Гідрапла н гідрасамалёт лятальны апарат які можа ўзлятаць і сядаць на паверхню вады Пасажырскі гідраплан сядае на ваду ў

Гідрапла́н (гідрасамалёт) — лятальны апарат, які можа ўзлятаць і сядаць на паверхню вады.

Пасажырскі гідраплан сядае на ваду ў **Ванкуверы**, Канада

Гідраплан Авіяліній Заходняга Берага вытворчасці кампаніі Хевілэнд Канада (West Coast Air De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter floatplane) **Ванкувер**, Канада

Гісторыя

Гісторыя гідрасамалётаў (гідрапаветранага судна) пачалася яшчэ да першага палёту самалёта. Толькі ў Расіі вядома два праекты апаратаў цяжэйшых за паветра, здольных узлятаць і сядаць на ваду. Нават самалёт Мажайскага быў выкананы ў выглядзе лятаючага чоўна. Першы рэальна лятаючы гідрасамалёт быў створаны амерыканцам Кертысам у 1909 годзе і быў сухапутным аэрапланам, усталяваным на . Далей гідрапланы імкліва развіваліся і дасягнулі свайго росквіту ў 30-40 гг. З развіццём рэактыўнай авіяцыі гідрапланы былі выціснутыя ў сваю экалагічную нішу ў сувязі з нізкімі эканамічнымі паказчыкамі і абмяжаваннямі ў хуткасці. Але развіццё авіяцыйных тэхналогій дазволіў КБ стварыць удалы рэактыўны гідрасамалёт «Альбатрос» і яго цывільную мадыфікацыю , з характарыстыкамі, супастаўнымі з сухапутнымі машынамі. Гэта дазваляе прагназаваць узрост інтарэсу да самалётаў такога кшталту і пашырэнне «жыццёвай» прасторы гідрапланаў, асабліва ў раёнах планеты са слаба развітай інфраструктурай.

У Першую сусветную вайну Расія выкарыстоўвала авіяносец (авіяносец) «Арліца» з эскадрыллю лятаючых чаўноў М-5 і М-9, створаных канструктарам . М-5 меў хуткасць 128 км/г, столлю — 4000 метраў, працягласць палёту — 5 гадзін. М-5 не меў узбраення — ён выкарыстоўваўся для паветранай разведкі, карэктавання цяжкай артылерыі з лінейных караблёў.

У 1916 г. на авіяносец «Арліца» паступілі М-9, узброеныя кулямётам. Самалёт мог браць на борт і . Паветраны стралец знаходзіўся з кулямётам у насавым адсеку. У асноўнай кабіне лётчык пілатаваў машыну, а бортмеханік, седзячы поруч з ім, скідваў бомбы. Іх падвешвалі пад плоскасцямі (крыламі) на зацісках, злучаных з кабінай прывадам-тросам.

Пад час Грамадзянскай вайны ў Расіі гідрапланы рачнога базавання актыўна выкарыстоўваліся супраціўнымі бакамі.

Пад час Другой сусветнай баявыя гідрапланы нярэдка ўзбройваліся тарпедамі.

Да з'яўлення рэактыўнай авіяцыі, вялікія падводныя лодкі часам абсталёўваліся невялікімі складнымі гідрапланамі, звычайна, з разведвальнымі мэтамі. Выключэннем быў японскі праект «Seiran», у рамках якога было пабудавана некалькі падводных авіяносцаў, якія неслі на борце некалькі баявых гідрасамалётаў (у бой яны так і не ўступілі з-за заканчэння Другой сусветнай вайны)

Тыпы

Адрозніваюць наступныя тыпы гідрапланаў:

Паплаўковы гідрасамалёт — звычайны або спецыяльна збудаваны лятак, на якому замацаваны адзін, два або больш плаўкоў для стаянкі і руху па паверхні вады.
Лятаючы човен — лятак, ніжняя частка фюзеляжа якога выраблена ў выглядзе чоўна, прыстасаванага для шпаркага руху па паверхні вады.
Амфібія — самалёт, кожнага з вышэй названых тыпаў, на якім усталявана сухапутнае шасі для пасадкі на цвёрдую паверхню, ці шасі, здольнае утрымліваць самалёт на кожнай паверхні, напрыклад, паветраная падушка.

Гл. таксама

Знішчальнік
Бамбардзіроўшчык
Лятаючы човен «Blohm & Voss BV 238»
Гістарычны музей Ваенна-паветраных сіл (Браччана)