Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Гімн Рыега (ісп. El Himno de Riego) — іспанская песня. Словы былі напісаныя ў 1820 годзе, іх аўтар (хутчэй за ўсё) Эварыста Фернандэс дэ Сан Мігель (Evaristo Fernández de San Miguel), у тым жа годзе яна і была спетая на дэкларацыі Рыега, якая пачалася 1 студзеня. Верагодна, тады для песні ўжывалася іншая мелодыя. Музыка, што дайшла да нашых дзён, была напісаная невядомым аўтарам, хаця часам аўтарства надаецца валенсійцу Хасэ Гомісу (José Melchor Gomis y Colomer).
Першапачаткова гэта быў верш, прысвечаны іспанскаму генералу Рафаэлю Рыега-і-Нуньесу. У 1822 г. Хасэ Гоміс (José Melchor Gomis y Colomer) напісаў пад яго музыку, пасля чаго песня стала дзяржаўным гімнам Іспаніі да заканчэння ліберальнага трохгоддзя (да 1823), пасля была скасаваная на карысць Марша грэнадзёраў (La Marcha Granadera, цяпер вядомы як Каралеўскі марш — La Мarcha Real, сёння з’яўляецца гімнам Іспаніі), які быў гімнам раней.
Як і Марсельеза, песня была напісаная дзеля матывацыі войска падчас рэвалюцыі ў Іспаніі, якая пачалася ў 1820 годзе.
Таксама ўсталёўвалася ў якасці гімна падчас і (адпаведна ў 1873-м і ў 1931-м), але скасоўвалася з іх заняпадам (адпаведна ў 1874-м і 1939-м).
Версіі тэксту
| Версіі куплетаў | |||
|---|---|---|---|
| Serenos, alegres, valientes y osados, cantemos, soldados, el himno a la lid. De nuestros acentos el orbe se admire y en nosotros mire los hijos del Cid | Blandamos el hierro que el tímido esclavo del fuerte, del bravo la faz no osa a ver; sus huestes cual humo veréis disipadas, y a nuestras espadas fugaces correr. | El mundo vio nunca más noble osadía Ni vio nunca un día más grande en valor, que aquel que inflamados nos vimos del fuego que excitara en Riego de Patria el amor | Su voz fue seguida, su voz fue escuchada, tuvimos en nada soldados, morir; Y osados quisimos romper la cadena que de afrenta llena del bravo el vivir. |
| прыпеў: Soldados la patria, nos llama a la lid. Juremos por ella, vencer o morir | |||
| Версіі куплетаў | |||
|---|---|---|---|
| Rompímosla, amigos, que el vil que la lleva insano se atreva su frente mostrar. Nosotros ya libres en hombres tornados sabremos, soldados, su audacia humillar. | Al arma ya tocan, las armas tan solo el crimen, el dolo sabrán abatir. Que tiemblen, que tiemblen, que tiemble el malvado al ver del soldado la lanza esgrimir. | La trompa guerrera sus ecos da al viento horror al sediento, ya ruge el cañón; y a Marte sañudo la audacia provoca, y el genio invoca de nuestra nación. | Se muestran, volemos, volemos, soldados: ¿los veis aterrados su frente bajar? Volemos, que el libre por siempre ha sabido del siervo vendido la audacia humillar. |
| прыпеў (той жа самы): Soldados la patria, nos llama a la lid. Juremos por ella, vencer o morir | |||
| Найбольш папулярная версія |
|---|
|
Аўтар мелодыі
Аўтарам тэксту амаль што пэўна з’яўляецца Эварыста Фернандэс. Зусім іншая справа з аўтарам мелодыі.
Аўтарства сучаснай вядомай нам мелодыі гімна надаецца Хасэ Гомісу таму, што ў кнізе яго аўтарства «Калекцыя патрыятычных песняў, прысвечаных грамадзяніну Рафаэлю дэль Рыега і храбрацам, каторыя рушылі па яго слядах, грамадзяніну Марыяна дэль Кабрэрыса» («Colección de canciones patrióticas que dedica al ciudadano Rafael del Riego y a los valientes que han seguido sus huellas el ciudadano Mariano del Cabrerizo») былі апублікаваныя розныя версіі гімна Рыега. Таксама быў знойдзены яго рукапіс з версіяй гімна для салістаў, хора і аркестра. Зрэшты, дакладных доказаў няма, нягледзячы на доследы, праведзеныя з XIX стагоддзя (у той час пераважна музыкаведамі Франсіска Асенхо Барбіеры (Francisco Asenjo Barbieri) і Філіпам Педрэем (Felipe Pedrell Sabaté)) да цяперашняга часу.
Нягледзячы на гэта, большасць сучасных музыказнаўцаў мяркуюць, што Хасэ не быў кампазітарам, але толькі выкладаў версіі гімна як старэйшы музыка іспанскай народнай міліцыі. Гэтую пасаду ён займаў з 1822 па 1823 год.
Падчас грамадзянскай вайны ў Іспаніі
Падчас грамадзянскай вайны ў Іспаніі між Другой Рэспублікай і паўстанцамі была звышпапулярнай сярод прыхільнікаў рэспублікі, у прыватнасці ў Каталоніі. У той час гімн выконваўся з іншымі тэкстамі, накшталт:
| Тэкст (па-іспанску): | Si los curas y Franco supieran, la paliza que les van a dar, subirían al coro cantando:
| Si los curas y frailes supieran, la de hostias que van llevar, subirían al coro cantando:
| Si los Reyes de España supieran lo poco que van a durar, a la calle saldrían gritando:
|
|---|---|---|---|
| Даслоўны пераклад | Калі б святары і Франка ведалі то біццё, што ім дадуць, заспявалі б у хоры, спяваючы: «Свабода, свабода, свабода!» | Калі б святары і манахі ведалі гаспадароў, якіх яны атрымаюць, заспявалі б у хоры, спяваючы: «Свабода, свабода, свабода!» | Калі б каралі Іспаніі ведалі тое, як мала ім засталося, выйшлі б на вуліцы, гарлаючы: «Свабода, свабода, свабода!» |
Дадзеныя куплеты непасрэдна дэманструюць непрыязнасць рэспубліканцаў і іх паплечнікаў (кшталту анархістаў) да каталіцкай царквы, манархіі і франкісцкай дыктатуры.
Ў фільме ¡Ay, Carmela! (1990) была сцэна, дзе рэспубліканцы спявалі гімн Рыега ў падобнай версіі. Цікава, што сама назва фільма ¡Ay, Carmela! адсылае да яшчэ адной іспанскай песні «Viva la Quinta Brigada», у народзе празванай «Ay, Carmela» праз свой прыпеў.
Пасля паразы Рэспублікі перад Франка гімн Рыега ўжывалі нязгодныя з яго ўладай. Ён ужываўся ў якасці гімна ўрадам Другой Рэспублікі ў выгнанні да самага яго роспуску.
Цяперашні час
Шмат аказій было з ужываннем гімна Рыега замест Каралеўскага марша.
Заўвагі
- Гэты тэкст выконваецца ў прымацаваным аўдыё.
- Таксама замест «Riego» можна спяваць «ritmo».
Крыніцы
- Непасрэдна ўрывак
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Gimn Ryega isp El Himno de Riego ispanskaya pesnya Slovy byli napisanyya y 1820 godze ih aytar hutchej za ysyo Evarysta Fernandes de San Migel Evaristo Fernandez de San Miguel u tym zha godze yana i byla spetaya na deklaracyi Ryega yakaya pachalasya 1 studzenya Veragodna tady dlya pesni yzhyvalasya inshaya melodyya Muzyka shto dajshla da nashyh dzyon byla napisanaya nevyadomym aytaram hacya chasam aytarstva nadaecca valensijcu Hase Gomisu Jose Melchor Gomis y Colomer Gimn Ryega slovy Evarysta Fernandes de San Migel muzyka Hase Gomis Uzhyvanne y yakasci gimna 1822 1823 liberalnae trohgoddze 1873 1874 1 ya Ispanskaya Respublika 1931 1939 gady 2 ya Ispanskaya Respublika source source track track track Vykanayca Banda Republicana Pershapachatkova geta byy versh prysvechany ispanskamu generalu Rafaelyu Ryega i Nunesu U 1822 g Hase Gomis Jose Melchor Gomis y Colomer napisay pad yago muzyku paslya chago pesnya stala dzyarzhaynym gimnam Ispanii da zakanchennya liberalnaga trohgoddzya da 1823 paslya byla skasavanaya na karysc Marsha grenadzyoray La Marcha Granadera cyaper vyadomy yak Karaleyski marsh La Marcha Real syonnya z yaylyaecca gimnam Ispanii yaki byy gimnam ranej Yak i Marseleza pesnya byla napisanaya dzelya matyvacyi vojska padchas revalyucyi y Ispanii yakaya pachalasya y 1820 godze Taksama ystalyoyvalasya y yakasci gimna padchas i adpavedna y 1873 m i y 1931 m ale skasoyvalasya z ih zanyapadam adpavedna y 1874 m i 1939 m Versii tekstuVersii kupletaySerenos alegres valientes y osados cantemos soldados el himno a la lid De nuestros acentos el orbe se admire y en nosotros mire los hijos del Cid Blandamos el hierro que el timido esclavo del fuerte del bravo la faz no osa a ver sus huestes cual humo vereis disipadas y a nuestras espadas fugaces correr El mundo vio nunca mas noble osadia Ni vio nunca un dia mas grande en valor que aquel que inflamados nos vimos del fuego que excitara en Riego de Patria el amor Su voz fue seguida su voz fue escuchada tuvimos en nada soldados morir Y osados quisimos romper la cadena que de afrenta llena del bravo el vivir prypey Soldados la patria nos llama a la lid Juremos por ella vencer o morirVersii kupletayRompimosla amigos que el vil que la lleva insano se atreva su frente mostrar Nosotros ya libres en hombres tornados sabremos soldados su audacia humillar Al arma ya tocan las armas tan solo el crimen el dolo sabran abatir Que tiemblen que tiemblen que tiemble el malvado al ver del soldado la lanza esgrimir La trompa guerrera sus ecos da al viento horror al sediento ya ruge el canon y a Marte sanudo la audacia provoca y el genio invoca de nuestra nacion Se muestran volemos volemos soldados los veis aterrados su frente bajar Volemos que el libre por siempre ha sabido del siervo vendido la audacia humillar prypey toj zha samy Soldados la patria nos llama a la lid Juremos por ella vencer o morirNajbolsh papulyarnaya versiyaSerenos y alegres valientes y osados Cantemos soldados el himno a la lid De nuestros acentos el orbe se admire Y en nosotros mire los hijos del Cid Soldados la patria nos llama a la lid Juremos por ella vencer o morir El mundo vio nunca mas noble osadia Ni vio nunca un dia mas grande el valor Que aquel inflamados nos vimos del fuego Excitar a Riego de Patria el amor Soldados la patria nos llama a la lid Juremos por ella vencer o morir La trompa guerrera sus ecos al viento Horror al sediento ya ruge el canon A Marte sanudo la audacia provoca Y el ingenio invoca de nuestra nacion Soldados la patria nos llama a la lid Juremos por ella vencer o morir Aytar melodyiAytaram tekstu amal shto peyna z yaylyaecca Evarysta Fernandes Zusim inshaya sprava z aytaram melodyi Aytarstva suchasnaj vyadomaj nam melodyi gimna nadaecca Hase Gomisu tamu shto y knize yago aytarstva Kalekcyya patryyatychnyh pesnyay prysvechanyh gramadzyaninu Rafaelyu del Ryega i hrabracam katoryya rushyli pa yago slyadah gramadzyaninu Maryyana del Kabrerysa Coleccion de canciones patrioticas que dedica al ciudadano Rafael del Riego y a los valientes que han seguido sus huellas el ciudadano Mariano del Cabrerizo byli apublikavanyya roznyya versii gimna Ryega Taksama byy znojdzeny yago rukapis z versiyaj gimna dlya salistay hora i arkestra Zreshty dakladnyh dokazay nyama nyagledzyachy na dosledy pravedzenyya z XIX stagoddzya u toj chas peravazhna muzykavedami Fransiska Asenho Barbiery Francisco Asenjo Barbieri i Filipam Pedreem Felipe Pedrell Sabate da cyaperashnyaga chasu Nyagledzyachy na geta bolshasc suchasnyh muzykaznaycay myarkuyuc shto Hase ne byy kampazitaram ale tolki vykladay versii gimna yak starejshy muzyka ispanskaj narodnaj milicyi Getuyu pasadu yon zajmay z 1822 pa 1823 god Padchas gramadzyanskaj vajny y IspaniiPadchas gramadzyanskaj vajny y Ispanii mizh Drugoj Respublikaj i paystancami byla zvyshpapulyarnaj syarod pryhilnikay respubliki u pryvatnasci y Katalonii U toj chas gimn vykonvaysya z inshymi tekstami nakshtalt Tekst pa ispansku Si los curas y Franco supieran la paliza que les van a dar subirian al coro cantando Libertad libertad libertad Si los curas y frailes supieran la de hostias que van llevar subirian al coro cantando Libertad libertad libertad Si los Reyes de Espana supieran lo poco que van a durar a la calle saldrian gritando Libertad libertad libertad Dasloyny peraklad Kali b svyatary i Franka vedali to biccyo shto im daduc zaspyavali b u hory spyavayuchy Svaboda svaboda svaboda Kali b svyatary i manahi vedali gaspadaroy yakih yany atrymayuc zaspyavali b u hory spyavayuchy Svaboda svaboda svaboda Kali b karali Ispanii vedali toe yak mala im zastalosya vyjshli b na vulicy garlayuchy Svaboda svaboda svaboda Dadzenyya kuplety nepasredna demanstruyuc nepryyaznasc respublikancay i ih paplechnikay kshtaltu anarhistay da katalickaj carkvy manarhii i frankisckaj dyktatury Ў filme Ay Carmela 1990 byla scena dze respublikancy spyavali gimn Ryega y padobnaj versii Cikava shto sama nazva filma Ay Carmela adsylae da yashche adnoj ispanskaj pesni Viva la Quinta Brigada u narodze prazvanaj Ay Carmela praz svoj prypey Paslya parazy Respubliki perad Franka gimn Ryega yzhyvali nyazgodnyya z yago yladaj Yon uzhyvaysya y yakasci gimna yradam Drugoj Respubliki y vygnanni da samaga yago rospusku Cyaperashni chasShmat akazij bylo z uzhyvannem gimna Ryega zamest Karaleyskaga marsha ZayvagiGety tekst vykonvaecca y prymacavanym aydyyo Taksama zamest Riego mozhna spyavac ritmo KrynicyNepasredna yryvak