Azərbaycanca
Türkçe
Царкоўная унія — аб’яднанне дзвюх або некалькіх цэркваў на ўмовах вяршэнства прыняцця дагматыкі адной з іх пры захаванні іншымі своеасаблівасцей у абраднасці.
Уніі заключаліся пераважна рымска-каталіцкай царквой з праваслаўнай, а таксама са старажытнымі ўсходнімі (нехалкідонскімі). Пры гэтым апошнія падначальваліся ўладзе рымскіх пап, адначасова такім чынам аднаўлялася былое адзінства ўсяленскай хрысціянскай царквы.
3 ХІІІ ст. візантыйскія імператары таксама імкнуліся пайсці на унію з папствам, каб атрымаць ад яго дапамогу ў барацьбе супраць туркаў. Рымскія папы двойчы спрабавалі заключыць унію з Канстанцінопальскім патрыярхатам. У 1274 была падпісана , не падтрыманая большасцю духавенства і народа Візантыі, была асуджана Канстанцінопальскім саборам 1285. У 1439 падпісана Фларэнційская унія, адвергнутая затым Іерусалімскім 1443 і наступнымі царкоўнымі саборамі; у ВКЛ і Маскоўскай дзяржаве яе беспаспяхова імкнуліся ўвесці мітрапаліты Ісідор і Грыгорый Балгарын. У 1596 рымска-каталіцкая царква падпісала з праваслаўнай царквой Рэчы Паспалітай Брэсцкую унію. У XVII ст. ў тагачаснай Венгрыі з мясцовай праваслаўнай царквой была заключана Ужгарадская унія 1646, якая напачатку дзейнічала на тэрыторыі Закарпацця і Славакіі, у 1699 пашырана на праваслаўнае насельніцтва Альба-Юлійскай епархіі Трансільваніі. Наступная Трансільванская унія 1760, заключаная па ініцыятыве аўстрыйскіх улад, ахапіла ўжо большую частку гэтай тэрыторыі.
Уніі таксама былі падпісаны папствам і з некаторымі старажытнымі ўсходнімі цэрквамі, у выніку чаго створаны уніяцкія цэрквы халдзейскага (у Іраку), мараніцкага (у Ліване і Сірыі), армянскага (на чале з патрыярхам кілікійскім у Турцыі), сірыйскага, копцкага (у Егіпце) абрадаў.
Ідэя уніі была выкарыстана і Рускай праваслаўнай царквой у дачыненні да стараабраднікаў. У 1800 было аформлена адзінавер’е — кірунак, прыхільнікі якога падначальваліся Сіноду, але службу ім дазвалялася адпраўляць паводле сваіх старых абрадаў.
Гл. таксама
- Уніяцтва
- Уніяцкая царква на Беларусі
Зноскі
Спасылкі
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Carkoynaya uniya ab yadnanne dzvyuh abo nekalkih cerkvay na ymovah vyarshenstva prynyaccya dagmatyki adnoj z ih pry zahavanni inshymi svoeasablivascej u abradnasci Unii zaklyuchalisya peravazhna rymska katalickaj carkvoj z pravaslaynaj a taksama sa starazhytnymi yshodnimi nehalkidonskimi Pry getym aposhniya padnachalvalisya yladze rymskih pap adnachasova takim chynam adnaylyalasya byloe adzinstva ysyalenskaj hrysciyanskaj carkvy 3 HIII st vizantyjskiya imperatary taksama imknulisya pajsci na uniyu z papstvam kab atrymac ad yago dapamogu y baracbe suprac turkay Rymskiya papy dvojchy sprabavali zaklyuchyc uniyu z Kanstancinopalskim patryyarhatam U 1274 byla padpisana ne padtrymanaya bolshascyu duhavenstva i naroda Vizantyi byla asudzhana Kanstancinopalskim saboram 1285 U 1439 padpisana Flarencijskaya uniya advergnutaya zatym Ierusalimskim 1443 i nastupnymi carkoynymi saborami u VKL i Maskoyskaj dzyarzhave yae bespaspyahova imknulisya yvesci mitrapality Isidor i Grygoryj Balgaryn U 1596 rymska katalickaya carkva padpisala z pravaslaynaj carkvoj Rechy Paspalitaj Bresckuyu uniyu U XVII st y tagachasnaj Vengryi z myascovaj pravaslaynaj carkvoj byla zaklyuchana Uzhgaradskaya uniya 1646 yakaya napachatku dzejnichala na terytoryi Zakarpaccya i Slavakii u 1699 pashyrana na pravaslaynae naselnictva Alba Yulijskaj eparhii Transilvanii Nastupnaya Transilvanskaya uniya 1760 zaklyuchanaya pa inicyyatyve aystryjskih ulad ahapila yzho bolshuyu chastku getaj terytoryi Unii taksama byli padpisany papstvam i z nekatorymi starazhytnymi yshodnimi cerkvami u vyniku chago stvorany uniyackiya cerkvy haldzejskaga u Iraku maranickaga u Livane i Siryi armyanskaga na chale z patryyarham kilikijskim u Turcyi siryjskaga kopckaga u Egipce abraday Ideya unii byla vykarystana i Ruskaj pravaslaynaj carkvoj u dachynenni da staraabradnikay U 1800 bylo aformlena adzinaver e kirunak pryhilniki yakoga padnachalvalisya Sinodu ale sluzhbu im dazvalyalasya adpraylyac pavodle svaih staryh abraday Gl taksamaUniyactva Uniyackaya carkva na BelarusiZnoskiSpasylki