Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Лінгва франка (ад італ.: lingua franca — франкская мова) — мова, якая выкарыстоўваецца як сродак міжэтнічных зносін у пэўнай сферы дзейнасці.
Паходжанне тэрміна
Гістарычнае паняцце лінгва франка ўпершыню стала выкарыстоўвацца для абазначэння змешанай мовы, на якой некалі размаўлялі ў міжземнаморскім рэгіёне. Гэтая назва ўяўляе сабой італьянскі пераклад арабскага lisan al-ifrang, арабская ж назва ўзнікла з-за таго, што яшчэ з часу крыжовых паходаў арабы называлі ўсіх заходніх еўрапейцаў франкамі; франкскімі яны называлі і раманскія мовы.
Гісторыя
Адной з першых надрэгіёнальных моў стала кайнэ, якое выкарыстоўвалася ў якасці агульнага дыялекту ў войсках Аляксандра Македонскага.
Прыклады
На постсавецкай прасторы ў якасці лінгва франка выступае руская мова. У Афрыцы прыкладамі лінгва франка могуць служыць такія мовы, як суахілі, хаўса і бама.
Часта ў ролі лінгва франка выступаюць піджыны, аднак у яе якасці могуць выкарыстоўвацца і паўнавартасныя мовы, які не з'яўляецца роднымі ні для адной з этнічных груп, якія выкарыстоўваюць яе (прыкладам можа служыць англійская мова, якая выкарыстоўваецца як лінгва франка ў многіх краінах Брытанскай Садружнасці).
Апроч таго, англійская мова цяпер з'яўляецца лінгва франка і ў еўрапейскім бізнесе, навуцы і авіяцыі. Яна таксама замяніла французскую як мову дыпламатыі пасля Другой сусветнай вайны, як вынік еўра-атлантычнай інтэграцыі і ўзмацнення ролі ЗША ў рэгіёне і свеце.
Літаратура
- Вайнрайх У. Языковые контакты. — 1979.
- Heine B. Status and Use of African Lingua Francas. — 1970. ISBN 3-8039-0033-6
- Kahane H.R. The Lingua Franca in the Levant. — 1958.
- Hall R. A. Jr. Pidgin and Creole Languages. — Cornell University Press, 1966. ISBN 0-8014-0173-9
- Melatti J.C. Índios do Brasil. — São Paulo: Hucitec Press, 1983.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Lingva franka ad ital lingua franca frankskaya mova mova yakaya vykarystoyvaecca yak srodak mizhetnichnyh znosin u peynaj sfery dzejnasci Pahodzhanne terminaGistarychnae panyacce lingva franka ypershynyu stala vykarystoyvacca dlya abaznachennya zmeshanaj movy na yakoj nekali razmaylyali y mizhzemnamorskim regiyone Getaya nazva yyaylyae saboj italyanski peraklad arabskaga lisan al ifrang arabskaya zh nazva yznikla z za tago shto yashche z chasu kryzhovyh pahoday araby nazyvali ysih zahodnih eyrapejcay frankami frankskimi yany nazyvali i ramanskiya movy GistoryyaAdnoj z pershyh nadregiyonalnyh moy stala kajne yakoe vykarystoyvalasya y yakasci agulnaga dyyalektu y vojskah Alyaksandra Makedonskaga PrykladyNa postsaveckaj prastory y yakasci lingva franka vystupae ruskaya mova U Afrycy prykladami lingva franka moguc sluzhyc takiya movy yak suahili haysa i bama Chasta y roli lingva franka vystupayuc pidzhyny adnak u yae yakasci moguc vykarystoyvacca i paynavartasnyya movy yaki ne z yaylyaecca rodnymi ni dlya adnoj z etnichnyh grup yakiya vykarystoyvayuc yae prykladam mozha sluzhyc anglijskaya mova yakaya vykarystoyvaecca yak lingva franka y mnogih krainah Brytanskaj Sadruzhnasci Aproch tago anglijskaya mova cyaper z yaylyaecca lingva franka i y eyrapejskim biznese navucy i aviyacyi Yana taksama zamyanila francuzskuyu yak movu dyplamatyi paslya Drugoj susvetnaj vajny yak vynik eyra atlantychnaj integracyi i yzmacnennya roli ZShA y regiyone i svece LitaraturaVajnrajh U Yazykovye kontakty 1979 Heine B Status and Use of African Lingua Francas 1970 ISBN 3 8039 0033 6 Kahane H R The Lingua Franca in the Levant 1958 Hall R A Jr Pidgin and Creole Languages Cornell University Press 1966 ISBN 0 8014 0173 9 Melatti J C Indios do Brasil Sao Paulo Hucitec Press 1983