Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Міто́з, непрамое дзяленне, карыякінез — найбольш распаўсюджаны спосаб рэпрадукцыі эўкарыятычных клетак. Біялагічнае значэнне мітозу складаецца ў строга аднолькавым размеркаванні рэплікаваных храмасом паміж даччынымі ядрамі, што забяспечвае ўтварэнне генетычна аднолькавых даччыных клетак і захоўвае пераемнасць у шэрагу клетачных пакаленняў.
Мітоз — адзін з фундаментальных працэсаў антагенезу. Мітатычнае дзяленне забяспечвае рост мнагаклетачных эўкарыёт за кошт павелічэння папуляцыі тканкавых клетак. У выніку мітатычнага дзялення клетак мерыстэм павялічваюцца тканкавыя папуляцыі раслінных клетак. Драбленне аплодненага яйка і рост большасці тканак у жывёл таксама адбываецца шляхам мітатычных дзяленняў.
Мітатычнаяе дзяленне, якое ажыццяўляецца праз разбурэнне ядравай абалонкі завецца адкрытым мітозам. У гэтым выпадку, характэрным для жывёл і раслін, разыходжанне храмасом да палюсоў даччыных клетак адбываецца ў цытаплазме. Форма мітозу, пры якой ядравая абалонка застаецца цэльнай, а падзел храмасом адбываецца у ядры (напрыклад у дрожджаў), завецца закрытым мітозам.
На падставе марфалагічных асаблівасцяў мітоз (у асобнасці адрыты тып) ўмоўна падзяляецца на стадыі: прафазу, праметафазу, метафазу, анафазу, целафазу. Першыя апісанні мітатычных фаз і ўстанаўленне іх паслядоўнасці былі зроблены ў 1870—1880-х гадах. У канцы 1870-х — пачатку 1880-х гадоў нямецкі гістолаг Вальтэр Флемінг для абазначэння працэсу непрамога дзялення клеткі ўвёў тэрмін «Мітоз».
Крыніцы
Літаратура
- Ерашоў А. І. Міто́з, карыякінез, непрамое дзяленне // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 10. — С. 476. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0169-9 (т. 10).
- Мито́з, непрямое деление // Биологический энциклопедический словарь (руск.) / Гл. ред. ; Редкол.: , Г. Г. Винберг, и др. — М.: , 1986. — С. 365—366. — 831 с. — 100 000 экз.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Mito z nepramoe dzyalenne karyyakinez najbolsh raspaysyudzhany sposab repradukcyi eykaryyatychnyh kletak Biyalagichnae znachenne mitozu skladaecca y stroga adnolkavym razmerkavanni replikavanyh hramasom pamizh dachchynymi yadrami shto zabyaspechvae ytvarenne genetychna adnolkavyh dachchynyh kletak i zahoyvae peraemnasc u sheragu kletachnyh pakalennyay Na ilyustracyi shematychna adlyustravana asnoynaya funkcyya mitatychnaga dzyalennya yakoya zvodzicca y vyniku da raynamernaga padzelu replikavanyh hramasom pamizh dachchynymi kletkami Mitoz adzin z fundamentalnyh pracesay antagenezu Mitatychnae dzyalenne zabyaspechvae rost mnagakletachnyh eykaryyot za kosht pavelichennya papulyacyi tkankavyh kletak U vyniku mitatychnaga dzyalennya kletak merystem pavyalichvayucca tkankavyya papulyacyi raslinnyh kletak Drablenne aplodnenaga yajka i rost bolshasci tkanak u zhyvyol taksama adbyvaecca shlyaham mitatychnyh dzyalennyay Mitatychnayae dzyalenne yakoe azhyccyaylyaecca praz razburenne yadravaj abalonki zavecca adkrytym mitozam U getym vypadku harakternym dlya zhyvyol i raslin razyhodzhanne hramasom da palyusoy dachchynyh kletak adbyvaecca y cytaplazme Forma mitozu pry yakoj yadravaya abalonka zastaecca celnaj a padzel hramasom adbyvaecca u yadry napryklad u drozhdzhay zavecca zakrytym mitozam Na padstave marfalagichnyh asablivascyay mitoz u asobnasci adryty typ ymoyna padzyalyaecca na stadyi prafazu prametafazu metafazu anafazu celafazu Pershyya apisanni mitatychnyh faz i ystanaylenne ih paslyadoynasci byli zrobleny y 1870 1880 h gadah U kancy 1870 h pachatku 1880 h gadoy nyamecki gistolag Valter Fleming dlya abaznachennya pracesu nepramoga dzyalennya kletki yvyoy termin Mitoz KrynicyBelEn 2000 LitaraturaErashoy A I Mito z karyyakinez nepramoe dzyalenne Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 10 Malajziya Mugadzhary Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2000 T 10 S 476 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0169 9 t 10 Mito z nepryamoe delenie Biologicheskij enciklopedicheskij slovar rusk Gl red Redkol G G Vinberg i dr M 1986 S 365 366 831 s 100 000 ekz