Нікасі́я (грэч. Λευκωσία, турэцк.: Lefkoşa) — горад на Кіпры, сталіца і буйнейшы горад краіны.
Горад
![]()
Нікасія на карце Кіпра ![]() | ||||||||||||||||||||||||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Нікасія — гандлёвы і прамысловы цэнтр. У горадзе — 2 сучасныя гандлёвыя комплексы, крамы, рэстараны, забаўляльныя комплексы. У горадзе развіта тэкстыльная, гарбарная, ганчарная вытворчасць, вытворчасць пластмасы і іншай прадукцыі. Побач знаходзяцца медныя шахты. У Нікасіі — Універсітэт Кіпра і 4 іншыя універсітэты.
Гісторыя

Сляды першых пасяленцаў прасочваюцца з 3900 г. да н.э. Сам горад заснаваны каля XI—VII стагоддзя да н.э. (названы , затым Лефкатэон; сучасная назва прыкладна з XIII стагоддзя н. э.). Уяўляў сабой старажытнагрэчаскую горад-дзяржаву. У эліністычны перыяд (прыкладна ў 330 годзе да н.э.) горад страціў сваё значэнне і ператварыўся ў невялікую вёсачку. У 965 годзе візантыйцы робяць горад цэнтрам фемы Кіпр. У 1191 годзе англійскі кароль-крыжак Рычард I Львінае Сэрца заваёўвае горад і перадае яго ў 1192 годзе Гі дэ Лузіньяну. Горад становіцца сталіцай Кіпрскага каралеўства. Менавіта ў гэты перыяд горад атрымаў назву Нікасія. У 1489—1571 гг. горад пад уладай венецыянцаў. У 1571—1878 гг. пад уладай туркаў. У 1878—1960 гг. пад уладай англічан. У 1960 годзе горад становіцца сталіцай незалежнай Рэспублікі Кіпр.
У выніку ўварвання турэцкіх войскаў у 1974 годзе і абвяшчэння Турэцкай Рэспублікі Паўночнага Кіпра горад быў падзелены на турэцкую і грэчаскую часткі. , якая ахоўваецца войскамі ААН, праходзіць прама па гістарычным цэнтры горада і праз галоўную гандлёвую . Паўночная (турэцкая) частка Нікасіі з'яўляецца сталіцай самаабвешчанай ТРПК і называецца Лефкоша.
3 красавіка 2008 года распачаты працы па дэмантажы сцяны, якая падзяляе горад на дзве часткі.
Геаграфія і клімат
Нікасія размешчана на шырокай раўніне ў цэнтры Кіпра Месаарыі, паміж горнымі хрыбтамі і Кірэнія. Нікасія знаходзіцца непадалёк ад ракі Акакі.
Клімат Нікасіі з'яўляецца міжземнаморскім з рысамі паўпустыннага (Класіфікацыя кліматаў Кёпена: BSh). Наяўнасць цёплай зімы і гарачага сухога лета выключаюць развіццё горада ў аграрным плане. Ападкаў выпадае ўсяго 300 мм, што робіць Нікасію адным з найбольш засушлівых (і гарачых) гарадоў узбярэжжа Міжземнага мора.
Клімат Нікасіі | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Паказчык | Сту | Лют | Сак | Кра | Май | Чэр | Ліп | Жні | Вер | Кас | Ліс | Сне | Год |
Сярэдні максімум, °C | 15,3 | 15,9 | 18,6 | 24,3 | 29,5 | 33,9 | 36,9 | 36,7 | 33,6 | 28,3 | 21,8 | 17,1 | 26,0 |
Сярэдні мінімум, °C | 5,2 | 5,0 | 6,4 | 10,1 | 14,5 | 18,8 | 21,8 | 21,6 | 18,5 | 15,0 | 10,2 | 6,8 | 12,8 |
Норма ападкаў, мм | 48 | 47 | 37 | 22 | 22 | 7 | 1 | 7 | 6 | 22 | 31 | 58 | 308 |
Крыніца: worldweather.org |
Славутасці
Гатычны (XIII—XIV стагоддзя), цэрквы Маці Божай, ансамбль рынку (гатычная базіліка, пашырана ў 14-16 стст.), «Брама Фамагусты» (16 ст.), сабор Св. Іаана (перабудаваны ў 1665; цыкл роспісаў — каля 1730), архіепіскапскі палац (1950-59).
Насельніцтва
|
Гарады-пабрацімы
Крыніцы
- Грэчаскія і турэцкія абшчыны Кіпра пачалі разбор барыкад
- http://www.mof.gov.cy/mof/cystat/statistics.nsf/populationcondition_21main_gr/populationcondition_21main_gr?OpenForm&sub=1&sel=2
- https://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https://library.cystat.gov.cy/NEW/POP_CEN_21-PRE_RESULTS-URBRUR_COMP-EN-040823.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Нікасія
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Nikasi ya grech Leykwsia tureck Lefkosa gorad na Kipry stalica i bujnejshy gorad krainy Gorad Nikasiya grech Leykwsia tureck Lefkosa Gerb Scyag Kraina KiprKaardynaty 35 10 pn sh 33 22 u d H G Ya OKiraynik Q133825296 Ploshcha 111 km Vyshynya centra 149 mVodnyya ab ekty Pedieos d Naselnictva 309500 chalavek 2007 Chasavy poyas UTC 2Telefonny kod 22Pashtovyya indeksy 1010 1107Aficyjny sajt nicosia org cyNikasiya na karce KipraMedyyafajly na Vikishovishchy Nikasiya gandlyovy i pramyslovy centr U goradze 2 suchasnyya gandlyovyya kompleksy kramy restarany zabaylyalnyya kompleksy U goradze razvita tekstylnaya garbarnaya gancharnaya vytvorchasc vytvorchasc plastmasy i inshaj pradukcyi Pobach znahodzyacca mednyya shahty U Nikasii Universitet Kipra i 4 inshyya universitety GistoryyaAsnoyny artykul Byly peraytvorany y XVI stagoddzi y myachec Selime u tureckim sektary Nikasii Na pyarednim plane bachnaya padzyalyalnaya liniya Slyady pershyh pasyalencay prasochvayucca z 3900 g da n e Sam gorad zasnavany kalya XI VII stagoddzya da n e nazvany zatym Lefkateon suchasnaya nazva prykladna z XIII stagoddzya n e Uyaylyay saboj starazhytnagrechaskuyu gorad dzyarzhavu U elinistychny peryyad prykladna y 330 godze da n e gorad straciy svayo znachenne i peratvaryysya y nevyalikuyu vyosachku U 965 godze vizantyjcy robyac gorad centram femy Kipr U 1191 godze anglijski karol kryzhak Rychard I Lvinae Serca zavayoyvae gorad i peradae yago y 1192 godze Gi de Luzinyanu Gorad stanovicca stalicaj Kiprskaga karaleystva Menavita y gety peryyad gorad atrymay nazvu Nikasiya U 1489 1571 gg gorad pad uladaj venecyyancay U 1571 1878 gg pad uladaj turkay U 1878 1960 gg pad uladaj anglichan U 1960 godze gorad stanovicca stalicaj nezalezhnaj Respubliki Kipr U vyniku yvarvannya tureckih vojskay u 1974 godze i abvyashchennya Tureckaj Respubliki Paynochnaga Kipra gorad byy padzeleny na tureckuyu i grechaskuyu chastki yakaya ahoyvaecca vojskami AAN prahodzic prama pa gistarychnym centry gorada i praz galoynuyu gandlyovuyu Paynochnaya tureckaya chastka Nikasii z yaylyaecca stalicaj samaabveshchanaj TRPK i nazyvaecca Lefkosha 3 krasavika 2008 goda raspachaty pracy pa demantazhy scyany yakaya padzyalyae gorad na dzve chastki Geagrafiya i klimatNikasiya razmeshchana na shyrokaj raynine y centry Kipra Mesaaryi pamizh gornymi hrybtami i Kireniya Nikasiya znahodzicca nepadalyok ad raki Akaki Klimat Nikasii z yaylyaecca mizhzemnamorskim z rysami paypustynnaga Klasifikacyya klimatay Kyopena BSh Nayaynasc cyoplaj zimy i garachaga suhoga leta vyklyuchayuc razviccyo gorada y agrarnym plane Apadkay vypadae ysyago 300 mm shto robic Nikasiyu adnym z najbolsh zasushlivyh i garachyh garadoy uzbyarezhzha Mizhzemnaga mora Klimat NikasiiPakazchyk Stu Lyut Sak Kra Maj Cher Lip Zhni Ver Kas Lis Sne GodSyaredni maksimum C 15 3 15 9 18 6 24 3 29 5 33 9 36 9 36 7 33 6 28 3 21 8 17 1 26 0Syaredni minimum C 5 2 5 0 6 4 10 1 14 5 18 8 21 8 21 6 18 5 15 0 10 2 6 8 12 8Norma apadkay mm 48 47 37 22 22 7 1 7 6 22 31 58 308Krynica worldweather orgSlavutasciGatychny XIII XIV stagoddzya cerkvy Maci Bozhaj ansambl rynku gatychnaya bazilika pashyrana y 14 16 stst Brama Famagusty 16 st sabor Sv Iaana perabudavany y 1665 cykl rospisay kalya 1730 arhiepiskapski palac 1950 59 NaselnictvaGod Kolkasc2012 276 4102015 330 0002021 56 848Garady pabracimy Abu Dabi AAE Amsterdam Niderlandy Ankara Turcyya Afiny Grecyya Vilnya Litva Lisabon Partugaliya Mehika Meksika Stambul Turcyya Fuchzhoy Kitaj 26 snezhnya 2023 KrynicyGrechaskiya i tureckiya abshchyny Kipra pachali razbor barykad http www mof gov cy mof cystat statistics nsf populationcondition 21main gr populationcondition 21main gr OpenForm amp sub 1 amp sel 2 https view officeapps live com op view aspx src https library cystat gov cy NEW POP CEN 21 PRE RESULTS URBRUR COMP EN 040823 xlsx amp wdOrigin BROWSELINKSpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Nikasiya