Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Пе́ршая Каляда́, таксама Першая, Вялікая або Багатая куцця — народнае зімовае свята дахрысціянскага паходжання, звязана з першым павелічэннем самага кароткага дня. У гадавым коле народных аграрных абрадаў і святкавання займала 1-е месца. З усталяваннем хрысціянства прымеркаванае да рэлігійнага свята Нараджэння Хрыстова. На Беларусі хрысціянскі рытуал святкавання Раства моцна пераплецены з народнай святочнай традыцыяй.
| Першая Каляда | |
|---|---|
 | |
| Святкаванне Каляды ў Беларусі. 2011 | |
| Тып | народнае |
| інакш | Каляда́; Каля́ды; Куцейнік; Першая, Вялікая або Марожаная куцця |
| Значэнне | Паварот сонца з зімы на лета |
| Адзначаецца | славянамі |
| Дата | ноч з 24 снежня (6 студзеня) |
| Святкаванне | сямейная трапеза, калядаванне, ражаны, калядныя гульні, варажбы |
| Звязана з | зімовым сонцастаяннем |
З Першай Каляды пачынаюцца Зімовыя святкі або Каляды, якія працягваюцца з 25 снежня (Нараджэння Хрыстова) да 6 студзеня (Вадохрышча). Для Калядаў характэрныя тры абрадавыя вячэры (куцці): посная (вялікая) спраўляецца перад 1-м святочным днём, багатая (тоўстая, шчодрая) з мяснымі стравамі — у Шчодры вечар (вечар перад Новым годам), посная (галодная, вадзяная) — перад Вадохрышчам. Наладжваліся , , шматлікія забавы, гульні; спявалі .
Гл. таксама
Першая Каляда
 | Першая Каляда на Вікісховішчы |
|---|
- Каляды
- Каляднае
- Народны каляндар
- Нараджэнне Хрыстова
Зноскі
Літаратура
- Золотые правила народной культуры / О. В. Котович, И. И. Крук. — Мн.: Адукацыя і выхаванне, 2010. — С. 592. — ISBN 978-985-471-335-9. (руск.)
- Карлюк, К. Як адзначала зімовыя святы эліта Рэчы Паспалітай // Наша гісторыя, № 1, 2019, с.64—67. — ISBN 2617—2305
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
U panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Kalyada znachenni Pe rshaya Kalyada taksama Pershaya Vyalikaya abo Bagataya kuccya narodnae zimovae svyata dahrysciyanskaga pahodzhannya zvyazana z pershym pavelichennem samaga karotkaga dnya U gadavym kole narodnyh agrarnyh abraday i svyatkavannya zajmala 1 e mesca Z ustalyavannem hrysciyanstva prymerkavanae da religijnaga svyata Naradzhennya Hrystova Na Belarusi hrysciyanski rytual svyatkavannya Rastva mocna perapleceny z narodnaj svyatochnaj tradycyyaj Pershaya KalyadaSvyatkavanne Kalyady y Belarusi 2011Typ narodnaeinaksh Kalyada Kalya dy Kucejnik Pershaya Vyalikaya abo Marozhanaya kuccyaZnachenne Pavarot sonca z zimy na letaAdznachaecca slavyanamiData noch z 24 snezhnya 6 studzenya na 25 snezhnya 7 studzenya Svyatkavanne syamejnaya trapeza kalyadavanne razhany kalyadnyya gulni varazhbyZvyazana z zimovym soncastayannem Z Pershaj Kalyady pachynayucca Zimovyya svyatki abo Kalyady yakiya pracyagvayucca z 25 snezhnya Naradzhennya Hrystova da 6 studzenya Vadohryshcha Dlya Kalyaday harakternyya try abradavyya vyachery kucci posnaya vyalikaya spraylyaecca perad 1 m svyatochnym dnyom bagataya toystaya shchodraya z myasnymi stravami u Shchodry vechar vechar perad Novym godam posnaya galodnaya vadzyanaya perad Vadohryshcham Naladzhvalisya shmatlikiya zabavy gulni spyavali Gl taksamaLagatyp Vikicytatnika U Vikikrynicah yosc teksty pa teme Pershaya Kalyada Pershaya Kalyada na VikishovishchyKalyady Kalyadnae Narodny kalyandar Naradzhenne HrystovaZnoskiLitaraturaZolotye pravila narodnoj kultury O V Kotovich I I Kruk Mn Adukacyya i vyhavanne 2010 S 592 ISBN 978 985 471 335 9 rusk Karlyuk K Yak adznachala zimovyya svyaty elita Rechy Paspalitaj Nasha gistoryya 1 2019 s 64 67 ISBN 2617 2305