Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Умберта Э́ка (італ. Umberto Eco; 5 студзеня 1932, Алесандрыя, Італія — 19 лютага 2016) — італьянскі пісьменнік, філолаг, філосаф, культуролаг, літаратурны крытык. Гісторык-медыевіст, спецыяліст па семіётыцы. Адзін з буйных тэарэтыкаў постмадэрнізму.
| Умберта Эка | |
|---|---|
| Umberto Eco | |
 | |
| Дата нараджэння | 5 студзеня 1932[…] |
| Месца нараджэння |
|
| Дата смерці | 19 лютага 2016[…](84 гады) |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства |
|
| Жонка | Renate Ramge[d] |
| Род дзейнасці | філосаф, раманіст, эсэіст, педагог, сцэнарыст, перакладчык, выкладчык універсітэта, семіётык, пісьменнік, літаратурны крытык, медыявіст, літаратуразнавец, гісторык |
| Навуковая сфера | філасофія, семіётыка, медыевістыка |
| Месца працы | Балонскі ўніверсітэт |
| Навуковая ступень | доктар навук |
| Альма-матар |
|
| Навуковы кіраўнік | , , Універсітэт Турына |
| Вядомыя вучні | Marco Belpoliti[d] і Christos Thivaios[d] |
| Вядомы як | пісьменнік і прафесар некалькіх універсітэтаў, аўтар некалькіх сур'ёзных даследаванняў у розных галінах філалагічнай навукі |
| Член у |
|
| Прэміі | прэмія Стрэга[d] (1981) Bancarella Prize[d] (1989) Аўстрыйская дзяржаўная прэмія па еўрапейскай літаратуры[d] (2001) Cesare Pavese Prize[d] (2011) |
| Узнагароды |     кавалер Вялікага крыжа ордэна «За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай»[d] (1996)  ганаровы доктар Свабоднага ўніверсітэта Берліна[d] Honorary doctor of the University of Liège[d] ганаровы доктар Тэль-Авіўскага ўніверсітэта[d] ганаровы доктар Упсальскага ўніверсітэта[d] ганаровы доктар Універсітэта Глазга[d] ганаровы доктар Афінскага ўніверсітэта[d] ганаровы доктар Універсітэта Буэнас-Айрэса[d] honorary doctor of Loyola University Chicago[d] ганаровы доктар Універсітэта Кента[d] Q109986273? прэмія Медычы за найлепшы твор замежнай мовай[d] (1982) ганаровы доктар Лёвенскага каталіцкага ўніверсітэта[d] (1985) ганаровы доктар Браўнаўскага ўніверсітэта[d] (1985) honorary doctor of the Sorbonne Nouvelle University[d] (1989) ганаровы доктар Сафійскага ўніверсітэта[d] (15 кастрычніка 1990) ганаровы доктар Мадрыдскага ўніверсітэта Камплутэнсэ[d] (1990) ганаровы доктар[d] (8 мая 1993) honorary doctor of the University of Tartu[d] (1996) honorary doctorate of Grenoble-III University[d] (23 студзеня 1997)  The VIZE 97 Prize[d] (2000) honorary doctor of Rutgers University[d] (23 мая 2002) honorary doctor of the University of Franche-Comté[d] (28 студзеня 2004) honorary doctor of the University of Belgrade[d] (2009) honorary doctorate from University of Paris-II[d] (2010) honorary doctorate of the University of Burgos[d] (2013) |
| Сайт | Афіцыйны сайт (італ.) |
| Подпіс |  |
 Цытаты ў Вікіцытатніку | |
 Творы ў Вікікрыніцах | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфічныя звесткі
Нарадзіўся ў невялікім горадзе Алесандрыя недалёка ад Турына. У 1954 годзе скончыў Турынскі ўніверсітэт, дзе вывучаў сярэднявечную філасофію і літаратуру. Свой першы раман — «Імя ружы» — апублікаваў у 1980 годзе. Гэтая кніга пасля стала самай вядомай яго літаратурнай працай. Сёмы і апошні раман Умберта Эка — «Нулявы нумар» — быў апублікаваны ў студзені 2015 года. Сам Умберта Эка лічыў пісьменніцкую дзейнасць не самай важнай часткай свайго жыцця. У 1988 годзе заснаваў дэпартамент камунікацый ва Універсітэце Сан-Марына. Ён выкладаў тэорыю культуры і эстэтыку ва ўніверсітэтах Мілана, Турына і Фларэнцыі. Умберта Эка з’яўляўся ганаровым доктарам мноства ўніверсітэтаў. Ён напісаў вялікую колькасць эсэ па філасофіі, мовазнаўстве, семіётыцы, сярэднявечнай эстэтыцы.
Творчасць, даследчыцкая дзейнасць
Аўтар кніг па гісторыі культуры Сярэднявечча, праблемах семіётыкі, зборнікаў эсэ «Падарожжы ў гіперрэальнасць» (1986), «Пяць эсэ на тэмы этыкі» (1998). Для раманаў «Імя ружы» (1980), «Ківач Фуко» (1988), «Востраў напярэдадні» (1994), «Баўдаліна» (2000) характэрны рысы гістарычнай, дэтэктыўнай, філасофска-этычнай прозы, пабудаванай на шматзначнасці і гістарычнай зменлівасці ключавых паняццяў чалавечага вопыту.
Увёў у навуковы ўжытак паняцце аберацыйнае дэкадаванне для абазначэня выпадку, калі паведамленне, што было закадавана з дапамогай адной сістэмы кадзіроўкі, пазней дэкадуецца ў адпаведнасці з іншай сістэмай.
Бібліяграфія
Навуковыя творы
- «Эвалюцыя сярэднявечнай эстэтыкі» (Sviluppo dell’estetica medievale, 1959)
- «Адсутная структура» (La struttura assente, 1968)
- «У пошуках дасканалай мовы ў еўрапейскай культуры» (La ricerca della lingua perfetta nella cultura europea, 1993)
- «Сказаць амаль тое самае. Вопыты перакладання» (Dire quasi la stessa cosa. Esperienze di traduzione, 2003)
Мастацкія творы
- «Імя ружы» (Il nome della rosa, 1980)
- «Ківач Фуко» (Il pendolo di Foucault, 1988)
- «Востраў напярэдадні» (L’isola del giorno prima, 1994)
- «Баўдаліна» (Baudolino, 2000)
- «Таямнічы агеньчык каралевы Лааны» (La misteriosa fiamma della regina Loana, 2004)
Зноскі
- The Washington Post // The Washington Weekly Post / M. Murray — Washington: Fred Ryan, 1877. — ISSN 0190-8286; 2641-9599 Праверана 20 лютага 2016.
- The New York Times / J. Kahn — Manhattan: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 1851. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X Праверана 20 лютага 2016.
- http://www.repubblica.it/cultura/2016/02/20/news/morto_lo_scrittore_umberto_eco-133816061/ Праверана 20 лютага 2016.
- Wikimedia community Вікінавіны — 2004. Праверана 29 лютага 2016.
- Archivio Storico Ricordi — 1808. Праверана 3 снежня 2020.
- http://www.nytimes.com/1986/09/24/movies/film-medieval-mystery-in-name-of-the-rose.html
- la Repubblica — Roma: GEDI Gruppo Editoriale, 1976. — ISSN 0390-1076; 2499-0817 Праверана 25 студзеня 2019.
Літаратура
- Культуралогія: Энцыкл. даведнік / Уклад. Э. Дубянецкі. — Мн.: БелЭн, 2003. ISBN 985-11-0277-6
Спасылкі
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Umberta E ka ital Umberto Eco 5 studzenya 1932 Alesandryya Italiya 19 lyutaga 2016 italyanski pismennik filolag filosaf kulturolag litaraturny krytyk Gistoryk medyevist specyyalist pa semiyotycy Adzin z bujnyh tearetykay postmadernizmu Umberta EkaUmberto EcoData naradzhennya 5 studzenya 1932 1932 01 05 Mesca naradzhennya Alesandryya Karaleystva Italiya Data smerci 19 lyutaga 2016 2016 02 19 84 gady Mesca smerci Milan ItaliyaGramadzyanstva Italiya Karaleystva ItaliyaZhonka Renate Ramge d Rod dzejnasci filosaf ramanist eseist pedagog scenaryst perakladchyk vykladchyk universiteta semiyotyk pismennik litaraturny krytyk medyyavist litaraturaznavec gistorykNavukovaya sfera filasofiya semiyotyka medyevistykaMesca pracy Balonski yniversitetNavukovaya stupen doktar navukAlma matar Turynski yniversitet 1954 Navukovy kiraynik Universitet TurynaVyadomyya vuchni Marco Belpoliti d i Christos Thivaios d Vyadomy yak pismennik i prafesar nekalkih universitetay aytar nekalkih sur yoznyh dasledavannyay u roznyh galinah filalagichnaj navukiChlen u Kaledzh patafiziki d Nacyyanalnaya akademiya dei LincheiCICAP d Karaleyskaya akademiya navuk litaratury i prygozhyh mastactvay Belgii d Amerykanskaya akademiya mastactvay i litaratury d International Association for Semiotic Studies d Premii premiya Strega d 1981 Bancarella Prize d 1989 Aystryjskaya dzyarzhaynaya premiya pa eyrapejskaj litaratury d 2001 Cesare Pavese Prize d 2011 Uznagarody kavaler Vyalikaga kryzha ordena Za zaslugi perad Italyanskaj Respublikaj d 1996 ganarovy doktar Svabodnaga yniversiteta Berlina d Honorary doctor of the University of Liege d ganarovy doktar Tel Aviyskaga yniversiteta d ganarovy doktar Upsalskaga yniversiteta d ganarovy doktar Universiteta Glazga d ganarovy doktar Afinskaga yniversiteta d ganarovy doktar Universiteta Buenas Ajresa d honorary doctor of Loyola University Chicago d ganarovy doktar Universiteta Kenta d Q109986273 premiya Medychy za najlepshy tvor zamezhnaj movaj d 1982 ganarovy doktar Lyovenskaga katalickaga yniversiteta d 1985 ganarovy doktar Braynayskaga yniversiteta d 1985 honorary doctor of the Sorbonne Nouvelle University d 1989 ganarovy doktar Safijskaga yniversiteta d 15 kastrychnika 1990 ganarovy doktar Madrydskaga yniversiteta Kamplutense d 1990 ganarovy doktar d 8 maya 1993 honorary doctor of the University of Tartu d 1996 honorary doctorate of Grenoble III University d 23 studzenya 1997 The VIZE 97 Prize d 2000 honorary doctor of Rutgers University d 23 maya 2002 honorary doctor of the University of Franche Comte d 28 studzenya 2004 honorary doctor of the University of Belgrade d 2009 honorary doctorate from University of Paris II d 2010 honorary doctorate of the University of Burgos d 2013 Sajt Aficyjny sajt ital PodpisCytaty y VikicytatnikuTvory y Vikikrynicah Medyyafajly na VikishovishchyBiyagrafichnyya zvestkiNaradziysya y nevyalikim goradze Alesandryya nedalyoka ad Turyna U 1954 godze skonchyy Turynski yniversitet dze vyvuchay syarednyavechnuyu filasofiyu i litaraturu Svoj pershy raman Imya ruzhy apublikavay u 1980 godze Getaya kniga paslya stala samaj vyadomaj yago litaraturnaj pracaj Syomy i aposhni raman Umberta Eka Nulyavy numar byy apublikavany y studzeni 2015 goda Sam Umberta Eka lichyy pismennickuyu dzejnasc ne samaj vazhnaj chastkaj svajgo zhyccya U 1988 godze zasnavay departament kamunikacyj va Universitece San Maryna Yon vykladay teoryyu kultury i estetyku va yniversitetah Milana Turyna i Flarencyi Umberta Eka z yaylyaysya ganarovym doktaram mnostva yniversitetay Yon napisay vyalikuyu kolkasc ese pa filasofii movaznaystve semiyotycy syarednyavechnaj estetycy Tvorchasc dasledchyckaya dzejnascAytar knig pa gistoryi kultury Syarednyavechcha prablemah semiyotyki zbornikay ese Padarozhzhy y giperrealnasc 1986 Pyac ese na temy etyki 1998 Dlya ramanay Imya ruzhy 1980 Kivach Fuko 1988 Vostray napyaredadni 1994 Baydalina 2000 harakterny rysy gistarychnaj detektyynaj filasofska etychnaj prozy pabudavanaj na shmatznachnasci i gistarychnaj zmenlivasci klyuchavyh panyaccyay chalavechaga vopytu Uvyoy u navukovy yzhytak panyacce aberacyjnae dekadavanne dlya abaznachenya vypadku kali pavedamlenne shto bylo zakadavana z dapamogaj adnoj sistemy kadziroyki paznej dekaduecca y adpavednasci z inshaj sistemaj BibliyagrafiyaNavukovyya tvory Evalyucyya syarednyavechnaj estetyki Sviluppo dell estetica medievale 1959 Adsutnaya struktura La struttura assente 1968 U poshukah daskanalaj movy y eyrapejskaj kultury La ricerca della lingua perfetta nella cultura europea 1993 Skazac amal toe samae Vopyty perakladannya Dire quasi la stessa cosa Esperienze di traduzione 2003 Mastackiya tvory Imya ruzhy Il nome della rosa 1980 Kivach Fuko Il pendolo di Foucault 1988 Vostray napyaredadni L isola del giorno prima 1994 Baydalina Baudolino 2000 Tayamnichy agenchyk karalevy Laany La misteriosa fiamma della regina Loana 2004 ZnoskiThe Washington Post The Washington Weekly Post M Murray Washington Fred Ryan 1877 ISSN 0190 8286 2641 9599 Praverana 20 lyutaga 2016 lt a href https wikidata org wiki Track Q166032 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54917992 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q61 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q100286252 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q5496202 gt lt a gt The New York Times J Kahn Manhattan New York Times Company A G Sulzberger 1851 ISSN 0362 4331 1553 8095 1542 667X Praverana 20 lyutaga 2016 lt a href https wikidata org wiki Track Q9684 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q6284490 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q11299 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q24743245 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q2529982 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt http www repubblica it cultura 2016 02 20 news morto lo scrittore umberto eco 133816061 Praverana 20 lyutaga 2016 Wikimedia community Vikinaviny 2004 Praverana 29 lyutaga 2016 lt a href https wikidata org wiki Track Q964 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q56035565 gt lt a gt Archivio Storico Ricordi 1808 Praverana 3 snezhnya 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q3621644 gt lt a gt http www nytimes com 1986 09 24 movies film medieval mystery in name of the rose html la Repubblica Roma GEDI Gruppo Editoriale 1976 ISSN 0390 1076 2499 0817 Praverana 25 studzenya 2019 lt a href https wikidata org wiki Track Q85329 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q220 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q1379906 gt lt a gt LitaraturaKulturalogiya Encykl davednik Uklad E Dubyanecki Mn BelEn 2003 ISBN 985 11 0277 6SpasylkiU Vikicytatniku yosc staronka pa teme Umberta Eka