Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Тыгрынья (ትግርኛ) — семіцкая мова, якая ўзнікла са старажытнаэфіопскай мовы .
| Тыгрынья | |
|---|---|
| Саманазва | ትግርኛ, Tigrinya |
| Краіны | Эфіопія, Эрытрэя |
| Агульная колькасць носьбітаў | 9 млн |
| Класіфікацыя | |
| Катэгорыя | |
| Афразійскія мовы
| |
| Пісьменнасць | |
| Моўныя коды | |
| ДАСТ 7.75–97 | тир 683 |
| ISO 639-1 | ti |
| ISO 639-2 | tir |
| ISO 639-3 | tir |
| tig | |
| Ethnologue | tir |
| Linguasphere | 12-ACA-c |
| ABS ASCL | 9235 |
| IETF | ti |
| Glottolog | tigr1271 |
 Вікіпедыя на гэтай мове | |
Паміж 1952 і 1958 гадамі нароўні з арабскай была афіцыйнай мовай у Эрытрэі. Сёння з’яўляецца асноўнай рабочай мовай у Эрытрэі і афіцыйнай мовай у эфіопскай правінцыі Тыграй. Усяго колькасць носьбітаў мовы тыгрынья ацэньваецца ў дзевяць мільёнаў чалавек, з якіх сем мільёнаў жывуць у Тыграі і два мільёны ў Эрытрэі.
Пісьменнасць
Канчатковае набыццё пісьма адбылося толькі ў канцы 1930-х на аснове старажытнага пісьма (эфіопскае пісьмо). Першыя рукапісы на тыгрыньі вядомыя, аднак, толькі з пачатку XIX стагоддзя. Першая літаратура на гэтай мове ўзнікла з перакладаў Бібліі на тыгрынью, зробленых у 1860-х гадах.
Этнічная група тыгрынья
Тыгрынья з’яўляецца таксама назвай этнічнай групы ў Эрытрэі, якая размаўляе на тыгрыньі і адносіцца да адной з дзевяці афіцыйна прызнаных этнічных груп у краіне. Носьбіты мовы, якія жывуць у Эфіопіі, завуцца тыграй. Сама назва мовы паходзіць ад правінцыі Тыграй. Раней яе называлі словам , з якім этымалагічна звязана старая назва Эфіопіі — Абісінія.
Тыгрынью не трэба блытаць з семіцкай мовай , якая таксама распаўсюджана ў Эрытрэі, а таксама ў Судане.
Спасылкі
- Cimino A. Vocabolario italiano-tigrai. (1903)
- Coulbeaux P. S, Schreiber, J. Dictionnaire de la langue tigraï (1915)
- Schreiber J. Manuel de langue Tigrai. (1893)
- Tigrigna Online Архівавана 2 верасня 2013.
- Tigrigna (UCLA Phonetcic Lab Archive)
- Welcome to Tigrigna Language Lessons.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Tygrynya ትግርኛ semickaya mova yakaya yznikla sa starazhytnaefiopskaj movy TygrynyaSamanazva ትግርኛ TigrinyaKrainy Efiopiya ErytreyaAgulnaya kolkasc nosbitay 9 mlnKlasifikacyyaKategoryyaAfrazijskiya movy Semickiya movyTygrynya dd dd PismennascMoynyya kodyDAST 7 75 97 tir 683ISO 639 1 tiISO 639 2 tirISO 639 3 tirtigEthnologue tirLinguasphere 12 ACA cABS ASCL 9235IETF tiGlottolog tigr1271Vikipedyya na getaj moveAfrazijskiya movy Pamizh 1952 i 1958 gadami naroyni z arabskaj byla aficyjnaj movaj u Erytrei Syonnya z yaylyaecca asnoynaj rabochaj movaj u Erytrei i aficyjnaj movaj u efiopskaj pravincyi Tygraj Usyago kolkasc nosbitay movy tygrynya acenvaecca y dzevyac milyonay chalavek z yakih sem milyonay zhyvuc u Tygrai i dva milyony y Erytrei PismennascKanchatkovae nabyccyo pisma adbylosya tolki y kancy 1930 h na asnove starazhytnaga pisma efiopskae pismo Pershyya rukapisy na tygryni vyadomyya adnak tolki z pachatku XIX stagoddzya Pershaya litaratura na getaj move yznikla z perakladay Biblii na tygrynyu zroblenyh u 1860 h gadah Etnichnaya grupa tygrynyaTygrynya z yaylyaecca taksama nazvaj etnichnaj grupy y Erytrei yakaya razmaylyae na tygryni i adnosicca da adnoj z dzevyaci aficyjna pryznanyh etnichnyh grup u kraine Nosbity movy yakiya zhyvuc u Efiopii zavucca tygraj Sama nazva movy pahodzic ad pravincyi Tygraj Ranej yae nazyvali slovam z yakim etymalagichna zvyazana staraya nazva Efiopii Abisiniya Tygrynyu ne treba blytac z semickaj movaj yakaya taksama raspaysyudzhana y Erytrei a taksama y Sudane SpasylkiRazdzel Vikipedyi na movaj tygrynya moveCimino A Vocabolario italiano tigrai 1903 Coulbeaux P S Schreiber J Dictionnaire de la langue tigrai 1915 Schreiber J Manuel de langue Tigrai 1893 Tigrigna Online Arhivavana 2 verasnya 2013 Tigrigna UCLA Phonetcic Lab Archive Welcome to Tigrigna Language Lessons