Аксітанія (акс.: Occitània [utsiˈtanjɔ, uksiˈtanjɔ, usi'tanjɔ, ukʃiˈtanjɔ, uksiˈtanja]) — гістарычнай вобласці на поўдні Францыі і невялікай часткі Іспаніі.

Геаграфія
Аксітанія складаецца з:
- Поўдзень Францыі: Праванс, Дром-Віверэ, Авернь, Лімузен, Гіень, Гасконь і Лангедок;
- Аксітанамоўныя даліны ў італьянскіх Альпах, дзе ў 1999 годзе аксітанская мова атрымала статус афіцыйнай. Чатырнаццаць п'емонтскіх далін у правінцыях і Турын, а таксама асобныя мястэчкі ў Лігурыі () і мястэчка (Guardia Piemontese) у адміністрацыйным рэгіёне Калабрыя (правінцыя Казенца).
- , у іспанскіх Пірэнеях, дзе аксітанская стала афіцыйнай мовай у 1987 годзе.
Мовы
Аксітанская мова ці лангедок (langue d’oc, lenga d'òc) — раманская мова, заснаваная на лацінскай мове, таксама як іспанская, італьянская і французская. У яе шэсць асноўных рэгіянальных варыянтаў, якія рэзка адрозніваюцца: правансальская (які ўключае нісуа (niçois), якой гавораць у ваколіцах Ніцы), , , , гасконская (якая ўключае , якой гавораць у Беарне) і . Усе гэтыя разнавіднасці аксітанскай мовы маюць сваю літаратурную традыцыю і раўнапраўныя. Стандартная аксітанская — сінтэз гэтых дыялектаў. Акрамя таго ў Гасконі і Правансе ёсць літаратурна-інтэлектуальныя цячэнні, якія настойваюць на поўнай адасобленасці гэтых рэгіёнаў не толькі ад Паўночнай Францыі, але і ад Аксітаніі, і існаванні самастойных правансальскай і гасконскай моў.
Каталанская мова вельмі падобная на аксітанскую, бо паміж Аксітаніяй і Каталоніяй моцныя гістарычныя і культурныя сувязі.
Гл. таксама
- Аксітанская партыя
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Aksitaniya aks Occitania utsiˈtanjɔ uksiˈtanjɔ usi tanjɔ ukʃiˈtanjɔ uksiˈtanja gistarychnaj voblasci na poydni Francyi i nevyalikaj chastki Ispanii Varyyant scyaga yaki chasta vykarystoyvaecca aksitanskimi aktyvistamiKarta AksitaniiGeagrafiyaAksitaniya skladaecca z Poydzen Francyi Pravans Drom Vivere Avern Limuzen Gien Gaskon i Langedok Aksitanamoynyya daliny y italyanskih Alpah dze y 1999 godze aksitanskaya mova atrymala status aficyjnaj Chatyrnaccac p emontskih dalin u pravincyyah i Turyn a taksama asobnyya myastechki y Liguryi i myastechka Guardia Piemontese u administracyjnym regiyone Kalabryya pravincyya Kazenca u ispanskih Pireneyah dze aksitanskaya stala aficyjnaj movaj u 1987 godze MovyAksitanskaya mova ci langedok langue d oc lenga d oc ramanskaya mova zasnavanaya na lacinskaj move taksama yak ispanskaya italyanskaya i francuzskaya U yae shesc asnoynyh regiyanalnyh varyyantay yakiya rezka adroznivayucca pravansalskaya yaki yklyuchae nisua nicois yakoj gavorac u vakolicah Nicy gaskonskaya yakaya yklyuchae yakoj gavorac u Bearne i Use getyya raznavidnasci aksitanskaj movy mayuc svayu litaraturnuyu tradycyyu i raynapraynyya Standartnaya aksitanskaya sintez getyh dyyalektay Akramya tago y Gaskoni i Pravanse yosc litaraturna intelektualnyya cyachenni yakiya nastojvayuc na poynaj adasoblenasci getyh regiyonay ne tolki ad Paynochnaj Francyi ale i ad Aksitanii i isnavanni samastojnyh pravansalskaj i gaskonskaj moy Katalanskaya mova velmi padobnaya na aksitanskuyu bo pamizh Aksitaniyaj i Kataloniyaj mocnyya gistarychnyya i kulturnyya suvyazi Gl taksamaAksitanskaya partyya