Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Умераны клімат таксама сярэдні клімат, або клімат умераных (сярэдніх) шырот, характэрны для ўмеранага геаграфічнага пояса пераважна Паўночнага паўшар'я, паміж 40 і 65° з. ш. і 42 і 58° паўд. ш. У Паўночным паўшар'і звыш 1/2 паверхні ўмеранага пояса займае суша, у паўднёвым - 98% тэрыторыі пакрыта морам. Умеранаму клімату ўласцівыя частыя і моцныя змены ціску і тэмпературы паветра і напрамкі ветру, якія адбываюцца з-за інтэнсіўнай дзейнасці цыклонаў.
Агульныя рысы
Галоўнай асаблівасцю ўмеранага клімату з'яўляецца наяўнасць чатырох сезонаў: двух асноўных - халоднага (зіма) і цёплага (лета) і двух прамежкавых - вясна і восень.
Фарміруецца пад уздзеяннем заходняга пераносу паветраных мас ва ўсёй тоўшчы трапасферы. Характэрны выразныя поры года з умерана цёплым летам (сярэднія тэмпературы паветра найбольш цёплага месяца ад 10°C да 25°C) і халаднаватай ці халоднай снежнай зімой (сярэднія тэмпературы паветра найбольш халоднага месяца амаль усюды адмоўныя). Сярэднегадавая колькасць ападкаў на большай тэрыторыі 500-800 мм (да 1000-2000 мм на ўскраіне мацерыка каля мора, да 100-200 мм з набліжэннем да субтропікаў). Вылучаюць умераны клімат кантынентальны (характэрны для большай часткі тэрыторыі Расіі, для цэнтральных раёнаў Паўночнай Амерыкі), акіянічны заходніх (характэрны для Еўропы) і ўсходніх (мусонны клімат, характэрны для Далёкага Усходу Расіі, Паўночнага Кітая) раёнаў.
Узімку ва ўмераным клімаце звычайна ўсталёўваецца пастаяннае снежнае покрыва, а ўлетку - максімум ападкаў.
Літаратура
- Геаграфічныя паняцці і тэрміны. -- Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1993. ISBN 5-85700-085-8
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Umerany klimat taksama syaredni klimat abo klimat umeranyh syarednih shyrot harakterny dlya ymeranaga geagrafichnaga poyasa peravazhna Paynochnaga payshar ya pamizh 40 i 65 z sh i 42 i 58 payd sh U Paynochnym payshar i zvysh 1 2 paverhni ymeranaga poyasa zajmae susha u paydnyovym 98 terytoryi pakryta moram Umeranamu klimatu ylascivyya chastyya i mocnyya zmeny cisku i temperatury pavetra i napramki vetru yakiya adbyvayucca z za intensiynaj dzejnasci cyklonay Umeranaya zona vyluchana zyalyonym Agulnyya rysyGaloynaj asablivascyu ymeranaga klimatu z yaylyaecca nayaynasc chatyroh sezonay dvuh asnoynyh halodnaga zima i cyoplaga leta i dvuh pramezhkavyh vyasna i vosen Farmiruecca pad uzdzeyannem zahodnyaga peranosu pavetranyh mas va ysyoj toyshchy trapasfery Harakterny vyraznyya pory goda z umerana cyoplym letam syaredniya temperatury pavetra najbolsh cyoplaga mesyaca ad 10 C da 25 C i haladnavataj ci halodnaj snezhnaj zimoj syaredniya temperatury pavetra najbolsh halodnaga mesyaca amal usyudy admoynyya Syarednegadavaya kolkasc apadkay na bolshaj terytoryi 500 800 mm da 1000 2000 mm na yskraine maceryka kalya mora da 100 200 mm z nablizhennem da subtropikay Vyluchayuc umerany klimat kantynentalny harakterny dlya bolshaj chastki terytoryi Rasii dlya centralnyh rayonay Paynochnaj Ameryki akiyanichny zahodnih harakterny dlya Eyropy i yshodnih musonny klimat harakterny dlya Dalyokaga Ushodu Rasii Paynochnaga Kitaya rayonay Uzimku va ymeranym klimace zvychajna ystalyoyvaecca pastayannae snezhnae pokryva a yletku maksimum apadkay LitaraturaGeagrafichnyya panyacci i terminy Mn Belaruskaya Encyklapedyya 1993 ISBN 5 85700 085 8