Му́чанік (стар.-грэч.: μάρτυς, μάρτῠρος — сведка, лац.: martyr — сведка) — чалавек, які зведаў ганенні і/ці прыняў смерць за адмаўленне, прапаведаванне, ці адмову адрачыся ад сваіх рэлігійных ці свецкіх поглядаў. Большасць мучанікаў шануюцца паслядоўнікамі ці нават лічацца святымі, становячыся сімвалам і . Мучанікі адыгрываюць значную ролю ў гісторыі рэлігій.

Першамучанік — першы па часе мучанік у якой-небудзь краіне ці сярод якой-небудзь групы людзей.
Мучанік у хрысціянстве
У хрысціянстве мучанік — чалавек, які прыняў мукі і смерць за вызнанне веры ў Ісуса Хрыста. У хрысціянстве мучанікі складаюць адзін з найстаражытных лікаў святасці.
Хрысціянскае царква шанавала святога мучанікам толькі тады, калі мелася поўнае перакананне, што чалавек не адступіўся падчас мучаніцкага подзвігу, а здзейсніў яго ў адзінстве з Царквой, цалкам аддаўшыся ў рукі . Не маглі, вядома, быць прылічаны да святых пацярпелыя ератыкі ці , а таксама тыя, што адпалі з-за ці з-за здрады, або тыя, што пацярпелі не за веру ў Хрыста.
9-е і 34-е правілы Лаадыкійскага сабору 343 года, якія несумнеўна адлюстровалі ўжо ўсталяваны царкоўны погляд, прама называюць тых, хто памёр не за хрысціянскую веру, ілжэмучанікамі і забараняюць членам Царквы пад пагрозай адлучэння наведваць месцы іх пахаванняў з якой бы там ні было мэтай. Варта таксама адзначыць, што Царквой, як правіла, не прызнаваліся мучанікамі хрысціяне, якія наўмысна дамагліся смерці сваімі абуральнымі паводзінамі, як напрыклад паступалі . Так напрыклад, епіскап (пачатак IV стагоддзя) забараняў сваёй пастве наведваць у вязніцах тых, хто трапляў туды з-за абразы язычнікаў, а , які адбыўся ў 305 годзе, пастанавіў, што забітыя ў паходах пры разбурэнні язычніцкіх капішчаў і ідалаў не павінны прызнавацца мучанікамі.
Зноскі
- Блажэнны Аўгусцін. Col lat. cum. Donatistis, III, 25.
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Мучанік
- В. М. Живов, Святость. Краткий словарь агиографических терминов Архівавана 3 сакавіка 2013.
- ТРАДИЦИИ ПОЧИТАНИЯ МУЧЕНИКОВ И ИСПОВЕДНИКОВ ЗА ХРИСТА
- М. Ю. Парамонова. Мученики Архівавана 8 снежня 2016. // Словарь средневековой культуры. М., 2003, с. 331—336
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Pra svyatyh yakiya peranesli cyazhkiya pakuty ne za veru gl pakutniki Mu chanik star grech martys martῠros svedka lac martyr svedka chalavek yaki zveday ganenni i ci prynyay smerc za admaylenne prapavedavanne ci admovu adrachysya ad svaih religijnyh ci sveckih poglyaday Bolshasc muchanikay shanuyucca paslyadoynikami ci navat lichacca svyatymi stanovyachysya simvalam i Muchaniki adygryvayuc znachnuyu rolyu y gistoryi religij Albreht Dzyurer Muchanictva dzesyaci tysyach hrysciyan ukr 1508 Pershamuchanik pershy pa chase muchanik u yakoj nebudz kraine ci syarod yakoj nebudz grupy lyudzej Muchanik u hrysciyanstveU hrysciyanstve muchanik chalavek yaki prynyay muki i smerc za vyznanne very y Isusa Hrysta U hrysciyanstve muchaniki skladayuc adzin z najstarazhytnyh likay svyatasci Hrysciyanskae carkva shanavala svyatoga muchanikam tolki tady kali melasya poynae perakananne shto chalavek ne adstupiysya padchas muchanickaga podzvigu a zdzejsniy yago y adzinstve z Carkvoj calkam addayshysya y ruki Ne magli vyadoma byc prylichany da svyatyh pacyarpelyya eratyki ci a taksama tyya shto adpali z za ci z za zdrady abo tyya shto pacyarpeli ne za veru y Hrysta 9 e i 34 e pravily Laadykijskaga saboru 343 goda yakiya nesumneyna adlyustrovali yzho ystalyavany carkoyny poglyad prama nazyvayuc tyh hto pamyor ne za hrysciyanskuyu veru ilzhemuchanikami i zabaranyayuc chlenam Carkvy pad pagrozaj adluchennya navedvac mescy ih pahavannyay z yakoj by tam ni bylo metaj Varta taksama adznachyc shto Carkvoj yak pravila ne pryznavalisya muchanikami hrysciyane yakiya naymysna damaglisya smerci svaimi aburalnymi pavodzinami yak napryklad pastupali Tak napryklad episkap pachatak IV stagoddzya zabaranyay svayoj pastve navedvac u vyaznicah tyh hto traplyay tudy z za abrazy yazychnikay a yaki adbyysya y 305 godze pastanaviy shto zabityya y pahodah pry razburenni yazychnickih kapishchay i idalay ne pavinny pryznavacca muchanikami ZnoskiBlazhenny Ayguscin Col lat cum Donatistis III 25 SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Muchanik V M Zhivov Svyatost Kratkij slovar agiograficheskih terminov Arhivavana 3 sakavika 2013 TRADICII POChITANIYa MUChENIKOV I ISPOVEDNIKOV ZA HRISTA M Yu Paramonova Mucheniki Arhivavana 8 snezhnya 2016 Slovar srednevekovoj kultury M 2003 s 331 336