Azərbaycanca
Türkçe
Лён (Linum) — род кветкавых раслін сямейства Лёнавыя (Linaceae).
| Лён | |||||||||||||||||
 () — тыпавы від роду Лён, Антарыа, Канада | |||||||||||||||||
| Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| прамежныя рангі
| |||||||||||||||||
| Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||
| Linum L., (1753) | |||||||||||||||||
| Тыпавы від | |||||||||||||||||
| L. — | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Батанічнае апісанне
Мае тонкае сцябло. Лісце вузкае, чаргаванае, сядзячае. Колер кветак часцей за ўсё блакітны або жоўты, радзей чырвоны. Кветкі правільныя, 5-членныя, у парасонападобных суквеццях. Плод — каробачка. Насенне багатае алеем.
Арэал
Да роду належыць каля 230 відаў. Пашыраны ў субтрапічным і ўмераным паясах Паўночнага паўшар'я. На ўсіх кантынентах культывуюць () — старажытную прадзільную і алейную культуру. Вылучаюць 5 груп: , , , , . Найбольш вядомыя дзікарослыя лён слабільны (Linum catharticum) і лён жоўты (Linum flavum), трапляюцца на сырых лугах, сярод хмызнякоў. У культуры вырошчваецца пераважна .
Віды
Род, паводле розных дадзеных, уключае ад 100 да 200 відаў. База даных The Plant List налічвае 141 дзейсных назваў відаў роду Linum, некаторыя з іх:
- L.
- Linum austriacum L. — Лён аўстрыйскі
- Linum catharticum L. — Лён слабіцельны, ці
- Linum flavum L. — Лён жоўты
- L.
- Salisb.
- Waldst. et
- Linum perenne L. — Лён многагадовы
- L.
- L.
- L. — , ці
Значэнне і выкарыстанне
Выкарыстоўваецца чалавекам у харчовай, лёгкай і іншых галінах прамысловасці.
Лён-даўгунец вырошчваецца ў асноўным у вільготных абласцях умеранага кліматычнага поясу. Любіць лён халаднаватае і вільготнае лета са значнай колькасцю пахмурных дзён, спрыяльныя для яго сугліністыя і супясчаныя глебы. Расце і вырошчваецца ў т. л. у Беларусі. Найбольшая канцэнтрацыя лёну ў Віцебскай вобласці, на поўначы Гродзенскай, Мінскай і Магілёўскай абласцей. Па зборы льновалакна — 43 тысяч тон у 2017 — Беларусь заняла трэцяе месца ў свеце, саступаючы Францыі і Бельгіі, апярэджваючы Расію і Вялікабрытанію.
Зноскі
- Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 75. — 160 с. — 2 350 экз.
- Linum (англ.). The Plant List. Version 1.1. (20 мая 2013). Праверана 29 снежня 2016.
- Паводле сайтаў ITIS і NCBI (гл. спасылкі ў картцы таксону)
Літаратура
- Пярэднеў У. Лён // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Lyon Linum rod kvetkavyh raslin syamejstva Lyonavyya Linaceae Lyon typavy vid rodu Lyon Antarya KanadaNavukovaya klasifikacyyapramezhnyya rangi Damen EykaryyotyCarstva RaslinyAddzel KvetkavyyaKlas DvuhdolnyyaParadak Syamejstva LyonavyyaPadsyamejstva Rod LyonMizhnarodnaya navukovaya nazvaLinum L 1753 Typavy vidL Sistematyka na VikividahVyyavy na VikishovishchyITIS 29201NCBI 4005EOL 11210876GRIN g 6875IPNI 24945Batanichnae apisanneMae tonkae scyablo Lisce vuzkae chargavanae syadzyachae Koler kvetak chascej za ysyo blakitny abo zhoyty radzej chyrvony Kvetki pravilnyya 5 chlennyya u parasonapadobnyh sukveccyah Plod karobachka Nasenne bagatae aleem ArealDa rodu nalezhyc kalya 230 viday Pashyrany y subtrapichnym i ymeranym payasah Paynochnaga payshar ya Na ysih kantynentah kultyvuyuc starazhytnuyu pradzilnuyu i alejnuyu kulturu Vyluchayuc 5 grup Najbolsh vyadomyya dzikaroslyya lyon slabilny Linum catharticum i lyon zhoyty Linum flavum traplyayucca na syryh lugah syarod hmyznyakoy U kultury vyroshchvaecca peravazhna VidyAsnoyny artykul Rod pavodle roznyh dadzenyh uklyuchae ad 100 da 200 viday Baza danyh The Plant List nalichvae 141 dzejsnyh nazvay viday rodu Linum nekatoryya z ih L Linum austriacum L Lyon aystryjski Linum catharticum L Lyon slabicelny ci Linum flavum L Lyon zhoyty L Salisb Waldst et Linum perenne L Lyon mnogagadovy L L L ciZnachenne i vykarystanneVykarystoyvaecca chalavekam u harchovaj lyogkaj i inshyh galinah pramyslovasci Lyon daygunec vyroshchvaecca y asnoynym u vilgotnyh ablascyah umeranaga klimatychnaga poyasu Lyubic lyon haladnavatae i vilgotnae leta sa znachnaj kolkascyu pahmurnyh dzyon spryyalnyya dlya yago suglinistyya i supyaschanyya gleby Rasce i vyroshchvaecca y t l u Belarusi Najbolshaya kancentracyya lyonu y Vicebskaj voblasci na poynachy Grodzenskaj Minskaj i Magilyoyskaj ablascej Pa zbory lnovalakna 43 tysyach ton u 2017 Belarus zanyala trecyae mesca y svece sastupayuchy Francyi i Belgii apyaredzhvayuchy Rasiyu i Vyalikabrytaniyu ZnoskiKiselevskij A I Latino russko belorusskij botanicheskij slovar Mn Nauka i tehnika 1967 S 75 160 s 2 350 ekz Linum angl The Plant List Version 1 1 20 maya 2013 Praverana 29 snezhnya 2016 Pavodle sajtay ITIS i NCBI gl spasylki y kartcy taksonu LitaraturaPyaredney U Lyon Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 9 Kulibin Malaita Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 1999 T 9 560 s 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0155 9 t 9