Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Лё́гкая атле́тыка — алімпійскі від спорту, які ўключае бег, скачкі і кіданне. Кіданні і скачкі звычайна адбываюцца ў цэнтральнай плошчы стадыёна, тады як бег праходзіць па-за травяным пакрыццём пляцоўкі. Лёгкая атлетыка складаецца з такіх спартыўных дысцыплін, як спаборніцтвы на стадыёне, шашэйны бег, бег па перасечанай мясцовасці і спартыўная хадзьба. Самыя вядомыя спаборніцтвы па гэтаму віду спорту — спаборніцтвы па лёгкай атлетыцы на Алімпійскіх гульнях і чэмпіянат свету па лёгкай атлетыцы. Міжнародная асацыяцыя лёгкаатлетычных федэрацый (ІААФ) з’яўляецца міжнародным органам па лёгкай атлетыцы, яна была створана ў 1912 годзе і на сёння аб’ядноўвае 213 нацыянальных федэрацый.
| Лёгкая атлетыка | |
|---|---|
 | |
| Характарыстыка | |
| Катэгорыя | на адкрытым паветры, у памяшканні |
| Першыя спаборніцтвы | |
| Год | 776 год да н.э. |
| 1896 | |
| Чэмпіянат свету | 1983 год |
| Чэмпіянат Еўропы | 1934 год |
| Міжнародная федэрацыя | |
| Назва | Сусветная лёгкая атлетыка |
| Год заснавання | 1912 год |
| Вэб-сайт | worldathletics.org |
Лёгкая атлетыка, як правіла, складаецца з індывідуальных відаў спорту, дзе спартсмены супернічаюць адзін з адным дзеля выяўлення пераможцы. У спаборніцтвах на хуткасць перамагае спартсмен з самым хуткім часам, у той час як у скачках і кіданнях перамагае спартсмен, які дамогся найбольшай адлегласці альбо вышыні. Спаборніцтвы па бегу падзяляюцца на , і доўгія дыстанцыі, і . Спаборніцтвы па скачках уключаюць у сябе , , скачкі ў вышыню і , у той час як найбольш распаўсюджанымі спаборніцтвамі ў кіданні з’яўляюцца штурханне ядра, , кіданне дыска і . Ёсць таксама шматбор’і, як сямібор’е і , у якім спартсмены спаборнічаюць у некалькіх з пералічаных відаў.
Лепшыя паказчыкі ў кожнай з дысцыплін лёгкай атлетыкі ўсталеўваюцца на сусветным і нацыянальным узроўнях і называюцца сусветнымі і нацыянальнымі рэкордамі, таксама рэкорды ўсталёўваюцца на асабістым узроўні. Аднак спартсмены, якія парушылі правілы спаборніцтваў, дыскваліфікуюцца са спаборніцтваў, і іх дасягненні не ўлічваюцца.
Пляцоўкі
Адкрыты стадыён
У большасці выпадкаў бывае сумешчаны з футбольным стадыёнам і полем, як то мінскі стадыён «Дынама». У ЗША лёгкаатлетычны стадыён сумешчаны са стадыёнам для амерыканскага футбола або . Лёгкаатлетычны стадыён стандартна ўключае ў сябе авальную 400-метровую дарожку, якая звычайна складаецца з 8 ці 9 асобных дарожак, а таксама сектараў для спаборніцтваў у скоках і кіданнях. Дарожка для бегу на 3000 метраў з перашкодамі мае асаблівую разметку, а перашкода з вадой вынесеная на спецыяльны віраж.
Прынята вымяраць дыстанцыю на стадыёнах у метрах, як то бег на 10 000 метраў, а на шашы або адкрытай мясцовасці ў кіламетрах, як то крос 10 кіламетраў. Дарожкі на стадыёнах маюць спецыяльную разметку, якая адзначае старт усіх бегавых дысцыплінаў і калідоры для перадачы эстафеты. Часам спаборніцтвы па кіданні молата ці дзіды вылучаюць у асобную праграму ці ўвогуле выносяць за межы стадыёна, бо патэнцыйна снарад, які выпадкова выляцеў за межы сектара, можа нанесці калецтва іншым удзельнікам спаборніцтваў або гледачам.
Закрыты манеж
Стандартна ўключае ў сябе авальную 200-метровую дарожку, якая складаецца з чатырох-шасці асобных дарожак, дарожку для бегу на 60 метраў і сектараў для скачковых відаў. Адзіны від для кіданняў, які ўваходзіць у праграму зімовага сезона ў закрытых памяшканнях, — гэта штурханне ядра; як правіла, ён не мае спецыяльнага сектара і арганізуецца асобна на месцы іншых сектараў. Афіцыйныя спаборніцтвы Міжнароднай асацыяцыі лёгкаатлетычных федэрацый праводзяцца толькі на 200-метровай дарожцы, аднак існуюць стадыёны з нестандартнай дарожкай, як то 140 метраў, 300 метраў і іншыя.
У манежы на віражах закладваюць пэўны вугал ухілу, звычайна да 18°, які палягчае бегунам праходжанне дыстанцыі на паваротах з малым радыусам крывізны. Пачынаючы з 2006 года, дыстанцыя 200 метраў была выключана з праграмы чэмпіянатаў свету і Еўропы паводле меркаванняў, што ўдзельнікі пастаўленыя ў няроўныя ўмовы, бо той, хто бяжыць па знешняй дарожцы, знаходзіцца ў самых выгадных умовах. Аднак на некаторых спаборніцтвах забегі на 200-метровай дыстанцыі праводзяцца да гэтага часу.
Спасылкі
![image]()
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Лёгкая атлетыка- Афіцыйны сайт ІААФ
- Беларуская федэрацыя лёгкай атлетыкі
- Сайт еўрапейскай атлетыкі
- Track and Field News
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Lyo gkaya atle tyka alimpijski vid sportu yaki yklyuchae beg skachki i kidanne Kidanni i skachki zvychajna adbyvayucca y centralnaj ploshchy stadyyona tady yak beg prahodzic pa za travyanym pakryccyom plyacoyki Lyogkaya atletyka skladaecca z takih spartyynyh dyscyplin yak spabornictvy na stadyyone shashejny beg beg pa perasechanaj myascovasci i spartyynaya hadzba Samyya vyadomyya spabornictvy pa getamu vidu sportu spabornictvy pa lyogkaj atletycy na Alimpijskih gulnyah i chempiyanat svetu pa lyogkaj atletycy Mizhnarodnaya asacyyacyya lyogkaatletychnyh federacyj IAAF z yaylyaecca mizhnarodnym organam pa lyogkaj atletycy yana byla stvorana y 1912 godze i na syonnya ab yadnoyvae 213 nacyyanalnyh federacyj Lyogkaya atletykaHaraktarystykaKategoryya na adkrytym pavetry u pamyashkanniPershyya spabornictvyGod 776 god da n e 1896Chempiyanat svetu 1983 godChempiyanat Eyropy 1934 godMizhnarodnaya federacyyaNazva Susvetnaya lyogkaya atletykaGod zasnavannya 1912 godVeb sajt worldathletics org Lyogkaya atletyka yak pravila skladaecca z indyvidualnyh viday sportu dze spartsmeny supernichayuc adzin z adnym dzelya vyyaylennya peramozhcy U spabornictvah na hutkasc peramagae spartsmen z samym hutkim chasam u toj chas yak u skachkah i kidannyah peramagae spartsmen yaki damogsya najbolshaj adleglasci albo vyshyni Spabornictvy pa begu padzyalyayucca na i doygiya dystancyi i Spabornictvy pa skachkah uklyuchayuc u syabe skachki y vyshynyu i u toj chas yak najbolsh raspaysyudzhanymi spabornictvami y kidanni z yaylyayucca shturhanne yadra kidanne dyska i Yosc taksama shmatbor i yak syamibor e i u yakim spartsmeny spabornichayuc u nekalkih z peralichanyh viday Lepshyya pakazchyki y kozhnaj z dyscyplin lyogkaj atletyki ystaleyvayucca na susvetnym i nacyyanalnym uzroynyah i nazyvayucca susvetnymi i nacyyanalnymi rekordami taksama rekordy ystalyoyvayucca na asabistym uzroyni Adnak spartsmeny yakiya parushyli pravily spabornictvay dyskvalifikuyucca sa spabornictvay i ih dasyagnenni ne ylichvayucca PlyacoykiAdkryty stadyyon Spabornictvy chempiyanatu svetu pa lyogkaj atletycy 2003 goda yakiya prahodzili na Stad de Frans U bolshasci vypadkay byvae sumeshchany z futbolnym stadyyonam i polem yak to minski stadyyon Dynama U ZShA lyogkaatletychny stadyyon sumeshchany sa stadyyonam dlya amerykanskaga futbola abo Lyogkaatletychny stadyyon standartna yklyuchae y syabe avalnuyu 400 metrovuyu darozhku yakaya zvychajna skladaecca z 8 ci 9 asobnyh darozhak a taksama sektaray dlya spabornictvay u skokah i kidannyah Darozhka dlya begu na 3000 metray z perashkodami mae asablivuyu razmetku a perashkoda z vadoj vynesenaya na specyyalny virazh Prynyata vymyarac dystancyyu na stadyyonah u metrah yak to beg na 10 000 metray a na shashy abo adkrytaj myascovasci y kilametrah yak to kros 10 kilametray Darozhki na stadyyonah mayuc specyyalnuyu razmetku yakaya adznachae start usih begavyh dyscyplinay i kalidory dlya peradachy estafety Chasam spabornictvy pa kidanni molata ci dzidy vyluchayuc u asobnuyu pragramu ci yvogule vynosyac za mezhy stadyyona bo patencyjna snarad yaki vypadkova vylyacey za mezhy sektara mozha nanesci kalectva inshym udzelnikam spabornictvay abo gledacham Zakryty manezh Standartna yklyuchae y syabe avalnuyu 200 metrovuyu darozhku yakaya skladaecca z chatyroh shasci asobnyh darozhak darozhku dlya begu na 60 metray i sektaray dlya skachkovyh viday Adziny vid dlya kidannyay yaki yvahodzic u pragramu zimovaga sezona y zakrytyh pamyashkannyah geta shturhanne yadra yak pravila yon ne mae specyyalnaga sektara i arganizuecca asobna na mescy inshyh sektaray Aficyjnyya spabornictvy Mizhnarodnaj asacyyacyi lyogkaatletychnyh federacyj pravodzyacca tolki na 200 metrovaj darozhcy adnak isnuyuc stadyyony z nestandartnaj darozhkaj yak to 140 metray 300 metray i inshyya U manezhy na virazhah zakladvayuc peyny vugal uhilu zvychajna da 18 yaki palyagchae begunam prahodzhanne dystancyi na pavarotah z malym radyusam kryvizny Pachynayuchy z 2006 goda dystancyya 200 metray byla vyklyuchana z pragramy chempiyanatay svetu i Eyropy pavodle merkavannyay shto ydzelniki pastaylenyya y nyaroynyya ymovy bo toj hto byazhyc pa zneshnyaj darozhcy znahodzicca y samyh vygadnyh umovah Adnak na nekatoryh spabornictvah zabegi na 200 metrovaj dystancyi pravodzyacca da getaga chasu SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Lyogkaya atletyka Aficyjny sajt IAAF Belaruskaya federacyya lyogkaj atletyki Sajt eyrapejskaj atletyki Track and Field News