У паняцця ёсць і іншыя значэнні гл соль Кухонная соль сталовая соль каменная соль хларыд натрыю NaCl мінерал харчовы пра

Кухонная соль, сталовая соль, каменная соль (хларыд натрыю, NaCl) — мінерал, харчовы прадукт. Бясколерны, празрысты, можа мець розныя адценні з-за прымесяў. У здробненым выглядзе ўяўляе сабой дробныя крышталі белага колеру.

Здабыча

Утвараецца пераважна асадкавым шляхам: крышталізуецца з марской вады ў лагунах і рэліктавых азёрах, якія перасыхаюць. Карысны выкапень. Радовішчы: у асадкавых горных пародах, самасадная соль сучасных азёр, саляныя крыніцы.

Найбольшыя радовішчы каменнай солі маюць Украіна, Расія, ЗША, Германія. На Беларусі прамысловыя паклады каменнай солі вядомы на Прыпяцкім прагіне. Распрацоўваецца ў Гомельскай вобласці. Са здабытай сыравіны вырабляюць кухонную соль у Мазыры.

Выкарыстанне

Каменная соль выкарыстоўваецца ў харчовай, , , хімічнай прамысловасці, халадзільнай справе, вытворчасці пластмас і інш.

Соль жыццёва неабходная для чалавека: удзельнічае ў падтрыманні водна-салявога балансу ў арганізме, натрый-каліевага іоннага абмену, з’яўляецца асноўным механізмам транспартацыі ў клетку пажыўных рэчываў і вываду прадуктаў жыццядзейнасці. Недахоп натрыю (аднаго з кампанентаў хімічнай формулы солі) вядзе да абязводжання арганізму і ўтварэння маршчын, іон хлору з’яўляецца асноўным матэрыялам для выпрацоўкі важнага кампанента страўнікавага соку — салянай кіслаты. Сутачная норма ўжывання солі — 5—6 г. Пры яе ўжыванні ў большай колькасці ўзрастае рызыка гіпертаніі, цяжкіх захворванняў нырак, сардэчна-сасудзістай сістэмы.

У харчаванні сярэдняе дзённае спажыванне солі без шкоды здароўю складае 2 грамы. лепей ужываць у салатах, бо пры тэрмічнай апрацоўцы з яе выпарваецца ёд, які з’яўляецца адным са значных элементаў для нармальнага росту і развіцця чалавека. Яшчэ больш за кухонную карысная , якая ўтрымлівае ў сваім складзе прымесі (каля 5 %) іншых мінералаў: магнію, кальцыю, калію і да т. п.

Крыніцы

Людзі ядуць зашмат солі і паміраюць ад яе (нявызн.). Радыё «Свабода» (25 сакавіка 2013). Праверана 13 студзеня 2017.(недаступная спасылка)

Літаратура

Вольга Кулінковіч. Соль у меру — добра // «Звязда» № 7 (26871) 14 студзеня 2011

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Кухонная соль

[1] Людзі ядуць зашмат солі і паміраюць ад яе (нявызн.). Радыё «Свабода» (25 сакавіка 2013). Праверана 13 студзеня 2017.(недаступная спасылка)