Azərbaycanca
Türkçe
Жан Фуке (фр.: Jean Fouquet; Тур, каля 1420 — 1481) — французскі жывапісец і мініяцюрыст. Быў першым буйным мастаком французскага Адраджэння.
| Жан Фуке | |
|---|---|
| фр.: Jean Fouquet | |
 Жан Фукэ. Аўтапартрэт. 1450. Эмаль, дыяметр 6,8 см. Луўр | |
| Дата нараджэння | каля 1420[…], каля 1425 ці 1410 |
| Месца нараджэння |
|
| Дата смерці | каля 1478 |
| Месца смерці |
|
| Грамадзянства |
|
| Род дзейнасці | мастак, ілюмінатар рукапісаў, дызайнер, ілюстратар |
| Жанр | партрэт і рэлігійны жывапіс[d] |
| Мастацкі кірунак | Адраджэнне |
| Заступнікі | Карл VII |
| Уплыў на | Master of the Munich Boccacio[d] |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія
Фуке нарадзіўся ў г. Тур у даліне Луары, які ў другой палове XV ст. стаў рэзідэнцыяй французскіх каралёў Карла VII і Людовіка XI і адным з галоўных мастацкіх цэнтраў Францыі. Верагодна, у пачатку 1440-х гг. вучыўся ў Парыжы, а затым першым з французскіх мастакоў адправіўся ў Італію і пазнаёміўся з мастацтвам італьянскага Адраджэння (1445—1447). Пасля гэтага вярнуўся ў Тур, ажаніўся і адкрыў сваю майстэрню. Працаваў пры дварах Карла VII (да 1461) і Людовіка XI. У 1474 атрымаў тытул «каралеўскага жывапісца». Выконваў заказы самых знатных асоб Францыі. Мецэнатамі і заказчыкамі былі сем'і каралеў, скарбніка Эцьена Шэвалье і канцлера Гіём Жувенеля Дэзюрсена.
Творчасць
Творчасць майстра вызначаецца ўвагай да канкрэтных падзей, дакладнасцю і аб'ектыўнасцю назіранняў. Здабыткі багатай і разнастайнай на той час італьянскай культуры пераасэнсоўваў у адпаведнасці з нацыянальнымі задачамі і традыцыямі.
Найбольш поўна гэтыя рысы знайшлі ўвасабленне ў партрэтах. Ж. Фуке выяўляў сваіх герояў абагулена, імкнуўся перадаць асноўнае і прыкметнае. Мастак не ўпрыгожваў мадэль, але надаваў ёй велічнасць, адпаведную звычайна высокаму становішчу ў грамадстве. Так «Партрэт Карла VII» (1444—51) паказвае стомлерага, сумнага і не вельмі прывабнага з твару чалавека — асобу, у паставе якой угадваецца велічнасць каралеўскага рангу. Праўдзівасцю вызначаецца і партрэт Жувенэля дэз Юрзена (каля 1460), уплывовай асобы пры каралеўскім двары.
Урачысты кампазіцыйны рытм, гучны каларыт уласцівы рэлігійным кампазіцыям «П'ета з Нуана», «Дыптых з Мелена». Дыптых «Эцьен Шэвалье і Святы Стэфан», «Мадонна з немаўлём» (1451—55) адносіцца да найбольш вядомых твораў Жана Фуке. У яго левай створцы выяўлены буйны дзяржаўны дзеяч і яго заступнік Святы Стэфан, у правай у выглядзе мадонны паказана каханка караля Карла VII Агнеса Сарэль. Сілуэты герояў твора кантрасна вылучаюцца на фоне строгай архітэктуры белай мармуровай залы. Гэтак жа дакладна мастак выяўляе твары, рукі, адзенне, якім надаецца амаль рэльефная адчувальнасць.
Кампазіцыйная яснасць і дакладнасць малюнка, выкарыстанне лінейнай і паветранай перспектывы характэрны для шматлікіх мініяцюр, створаных мастаком у «Часаслове Эцьена Шэвалье» (40 аркушаў, 1452—60), у «Жыцці славутых мужчын і жанчын» Бакачыа (каля 1458), у «Іудзейскіх старажытнасцях» Іосіфа Флавія (1470—76), у «Вялікіх французскіх хроніках» (1458). У мініяцюрах, выкананых Жанам Фуке, падзеі звычайна адбываюцца ў Францыі, што бачна па характэрных пейзажах, відах гарадоў. Майстар выяўляе людзей, занятых працай, сцэны гарадскога і прыдворнага жыцця.
Зноскі
- Jean Fouquet // Athenaeum Праверана 9 кастрычніка 2017.
- Jean Fouquet // AGORHA — 2009. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 1998. Праверана 1 верасня 2024.
- http://kmska.be/collection/work/data/7mb56p Праверана 2 мая 2024.
- Schaefer C. Fouquet [Foucquet, Jean] // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2018. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T029118
- RKDartists
- https://www.getty.edu/art/collection/artists/307/jean-fouquet-french-born-about-1415-1420-died-before-1481/
Літаратура
- Лазука Б. Гісторыя сусветнага мастацтва. Ад старажытных часоў па XVI стагоддзе / Б. А. Лазука. — Мн.: Беларусь, 2010. ISBN 978-985-01-0894-4
- Guy Annequin, Jean Fouquet, prince des enlumineurs, 1989
- François Avril, Jean Fouquet, peintre et enlumineur du XVe siècle; catalogue de l'exposition., Paris, Bibliothèque nationale de France / Hazan, 2003 (ISBN 2-7177-2257-2)
- François Avril, Marie-Thérèse Gousset, Bernard Guenée, Les Grandes chroniques de France : reproduction intégrale en fac-similé des miniatures de Fouquet; manuscrit français 6465 de la Bibliothèque nationale de Paris, Paris, P. Lebaud, 1987 (ISBN 2-86594-030-6)
Спасылкі
![image]()
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Жан Фукэ
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
U Vikipedyi yosc artykuly pra inshyh lyudzej z prozvishcham Fuke Zhan Fuke fr Jean Fouquet Tur kalya 1420 1481 francuzski zhyvapisec i miniyacyuryst Byy pershym bujnym mastakom francuzskaga Adradzhennya Zhan Fukefr Jean FouquetZhan Fuke Aytapartret 1450 Emal dyyametr 6 8 sm LuyrData naradzhennya kalya 1420 kalya 1425 ci 1410Mesca naradzhennya Tur akruga Tur d departament Endr i Luara regiyon Centr Dalina Luary Metrapoliya Francyi FrancyyaData smerci kalya 1478Mesca smerci Tur akruga Tur d departament Endr i Luara regiyon Centr Dalina Luary Metrapoliya Francyi FrancyyaGramadzyanstva Karaleystva FrancyyaRod dzejnasci mastak ilyuminatar rukapisay dyzajner ilyustratarZhanr partret i religijny zhyvapis d Mastacki kirunak AdradzhenneZastupniki Karl VIIUplyy na Master of the Munich Boccacio d Medyyafajly na VikishovishchyBiyagrafiyaFuke naradziysya y g Tur u daline Luary yaki y drugoj palove XV st stay rezidencyyaj francuzskih karalyoy Karla VII i Lyudovika XI i adnym z galoynyh mastackih centray Francyi Veragodna u pachatku 1440 h gg vuchyysya y Paryzhy a zatym pershym z francuzskih mastakoy adpraviysya y Italiyu i paznayomiysya z mastactvam italyanskaga Adradzhennya 1445 1447 Paslya getaga vyarnuysya y Tur azhaniysya i adkryy svayu majsternyu Pracavay pry dvarah Karla VII da 1461 i Lyudovika XI U 1474 atrymay tytul karaleyskaga zhyvapisca Vykonvay zakazy samyh znatnyh asob Francyi Mecenatami i zakazchykami byli sem i karaley skarbnika Ecena Shevale i kanclera Giyom Zhuvenelya Dezyursena Tvorchasc Madonna z nemaylyom Pravaya stvorka Melenskaga dyptyha kalya 1450 Antverpen Tvorchasc majstra vyznachaecca yvagaj da kankretnyh padzej dakladnascyu i ab ektyynascyu nazirannyay Zdabytki bagataj i raznastajnaj na toj chas italyanskaj kultury peraasensoyvay u adpavednasci z nacyyanalnymi zadachami i tradycyyami Najbolsh poyna getyya rysy znajshli yvasablenne y partretah Zh Fuke vyyaylyay svaih geroyay abagulena imknuysya peradac asnoynae i prykmetnae Mastak ne yprygozhvay madel ale nadavay yoj velichnasc adpavednuyu zvychajna vysokamu stanovishchu y gramadstve Tak Partret Karla VII 1444 51 pakazvae stomleraga sumnaga i ne velmi pryvabnaga z tvaru chalaveka asobu u pastave yakoj ugadvaecca velichnasc karaleyskaga rangu Praydzivascyu vyznachaecca i partret Zhuvenelya dez Yurzena kalya 1460 uplyvovaj asoby pry karaleyskim dvary Urachysty kampazicyjny rytm guchny kalaryt ulascivy religijnym kampazicyyam P eta z Nuana Dyptyh z Melena Dyptyh Ecen Shevale i Svyaty Stefan Madonna z nemaylyom 1451 55 adnosicca da najbolsh vyadomyh tvoray Zhana Fuke U yago levaj stvorcy vyyayleny bujny dzyarzhayny dzeyach i yago zastupnik Svyaty Stefan u pravaj u vyglyadze madonny pakazana kahanka karalya Karla VII Agnesa Sarel Siluety geroyay tvora kantrasna vyluchayucca na fone strogaj arhitektury belaj marmurovaj zaly Getak zha dakladna mastak vyyaylyae tvary ruki adzenne yakim nadaecca amal relefnaya adchuvalnasc Kampazicyjnaya yasnasc i dakladnasc malyunka vykarystanne linejnaj i pavetranaj perspektyvy harakterny dlya shmatlikih miniyacyur stvoranyh mastakom u Chasaslove Ecena Shevale 40 arkushay 1452 60 u Zhycci slavutyh muzhchyn i zhanchyn Bakachya kalya 1458 u Iudzejskih starazhytnascyah Iosifa Flaviya 1470 76 u Vyalikih francuzskih hronikah 1458 U miniyacyurah vykananyh Zhanam Fuke padzei zvychajna adbyvayucca y Francyi shto bachna pa harakternyh pejzazhah vidah garadoy Majstar vyyaylyae lyudzej zanyatyh pracaj sceny garadskoga i prydvornaga zhyccya ZnoskiJean Fouquet Athenaeum Praverana 9 kastrychnika 2017 lt a href https wikidata org wiki Track Q32061534 gt lt a gt Jean Fouquet AGORHA 2009 Praverana 9 kastrychnika 2017 lt a href https wikidata org wiki Track Q21994367 gt lt a gt Grove Art Online J Turner Oxford England Houndmills Basingstoke England New York OUP 1998 Praverana 1 verasnya 2024 lt a href https wikidata org wiki Track Q217595 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q56691875 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q810196 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q21431157 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q1547776 gt lt a gt http kmska be collection work data 7mb56pPraverana 2 maya 2024 Schaefer C Fouquet Foucquet Jean Grove Art Online J Turner Oxford England Houndmills Basingstoke England New York OUP 2018 doi 10 1093 GAO 9781884446054 ARTICLE T029118 lt a href https wikidata org wiki Track Q103919613 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q56691875 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q810196 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q217595 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q21431157 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q1547776 gt lt a gt RKDartists lt a href https wikidata org wiki Track Q17299517 gt lt a gt https www getty edu art collection artists 307 jean fouquet french born about 1415 1420 died before 1481 LitaraturaLazuka B Gistoryya susvetnaga mastactva Ad starazhytnyh chasoy pa XVI stagoddze B A Lazuka Mn Belarus 2010 ISBN 978 985 01 0894 4 Guy Annequin Jean Fouquet prince des enlumineurs 1989 Francois Avril Jean Fouquet peintre et enlumineur du XVe siecle catalogue de l exposition Paris Bibliotheque nationale de France Hazan 2003 ISBN 2 7177 2257 2 Francois Avril Marie Therese Gousset Bernard Guenee Les Grandes chroniques de France reproduction integrale en fac simile des miniatures de Fouquet manuscrit francais 6465 de la Bibliotheque nationale de Paris Paris P Lebaud 1987 ISBN 2 86594 030 6 SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Zhan Fuke