Карэ́йская мо́ва (кар.: 한국어, 조선말) — мова карэйцаў і абедзвюх дзяржаў Карэйскага паўвострава -- КНДР і Рэспублікі Карэя. Распаўсюджана таксама ў Кітай, Японіі, ЗША, Расіі, краінах Сярэдняй Азіі. Агульная колькасць носьбітаў - каля 78 млн чалавек. Карэйская - ізаляваная мова аглюцінатыўнага ладу з парадкам словаў SOV.
Карэйская мова | |
---|---|
![]() | |
Саманазва | 한국어, 조선말 |
Краіны | Рэспубліка Карэя, КНДР |
Рэгіёны | Карэйскі паўвостраў |
Афіцыйны статус |
|
Арганізацыя, якая рэгулюе | Нацыянальны інстытут карэйскай мовы |
Агульная колькасць носьбітаў | 78 000 000 |
Статус | у бяспецы[d] |
Класіфікацыя | |
Катэгорыя | Мовы Еўразіі |
Ізаляваныя мовы | |
Пісьменнасць | хангыль |
Моўныя коды | |
ДАСТ 7.75–97 | коо 330 |
ISO 639-1 | ko |
ISO 639-2 | kor |
ISO 639-3 | kor |
kor | |
Ethnologue | kor |
Linguasphere | 45-AAA-a і 45-A |
ABS ASCL | 7301 |
IETF | ko |
Glottolog | kore1280 |
![]() |
Гісторыя і вывучэнне
Большасць даследчыкаў адносіць сучасную карэйскую мову да ізаляваных моў, аднак некаторыя лічаць яе часткай гіпатэтычнай алтайскай моўнай сям'і.
Застаецца спрэчным пытанне пра суадносіны сучаснай карэйскай мовы і моў Трох карэйскіх царстваў - пэкчэ, сіла і кагуроскай, хоць усе тры мовы выяўляюць падабенства ў лексіцы і (наколькі дазваляе судзіць іерагліфічны запіс) граматычным ладзе. На думку некаторых лінгвістаў, з названых моў найменшае падабенства выяўляе кагуроская, якую шэраг лінгвістаў лічыць продкам або бліжэйшым сваяком японскай мовы. Мова сіла, наадварот, часцей за ўсё разглядаецца як продак карэйскай мовы.
Адным з першых на магчымае сваяцтва карэйскай і японскай моў звярнуў увагу Агура Сімпэй. У сучаснай заходняй лінгвістыцы карэйская, японская і старажытныя мовы Карэйскага паўвострава нярэдка аб'ядноўваюць у групу моў пуё па назве царства Пуё.
Саманазва мовы
Да 1945 года выкарыстоўвалася назва «часонмаль» (кар. 조선말?, 朝鮮 말?) ці «часано» (кар. 조선어?, 朝鮮語?); гэтую ж назву ўжываюць цяпер у Паўночнай Карэі. У Паўднёвай Карэі цяпер прынятыя назвы «хангуго» (кар. 한국어?, 韓國 語?) ці «хангунмаль» (кар. 한국말?, 韓國 말?); часта проста «куго» (кар. 국어?, 國語?, «дзяржаўная мова»). У абедзвюх частках Карэі ўжываецца таксама гутарковая назва «урымаль» (우리말, «наша мова»).
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Карэйская мова
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Kare jskaya mo va kar 한국어 조선말 mova karejcay i abedzvyuh dzyarzhay Karejskaga payvostrava KNDR i Respubliki Kareya Raspaysyudzhana taksama y Kitaj Yaponii ZShA Rasii krainah Syarednyaj Azii Agulnaya kolkasc nosbitay kalya 78 mln chalavek Karejskaya izalyavanaya mova aglyucinatyynaga ladu z paradkam slovay SOV Karejskaya movaSamanazva 한국어 조선말Krainy Respublika Kareya KNDRRegiyony Karejski payvostrayAficyjny status Respublika Kareya KNDR Kitaj Yanban Karejskaya aytanomnaya akrugaArganizacyya yakaya regulyue Nacyyanalny instytut karejskaj movyAgulnaya kolkasc nosbitay 78 000 000Status u byaspecy d KlasifikacyyaKategoryya Movy EyraziiIzalyavanyya movyPismennasc hangylMoynyya kodyDAST 7 75 97 koo 330ISO 639 1 koISO 639 2 korISO 639 3 korkorEthnologue korLinguasphere 45 AAA a i 45 AABS ASCL 7301IETF koGlottolog kore1280Vikipedyya na getaj moveGistoryya i vyvuchenneBolshasc dasledchykay adnosic suchasnuyu karejskuyu movu da izalyavanyh moy adnak nekatoryya lichac yae chastkaj gipatetychnaj altajskaj moynaj syam i Zastaecca sprechnym pytanne pra suadnosiny suchasnaj karejskaj movy i moy Troh karejskih carstvay pekche sila i kaguroskaj hoc use try movy vyyaylyayuc padabenstva y leksicy i nakolki dazvalyae sudzic ieraglifichny zapis gramatychnym ladze Na dumku nekatoryh lingvistay z nazvanyh moy najmenshae padabenstva vyyaylyae kaguroskaya yakuyu sherag lingvistay lichyc prodkam abo blizhejshym svayakom yaponskaj movy Mova sila naadvarot chascej za ysyo razglyadaecca yak prodak karejskaj movy Adnym z pershyh na magchymae svayactva karejskaj i yaponskaj moy zvyarnuy uvagu Agura Simpej U suchasnaj zahodnyaj lingvistycy karejskaya yaponskaya i starazhytnyya movy Karejskaga payvostrava nyaredka ab yadnoyvayuc u grupu moy puyo pa nazve carstva Puyo Samanazva movyDa 1945 goda vykarystoyvalasya nazva chasonmal kar 조선말 朝鮮 말 ci chasano kar 조선어 朝鮮語 getuyu zh nazvu yzhyvayuc cyaper u Paynochnaj Karei U Paydnyovaj Karei cyaper prynyatyya nazvy hangugo kar 한국어 韓國 語 ci hangunmal kar 한국말 韓國 말 chasta prosta kugo kar 국어 國語 dzyarzhaynaya mova U abedzvyuh chastkah Karei yzhyvaecca taksama gutarkovaya nazva urymal 우리말 nasha mova SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Karejskaya movaRazdzel Vikipedyi na move