Ухань

Уха́нь (кіт.: 武汉/武漢) — адміністрацыйны цэнтр правінцыі Хубэй, самы населены горад цэнтральнага Кітая. Размешчаны на месцы зліцця рэк Янцзы і Ханьшуй. Насельніцтва каля 9,7 млн чалавек (2007), гэта восьмы па насельніцтве горад КНР.

Ухань кіт.: 武汉 Зверху ўніз: набярэжная Янцзы; Вежа жоўтага жураўля; Уханьская мытня; мост праз Янцзы Краіна  Кітай Каардынаты 30°35′14″ пн. ш. 114°17′17″ у. д.^HGЯO Кіраўнік Cheng Yongwen^[d] Плошча 8 569,15 км² Вышыня цэнтра 37 ± 1 м Водныя аб’екты Янцзы Насельніцтва ▲12 447 718 чал. (2020) Часавы пояс UTC+8 Тэлефонны код 027 Паштовыя індэксы 430000 Аўтамабільны код 鄂A Афіцыйны сайт wuhan.gov.cn Ухань на карце Кітая

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Геаграфія

Тэрыторыя метраполіі складаецца з трох частак — Учан (武昌, Wuchang), Ханькоў (汉口, Hankou) і Ханьян (汉阳, Hanyang), якія разам імянуюцца «Тры гарады Уханя». Тры часткі размяшчаюцца па розных берагах рэк, цэнтр горада — на раўніне, паўднёвая частка горада — на ўзвышанні. Горад акружаны азёрамі і балотамі па лініі старога русла Янцзы.

Гісторыя

Тэрыторыя заселеная людзьмі больш за 3000 гадоў назад. Падчас дынастыі Хань Ханьян стаў істотным портам. У 3 стагоддзі былі пабудаваныя сцены для абароны Ханьяна і Учаня, гэтая падзея лічыцца часам заснавання Уханя. Доўгі час горад славіўся як цэнтр мастацтваў (асабліва паэзіі) і навук.

У 19 стагоддзі горад з поўначы на поўдзень перасякла чыгунка і горад стаў важным пунктам перавалкі грузаў паміж чыгуначным і рачным транспартам.

У 1911 прывержанцы Сунь Ятсена арганізавалі Учаньскае паўстанне, якое прывяло да падзення дынастыі Цын і ўсталявання ў Кітаі рэспублікі. У 1920-я Ухань быў сталіцай левага ўрада Гаміньдан, які знаходзіўся ў апазіцыі Чан Кайшы.

У 1967 ва Ухані падчас культурнай рэвалюцыі адбыліся масавыя беспарадкі. Іх падаўленне (разгром мясцовых партыйных органаў, арганізацый хунвэйбінаў і цзяофаняў) стала першай спробай прымянення арміі для згортвання актыўнасці народных мас і наступнай ліквідацыі хунвэйбінаў у 1969.

У канцы 2019 года ў горадзе пачалася эпідэмія каронавіруса 2019-nCoV.

Эканоміка

ВУП горада 396 млрд юаней. Гэта істотны эканамічны, гандлёвы, фінансавы, транспартны, тэхналагічны і адукацыйны горад Цэнтральнага Кітая.

Важнейшыя галіны прамысловасці: аўтамабілебудаванне, оптыка, электроніка, фармацэўтыка, біяінжынерыя, вытворчасць новых матэрыялаў, металургія.

У горадзе размешчаныя 35 вышэйшых навучальных устаноў, мноства тэхналагічных зон і інавацыйных інкубатараў. Па сукупнаму ўзроўню развіцця навукі і тэхналогіі Ухань займае трэцяе месца ў Кітаі.

Адукацыя

У горадзе налічваецца 35 вышэйшых навучальных устаноў, што робіць яго вядучым адукацыйным цэнтрам Кітая. Самыя вядомыя ВНУ: , і Класічны ўніверсітэт Цэнтральнага Кітая. Ухань займае трэцяе месца ў Кітаі па агульнаму ўзроўню развіцця навукі і тэхнікі.

Транспарт

Міжнародны аэрапорт (Wuhan Tianhe International Airport), чацвёрты па значэнні пасля пекінскага, шанхайскага і гуанчжоўскага.

Дзве чыгуначныя станцыі, вядзецца будаўніцтва цэнтральнага вакзала горада. У снежні 2009 адкрыта другая ў Кітаі лінія хуткаснага цягніка (на момант адкрыцця — самага хуткага ў свеце: 394 км/г, на 100 км/г хутчэй за любы іншы хуткасны цягнік), якая звязала Ухань і Гуанчжоў. Плануецца працягнуць лінію ў наступныя гады да Пекіна.

Зноскі

1. 国务院第七次全国人口普查领导小组办公室 中国人口普查分县资料—2020 — 北京市: 中国统计出版社, 2022. — 983 с. — ISBN 978-7-5037-9772-9
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q130368174"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q956"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q48913532"></a>
2. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8). — табліца «Адміністрацыйны падзел Кітая»
3. http://www.cnhubei.com/200502/ca677743.htm Архівавана 3 сакавіка 2009.

Літаратура

• Ухань // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 16. С. 287.