, павінны яго атрымаць. У Кодэксе 1917 г. былі выключэнні – кардыналам не маглі стаць тыя, у каго ёсць дзеці і ўнукі – гэта значыць тыя, хто прыняў святарскае пасвячэнне, будучы ўдаўцамі, а таксама тыя, хто з’яўляецца роднымі ў першай ці ў другой ступені іншага жывога кардынала.
Існуе таксама паняцце reservatio in pectore. Гэта адбываецца тады, калі Рымскі Біскуп аб’явіў аб выбары кардынала, але па нейкіх прычынах не назваў імя абранага. Прычыны гэтага могуць быць розныя, але часцей за ўсё так адбываецца тады, калі мае месца пераслед Царквы ў пэўным месцы і кардынальская намінацыя можа прынесці яшчэ больш праблем. Такі кардынал да моманту яго абвяшчэння не мае ніякіх кардынальскіх правоў, абавязкаў і прывілеяў, ён можа пачаць імі карыстацца толькі ад моманту абвяшчэння, але дата надання кардынальскай годнасці лічыцца ад таго дня, калі Біскуп Рыма аб’явіў аб існаванні кардынала in pectore.
Гл. таксама
Зноскі
- Калегія Кардыналаў на афіцыйным сайце Ватыкана (англ.)
Спасылкі
 | Фота на Вікісховішчы |
|---|
- Кардыналы Рымскай Каталіцкай царквы з 1198 па 2008. Біяграфічны слоўнік. Анлайн Архівавана 3 ліпеня 2009.
- Кардыналы Свяшчэннай Рымскай Царквы
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
U panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Kardynal lac Cardinalis ad lac cardo galoynaya akalichnasc stryzhan vyshejshaya paslya Papy duhoynaya asoba Katalickaj carkvy yakaya nalezhyc da lyuboj z troh stupenyay svyatarstva Pa lacinsku Cardinalis sanctae romanae Ecclesiae Kardynal Svyashchennaj Rymskaj Carkvy U adpavednasci z Kodeksam Kananichnaga Prava 1983 u funkcyi kardynalay uvahodzic abranne Papy Rymskaga na kanklave i dapamoga y kiraynictve Rymska katalickaj carkvy yakuyu yany akazvayuc kalegiyalna vykonvayuchy daradchyya funkcyi pry Pape Rymskim padchas i indyvidualna uznachalvayuchy vedamstvy i inshyya pastayannyya sluzhby Rymskaj kuryi i dzyarzhavy gradu Vatykan U sukupnasci kardynaly skladayuc Svyashchennuyu kalegiyu kardynalay hoc termin Svyashchennaya skasavany y 1983 yae chasam tak zavuc uznachalenuyu Ubor kardynalayRangi kardynalayGistarychna sklalisya try rangi kardynalay kardynaly dyyakany kardynaly svyatary kardynaly biskupy Pryznachenne kardynalayKan 351 Kodeksa kananichnaga prava 1983 g gavoryc shto kardynalay pryznachae svabodna Biskup Ryma vybirayuchy ih syarod muzhchyn yakiya mayuc pa menshaj mery prezbiterskae pasvyachenne z yaylyayucca svyatarami adznachayucca dobrymi noravami pabozhnascyu dobrymi vedami i razvazhlivascyu a tyya hto ne mae biskupskaga pasvyachennya pavinny yago atrymac U Kodekse 1917 g byli vyklyuchenni kardynalam ne magli stac tyya u kago yosc dzeci i ynuki geta znachyc tyya hto prynyay svyatarskae pasvyachenne buduchy ydaycami a taksama tyya hto z yaylyaecca rodnymi y pershaj ci y drugoj stupeni inshaga zhyvoga kardynala Isnue taksama panyacce reservatio in pectore Geta adbyvaecca tady kali Rymski Biskup ab yaviy ab vybary kardynala ale pa nejkih prychynah ne nazvay imya abranaga Prychyny getaga moguc byc roznyya ale chascej za ysyo tak adbyvaecca tady kali mae mesca perasled Carkvy y peynym mescy i kardynalskaya naminacyya mozha prynesci yashche bolsh prablem Taki kardynal da momantu yago abvyashchennya ne mae niyakih kardynalskih pravoy abavyazkay i pryvileyay yon mozha pachac imi karystacca tolki ad momantu abvyashchennya ale data nadannya kardynalskaj godnasci lichycca ad tago dnya kali Biskup Ryma ab yaviy ab isnavanni kardynala in pectore Gl taksamaZnoskiKalegiya Kardynalay na aficyjnym sajce Vatykana angl SpasylkiFota na VikishovishchyKardynaly Rymskaj Katalickaj carkvy z 1198 pa 2008 Biyagrafichny sloynik Anlajn Arhivavana 3 lipenya 2009 Kardynaly Svyashchennaj Rymskaj Carkvy