Астан

Іран — унітарная дзяржава. Адміністрацыйна падзяляецца на астаны (перс.: استان).

Палітыка

Іран

Артыкул — частка серыі:

Алі Хаменеі Прэзідэнт Хасан Рухані Віцэ-прэзідэнт Акбар Хашэмі Рафсанджані Акбар Хашэмі Рафсанджані Узброеныя сілы Прэзідэнцкія: , , : : , Адміністрацыйны падзел

На чале кожнага астана стаіць генерал-губернатар (перс.: استاندار — астандар). Да рэвалюцыі 1979 году астандары прызначаліся шахам. У цяперашні час іх прызначае і сцвярджае прэзідэнт Ісламскай рэспублікі.

Да 1950 г. краіна была падзелена на 12 астанаў. У 1950—1960 гг. іх было 10. Да сярэдзіны 1970-х іх стала 23.

У 1979 г. астан быў пераназваны ў Бахтаран. У 1986 г. Цэнтральны астан быў паасобны на астаны і . У 1990 г. астан Бахтаран быў пераназваны ў Керманшах. У 1993 г. з астана Усходні Азербайджан быў вылучаны астан Ардэбіль. У 1995 г. з астана быў вылучаны астан . У 1996 г. з Зенджана быў вылучаны астан Казвін. У 1997 г. з Мазендэрана быў вылучаны астан . У 2004 г. самы буйны астан Харасан быў падзелены на тры астаны — , і Паўднёвы Харасан. Невялікая частка была аддадзена астану .

23 чэрвеня 2010 года са складу астана Тэгеран быў вылучаны новы астан з цэнтрам у Керэджы.

У наш час разглядаюцца праекты стварэння новых астанаў: (з Гіляна і Ардэбіля), (з Езда), (з Заходняга і Усходняга Азербайджана), (з Ісфахана), падзелы астанаў Сістан і Белуджыстан на астан Сістан і астан Белуджыстан, Фарса на Заходні і , а таксама стварэнне сталічнай акругі з Тэгерана і іншыя праекты.

Астаны з'яўляюцца адміністрацыйна-тэрытарыяльнымі адзінкамі верхняга ўзроўню, яны ў сваю чаргу падзяляюцца на 324 (перс.: شهرستان); наступным узроўнем тэрытарыяльнага падзелу з'яўляецца (перс.: بخش), такіх адзінак налічваецца больш 740. Бахшы падзяляюцца на  — сельскія акругі.

№	Назва астана	Адм. цэнтр	Шахрэстаны	Насельніцтва, (2006) чал.	Плошча, км²	Шчыльнасць , чал./км²
01		Тэгеран	12	12 046 916	12 981	928,04
02		Кум	1	1 046 737	11 526	90,82
03		Эрак	10	1 351 257	29 130	46,39
04	Казвін	Казвін	5	1 143 200	15 549	73,52
05	Гілян	Рэшт	16	2 404 861	14 042	171,26
06		Ардэбіль	9	1 228 155	17 800	69,00
07		Зенджан	7	964 601	21 773	44,30
08	Усходні Азербайджан	Тэбрыз	19	3 603 456	45 650	78,94
09	Заходні Азербайджан	Урмія	14	2 873 459	37 437	76,75
10	Курдыстан	Сенендэдж	9	1 440 156	29 137	49,43
11		Хамадан	8	1 703 267	19 368	87,94
12		Керманшах	13	1 879 385	24 998	75,18
13		Ілам	7	545 787	20 133	27,11
14		Харэмабад	9	1 716 527	28 294	60,67
15		Ахваз	18	4 274 979	64 055	66,74
16	Чахармахаль і Бахціярыя	Шэхрэ-Корд	6	857 910	16 332	52,53
17		Ясудж	5	634 299	15 504	40,91
18		Бушыр	9	886 267	22 743	38,97
19	Фарс	Шыраз	23	4 336 878	122 608	35,37
20		Бендэр-Абас	11	1 403 674	70 669	19,86
21		Захедан	8	2 405 742	181 785	13,23
22		Керман	14	2 652 413	180 836	14,67
23		Езд	10	990 818	129 285	7,66
24	Ісфахан	Ісфахан	21	4 559 256	107 029	42,60
25		Семнан	4	589 742	97 491	6,05
26	Мазендэран	Сары	15	2 922 432	23 701	123,30
27		Гарган	11	1 617 087	20 195	80,07
28		Баджнурд	6	811 572	28 434	28,54
29		Мешхед	19	5 593 079	144 681	38,66
30	Паўднёвы Харасан	Бірджэнд	4	636 420	69 555	9,15
31		Керэдж	1	1 375 450	5 833	235,80
	Усяго		324	70 495 782	1 628 554	43,29

Фотагалерэя

• Карта адміністрацыйнага падзелу Каджарскай Персіі, 1814 год.

Зноскі

1. "Majlis extends term of councils, votes for new province"(англ.). Tehran Times. 24.06.2010. Архівавана з арыгінала 27 мая 2012. Праверана 2012-01-23. {{cite news}}: Праверце значэнне даты ў: |date= ()
2. Provinces of Iran (англ.)