Мале́кула ( molecula, памяншальнае ад лац.: moles) — найменшая часціца дадзенага рэчыва, надзеленая яго якасцямі, а таксама электрычна нейтральная група як мінімум з двух атамаў, якія ўтрымліваюцца разам кавалентным хімічнымі сувязямі.

Хімічныя ўласцівасці малекулы вызначаюцца яе саставам і хімічнаю будовай. Малекулы адрозніваюцца ад іонаў па адсутнасці электрычнага зараду. Аднак у квантавай фізіцы, арганічнай хіміі і біяхіміі, тэрмін «малекула» часта выкарыстоўваецца менш строга і прымяняецца да шмататамных іонаў. У газаў, тэрмін «малекула» часта выкарыстоўваецца для любых газападобных часціц, незалежна ад свайго саставу. Згодна з гэтым азначэннем атамы высакародных газаў лічацца малекуламі, нягледзячы на тое, што яны складаюцца з аднаго незвязанага атама. Малекула можа складацца з атамаў аднаго хімічнага элемента, як кісларод (O2), альбо розных элементаў, як вада (H2O). Атамы і хімічныя злучэнні, звязаныя некавалентнай сувяззю, як то вадароднымі сувязямі альбо іоннымі, як правіла, не лічацца адзіночнымі малекуламі.
Малекулы ў якасці кампанентаў рэчываў шырока распаўсюджаны ў арганічнай хіміі. Яны таксама складаюць большую частку акіянаў і атмасферы. Вялікая колькасць знаёмых цвёрдых рэчываў, аднак, у тым ліку большасць мінералаў, якія ўваходзяць у склад кары, мантыі і ядра Зямлі, утрымліваюць шматлікія хімічныя сувязі, але не складаюцца з малекул. Нетыповыя малекулы могуць быць вызначаны іоннымі крышталямі, як то соль, і кавалентным крышталямі, як сетка цвёрдых рэчываў, хоць яны часта складаюцца з паўторных элементарных блокаў, якія размешчаны ў плоскасці, як то графен, альбо ў трох вымярэннях, як у алмазе альбо хларыдзе натрыю. Блокавая паўторная структура мае месца і для кандэнсаваных фаз з . У шкле і цвёрдых рэчывах, якія існуюць у шклопадобным неўпарадкаваным стане, атамы могуць таксама змацоўвацца хімічнымі сувязямі без якога-небудзь вызначэння малекулы, але таксама без заканамернасцей паўтарэння звёнаў, якімі характарызуюцца крышталі.
Глядзіце таксама
- Адносная малекулярная маса
Крыніцы
- Pauling, Linus (1970). General Chemistry. New York: Dover Publications, Inc. ISBN 0-486-65622-5.
- Ebbin, Darrell, D. (1990). General Chemistry, 3rd Ed. Boston: Houghton Mifflin Co.. ISBN 0-395-43302-9.
- Chandra, Sulekh. Comprehensive Inorganic Chemistry. New Age Publishers. ISBN 8122415121.
- Molecule, Encyclopaedia Britannica on-line
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Малекула
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Male kula molecula pamyanshalnae ad lac moles najmenshaya chascica dadzenaga rechyva nadzelenaya yago yakascyami a taksama elektrychna nejtralnaya grupa yak minimum z dvuh atamay yakiya ytrymlivayucca razam kavalentnym himichnymi suvyazyami Troh i dvuhmernyya madeli malekul Himichnyya ylascivasci malekuly vyznachayucca yae sastavam i himichnayu budovaj Malekuly adroznivayucca ad ionay pa adsutnasci elektrychnaga zaradu Adnak u kvantavaj fizicy arganichnaj himii i biyahimii termin malekula chasta vykarystoyvaecca mensh stroga i prymyanyaecca da shmatatamnyh ionay U gazay termin malekula chasta vykarystoyvaecca dlya lyubyh gazapadobnyh chascic nezalezhna ad svajgo sastavu Zgodna z getym aznachennem atamy vysakarodnyh gazay lichacca malekulami nyagledzyachy na toe shto yany skladayucca z adnago nezvyazanaga atama Malekula mozha skladacca z atamay adnago himichnaga elementa yak kislarod O2 albo roznyh elementay yak vada H2O Atamy i himichnyya zluchenni zvyazanyya nekavalentnaj suvyazzyu yak to vadarodnymi suvyazyami albo ionnymi yak pravila ne lichacca adzinochnymi malekulami Malekuly y yakasci kampanentay rechyvay shyroka raspaysyudzhany y arganichnaj himii Yany taksama skladayuc bolshuyu chastku akiyanay i atmasfery Vyalikaya kolkasc znayomyh cvyordyh rechyvay adnak u tym liku bolshasc mineralay yakiya yvahodzyac u sklad kary mantyi i yadra Zyamli utrymlivayuc shmatlikiya himichnyya suvyazi ale ne skladayucca z malekul Netypovyya malekuly moguc byc vyznachany ionnymi kryshtalyami yak to sol i kavalentnym kryshtalyami yak setka cvyordyh rechyvay hoc yany chasta skladayucca z paytornyh elementarnyh blokay yakiya razmeshchany y ploskasci yak to grafen albo y troh vymyarennyah yak u almaze albo hlarydze natryyu Blokavaya paytornaya struktura mae mesca i dlya kandensavanyh faz z U shkle i cvyordyh rechyvah yakiya isnuyuc u shklopadobnym neyparadkavanym stane atamy moguc taksama zmacoyvacca himichnymi suvyazyami bez yakoga nebudz vyznachennya malekuly ale taksama bez zakanamernascej paytarennya zvyonay yakimi haraktaryzuyucca kryshtali Glyadzice taksamaAdnosnaya malekulyarnaya masaKrynicyPauling Linus 1970 General Chemistry New York Dover Publications Inc ISBN 0 486 65622 5 Ebbin Darrell D 1990 General Chemistry 3rd Ed Boston Houghton Mifflin Co ISBN 0 395 43302 9 Chandra Sulekh Comprehensive Inorganic Chemistry New Age Publishers ISBN 8122415121 Molecule Encyclopaedia Britannica on lineSpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Malekula