Azərbaycanca
Türkçe
«Апалон-17» (англ.: Apollo 17) — пілатуемы касмічны карабель, на якім была ажыццёўлена шостая і апошняя ў рамках «праграмы Апалон» высадка людзей на Месяц. Гэта быў першы начны запуск ракеты «Сатурн-5»; карабель быў запушчаны 7 снежня 1972 года і вярнуўся на Зямлю 19 снежня. На сённяшні дзень гэтая місія застаецца апошнім пілатаваным палётам да Месяца і апошняй высадкай людзей на яго паверхню.
| Апалон-17 | |||||
| Эмблема | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| Палётныя даныя карабля | |||||
| Ракета-носьбіт | SA-512 | ||||
| Стартавая пляцоўка | Касмічны цэнтр Кенэдзі комплекс 39А, Фларыда, ЗША | ||||
| Запуск | 7 снежня, 1972 05:33:00 GMT | ||||
| Пасадка | 19 снежня, 1972 19:24:59 GMT | ||||
| Працягласць палёту | 301 гадзіна 51 хвіліна 59 секунд | ||||
| Маса | камандны модуль 30 369 кг месяцавы модуль 16 456 кг | ||||
| 1972-096A | |||||
| ID | 06300 | ||||
| Палётныя даныя экіпажа | |||||
| Членаў экіпажа | 3 | ||||
| Пазыўны | Камандны модуль: «Амерыка», Месяцавы модуль: «Чэленджэр» | ||||
| Фатаграфія экіпажа | |||||
 злева направа: Харысан Шміт, Юджын Сернан, Роналд Эванс | |||||
| Звязаныя экспедыцыі | |||||
| |||||
Экіпаж
- Юджын Сернан — камандзір, 3-і палёт;
- Роналд Эванс — пілот каманднага модуля, 1-ы палёт;
- Харысан Шміт — пілот месяцавага модуля, 1-ы палёт.
Сернан — вопытны астранаўт, які прайшоў праграму «Джэміні» і ўжо лятаў да Месяца на «», дзе ён быў пілотам месяцавага модуля і ўдзельнічаў у манеўрах і стыкоўцы на месяцавай арбіце. Эванс — пачатковец. У якасці пілота месяцавага модуля спачатку быў абраны Джо Энгл, але калі стала відавочна, што «Апалон-17» будзе апошнім, у рамках праграмы «Апалон» палётам на Месяц, навуковая супольнасць вымусіла НАСА ўключыць у склад каманды астранаўта-навукоўца. Выбар трапіў на Шміта, вопытнага прафесійнага геолага, які быў выведзены са складу экіпажа «» і замяніў Энгла на борце «Апалона-17».
Запасны экіпаж
- Джон Уотс Янг — камандзір, 5-ы палёт;
- Сцюарт Руса — пілот каманднага модуля, 2-і палёт;
- Чарлз Дзьюк — пілот месяцавага модуля, 2-і палёт.
Дзейнасць місіі
Адным з двух людзей, якія ў апошні раз ступілі на Месяц, быў першы астранаўт-навуковец, геолаг Харысан («Джэк») Шміт. У той час, як Эванс здзяйсняў віткі вакол Месяца, Шміт і Сернан за час трох вылазак, якія доўжыліся 7,2, 7,6 і 7,3 гадзіны, сабралі рэкордныя 110 кг пароды. Экіпаж прайшоў на месяцавым аўтамабілі 34 км па Даліне Таўр-Літраў, адкрыў у кратары Шорці так званы «аранжавы бруд», які ўяўляе сабой аранжавыя шарыкі са шклопадобнага матэрыялу, і пакінуў на месяцавай паверхні комплекс самага складанага абсталявання.
Пласціна, пакінутая на лесвіцы ніжняй прыступкі «Чэленджэра», абвяшчае: «Тут Чалавек завяршыў сваё першае даследаванне Месяца, снежань 1972 г. новай эры. Няхай дух міру, з якім мы прыбылі, адаб’ецца ў жыццях ўсяго чалавецтва». На пласціне намаляваныя два зямныя паўшар’і і відаць бок Месяца, а таксама подпісы Сернана, Эванса, Шміта і прэзідэнта Ніксана.
Спасылкі
![image]()
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Апалон-17- (англ.) Apollo 17
- (англ.) Apollo 17 Mission Science Experiments — навуковыя эксперыменты
- (англ.) SAO/NASA Astrophysics Data System (ADS) Справаздача па даследаванні месяцавай атмасферы
- Месцы пасадак Апалонаў на Месяцы
- (англ.) Apollo 17 Summary
- (англ.) Return to Orbit Архівавана 10 красавіка 2021. — Запіс узлёту з Месяца
- Тэлеперадачы падчас прац Архівавана 30 жніўня 2019.
- (англ.) Кароткі агляд палёту
- (англ.) Вынікі біялагічнага эксперыменту з касмічнымі прамянямі Архівавана 16 ліпеня 2012.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
U panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Apalon Apalon 17 angl Apollo 17 pilatuemy kasmichny karabel na yakim byla azhyccyoylena shostaya i aposhnyaya y ramkah pragramy Apalon vysadka lyudzej na Mesyac Geta byy pershy nachny zapusk rakety Saturn 5 karabel byy zapushchany 7 snezhnya 1972 goda i vyarnuysya na Zyamlyu 19 snezhnya Na syonnyashni dzen getaya misiya zastaecca aposhnim pilatavanym palyotam da Mesyaca i aposhnyaj vysadkaj lyudzej na yago paverhnyu GP Apalon 17EmblemaPalyotnyya danyya karablyaRaketa nosbit SA 512Startavaya plyacoyka Kasmichny centr Kenedzi kompleks 39A Flaryda ZShAZapusk 7 snezhnya 1972 05 33 00 GMTPasadka 19 snezhnya 1972 19 24 59 GMTPracyaglasc palyotu 301 gadzina 51 hvilina 59 sekundMasa kamandny modul 30 369 kg mesyacavy modul 16 456 kg1972 096AID 06300Palyotnyya danyya ekipazhaChlenay ekipazha 3Pazyyny Kamandny modul Ameryka Mesyacavy modul Chelendzher Fatagrafiya ekipazhazleva naprava Harysan Shmit Yudzhyn Sernan Ronald EvansZvyazanyya ekspedycyiPapyarednyaya NastupnayaApalon 16EkipazhYudzhyn Sernan kamandzir 3 i palyot Ronald Evans pilot kamandnaga modulya 1 y palyot Harysan Shmit pilot mesyacavaga modulya 1 y palyot Sernan vopytny astranayt yaki prajshoy pragramu Dzhemini i yzho lyatay da Mesyaca na dze yon byy pilotam mesyacavaga modulya i ydzelnichay u maneyrah i stykoycy na mesyacavaj arbice Evans pachatkovec U yakasci pilota mesyacavaga modulya spachatku byy abrany Dzho Engl ale kali stala vidavochna shto Apalon 17 budze aposhnim u ramkah pragramy Apalon palyotam na Mesyac navukovaya supolnasc vymusila NASA yklyuchyc u sklad kamandy astranayta navukoyca Vybar trapiy na Shmita vopytnaga prafesijnaga geolaga yaki byy vyvedzeny sa skladu ekipazha i zamyaniy Engla na borce Apalona 17 Zapasny ekipazhDzhon Uots Yang kamandzir 5 y palyot Scyuart Rusa pilot kamandnaga modulya 2 i palyot Charlz Dzyuk pilot mesyacavaga modulya 2 i palyot Dzejnasc misii Plascina pakinutaya na Mesyacy ekipazham karablya Adnym z dvuh lyudzej yakiya y aposhni raz stupili na Mesyac byy pershy astranayt navukovec geolag Harysan Dzhek Shmit U toj chas yak Evans zdzyajsnyay vitki vakol Mesyaca Shmit i Sernan za chas troh vylazak yakiya doyzhylisya 7 2 7 6 i 7 3 gadziny sabrali rekordnyya 110 kg parody Ekipazh prajshoy na mesyacavym aytamabili 34 km pa Daline Tayr Litray adkryy u kratary Shorci tak zvany aranzhavy brud yaki yyaylyae saboj aranzhavyya sharyki sa shklopadobnaga materyyalu i pakinuy na mesyacavaj paverhni kompleks samaga skladanaga abstalyavannya Plascina pakinutaya na lesvicy nizhnyaj prystupki Chelendzhera abvyashchae Tut Chalavek zavyarshyy svayo pershae dasledavanne Mesyaca snezhan 1972 g novaj ery Nyahaj duh miru z yakim my prybyli adab ecca y zhyccyah ysyago chalavectva Na plascine namalyavanyya dva zyamnyya payshar i i vidac bok Mesyaca a taksama podpisy Sernana Evansa Shmita i prezidenta Niksana SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Apalon 17 angl Apollo 17 angl Apollo 17 Mission Science Experiments navukovyya eksperymenty angl SAO NASA Astrophysics Data System ADS Spravazdacha pa dasledavanni mesyacavaj atmasfery Mescy pasadak Apalonay na Mesyacy angl Apollo 17 Summary angl Return to Orbit Arhivavana 10 krasavika 2021 Zapis uzlyotu z Mesyaca Teleperadachy padchas prac Arhivavana 30 zhniynya 2019 angl Karotki aglyad palyotu angl Vyniki biyalagichnaga eksperymentu z kasmichnymi pramyanyami Arhivavana 16 lipenya 2012