Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Франсуа́ Агю́ст Рэнэ́ Радэ́н (фр.: François-August-René Rodin, 12 лістапада 1840, Парыж — 17 лістапада 1917) — французскі скульптар, адзін з заснавальнікаў імпрэсіянізму ў скульптуры.
| Франсуа Агюст Рэнэ Радэн | |||
|---|---|---|---|
| François-Auguste-René Rodin | |||
 Радэн у 1891 годзе | |||
| Імя пры нараджэнні | фр.: René François Auguste Rodin | ||
| Дата нараджэння | 12 лістапада 1840[…] | ||
| Месца нараджэння | |||
| Дата смерці | 17 лістапада 1917[…](77 гадоў) | ||
| Месца смерці |
| ||
| Месца пахавання |
| ||
| Грамадзянства |  Францыя | ||
| Бацька | Jean Baptiste Rodin[d] | ||
| Маці | Marie Cheffer[d] | ||
| Жонка | Rose Beuret Mignon[d] | ||
| Род дзейнасці | скульптар, рысавальнік, фатограф, мастак, мастак-гравёр | ||
| Жанр | партрэт, алегорыя[d], фігурка[d], ню і паблік-арт[d] | ||
| Вучоба |
| ||
| Мастацкі кірунак | імпрэсіянізм | ||
| Вядомыя працы | Мысліцель | ||
| Уплыў | Albert-Ernest Carrier-Belleuse[d] і Horace Lecoq de Boisbaudran[d] | ||
| Уплыў на | Антуан Бурдэль | ||
| Член у |
| ||
| Узнагароды |
| ||
| Подпіс |  | ||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||
Біяграфія
Нарадзіўся ў Парыжы, пазней вучыўся ў двух вядомых скульптараў — Антоніа Луіса і Антуана Бары. Спрабаваў паступіць ў вышэйшую мастацкую школу (Beaux Arts), але быў прыняты ў іншую школу (École Spéciale de Dessin et d’Architecture), дзе вучылі рамеснікаў, якія працуюць у сферы дэкарацыйнай скульптуры.
Першая мастацкая праца Радэна «Чалавек са зламаным носам», была адхілена на Парыжскім салоне, з-за таго што не ўкладвалася ў акадэмічныя каноны прыгажосці. У 1871 годзе, у пошуках працы Радэн пераехаў у Бельгію, дзе стварыў некалькі скульптураў для прыватных дамоў, для будынку біржы і элементы помніка бургамістру Лоасу. Адначасова Радэн займаўся вывучэннем старажытнага мастацтва і творчасці Рубенса. Пасля наведвання Італіі і знаёмства з творчасцю Мікеланджэла, у Радэна ўзнікла ідэя стварэння статуі «Эра бронзы».
Сведчаннем прызнання таленту Радэна стала набыццё французскім урадам двух яго статуй «Іаан Хрысціцель» і «Чалавек, які крочыць». Адначасова яму было даручана стварэнне скульптурнага партала. Працу над «Варотамі пекла» (распачата ў 1888 годзе) Радэн не скончыў да канца жыцця. Іншымі буйнымі творамі сталі скульптуры «Грамадзяне Кале», помнік Віктору Гюго, статуя Анарэ дэ Бальзака.
У 1885 годзе Радэн узяў памочніцу ў майстэрню, 19-гадовую Камілу Кладэль. Хутка яны ажаніліся нават нягледзячы на значную розніцу ва ўзросце. Нягледзячы на шлюб Радэн не страціў сувязі з Роз Бёрэ, з якой ён пазнаёміўся яшчэ падчас падарожжа па Бельгіі.
Да пачатку ХХ стагоддзя Радэн стаў вядомым скульптарам і французскі ўрад прадставіў яму асобны павільён на Сусветнай выстаўцы 1900 года. Вучнямі Радэна сталі такія вядомыя мастакі як Эміль Антуан Бурдэль і Канстанцін Бранкузі.
Перад смерцю Агюст Радэн перадаў ураду Францыі калекцыю сваіх твораў, з мэтай стварэння ў яго рэзідэнцыі (Hotel Biron) музея. Памёр Радэн у сваім доме ў Медоне, прыгарадзе Парыжа.
Творчасць
Раннім яго творам уласцівы смеласць вобразных і пластычных пошукаў, філасофская глыбіня задумы, жыццёвасць перадачы складаных рухаў, энергічная мадэліроўка аб’ёмаў: «Чалавек са зламаным носам» (1864), «Бронзавы век» (1876), «Іаан Хрысціцель» (1878) і інш. З 1880 працаваў над гарэльефнай кампазіцыяй «Вароты пекла», асобныя часткі якой сталі самастойнымі творамі; «Ева» (1881), «Пацалунак» (1886), «Мысліцель» (1889), «Вечная вясна» (1880-я г.).
У 1884—1888 стварыў для г. Кале скульптурную групу «Грамадзяне Кале» (устаноўлена ў 1895), якая вызначаецца суровым героіка-драматычным гучаннем, складанай эмацыйнай атмасферай, унутранай напружанасцю герояў, што перадаецца праз неспакойны рытм кампазіцыі, экспрэсіі поз і жэстаў, кантрасты статычных і дынамічных фігур.
З сярэдзіны 1880-х гадоў А. Радэн у творчасці схіляўся да ускладненых сімвалічных вобразаў, выяўлення гамы эмоцый чалавека — ад яснай гармоніі да змрочнага самапаглыблення і адчаю. Творы набылі эскізны, знешне як бы незавершаны характар, святлоценявую кантрастнасць, падкрэслена жывапісную мадэліроўку абцякальных форм, пластычнасць і фактурную адчувальнасць: помнік А. Бальзаку ў Парыжы (1893—1897; устаноўлены ў 1939) і інш.
Партрэты А. Радэна вызначаюцца вастрынёй і цэласнасцю перадачы характару: бюсты В. Гюго, Ж. Далу (1883), В. А. Рашфора (1897), П. Бертло (1906) і інш.
Спадчына
Урад Францыі стварыў Музей Радэна ў 1919 годзе.
Зноскі
- Auguste Rodin
- François Auguste René Rodin — ministère de la Culture.
- Union List of Artist Names
- Regionální významné osobnosti Праверана 19 верасня 2024.
- Germain René Michel Bazin Auguste Rodin // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- Pas L. v. Genealogics — 2003.
- Germain René Michel Bazin Auguste Rodin // Encyclopædia Britannica
- RKDartists
- https://picasso.iro.umontreal.ca/~mona/api/v3/artists
Літаратура
- Пешына Т. В. Радэн // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 13. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0216-4 (т. 13).
- Ruth Butler. Rodin: The Shape of Genius. — Yale University Press, 1996. — 608 p. — ISBN 9780300064988.
- Bernard Champigneulle. Rodin. — London: Thames and Hudson, 1999. — 285 p. — ISBN 0500200610.
- Albert Edward Elsen. Rodin. — Museum of Modern Art, 1963. — 228 p.
- Albert Edward Elsen, Rosalyn Frankel Jamison, Bernard Barryte. Rodin's art: the Rodin Collection of the Iris & B. Gerald Cantor Center for Visual Arts at Stanford University. — Oxford University Press, 2003. — 662 p. — ISBN 9780195133813.
Спасылкі
![image]()
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Агюст Радэн- Rodin Collection (англ.)(недаступная спасылка). Iris & B. Gerald Cantor Center for Visual Arts at Stanford University. Архівавана з першакрыніцы 13 мая 2012. Праверана 22 лютага 2012.
- Rodin-Web.org — The Independent Academic Rodin Platform (англ.)(недаступная спасылка). Hans de Roos, Munich, Germany (12 лістапада 2011). Архівавана з першакрыніцы 13 мая 2012. Праверана 22 лютага 2012.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Fransua Agyu st Rene Rade n fr Francois August Rene Rodin 12 listapada 1840 Paryzh 17 listapada 1917 francuzski skulptar adzin z zasnavalnikay impresiyanizmu y skulptury Fransua Agyust Rene RadenFrancois Auguste Rene RodinRaden u 1891 godzeImya pry naradzhenni fr Rene Francois Auguste RodinData naradzhennya 12 listapada 1840 1840 11 12 Mesca naradzhennya Paryzh Paryzh d regiyon Il de Frans Metrapoliya Francyi FrancyyaData smerci 17 listapada 1917 1917 11 17 77 gadoy Mesca smerci Myodon canton of Issy les Moulineaux Ouest d arrondissement of Boulogne Billancourt d departament O de Sen regiyon Il de Frans Metrapoliya Francyi FrancyyaMesca pahavannya Villa des Brillants d MyodonGramadzyanstva FrancyyaBacka Jean Baptiste Rodin d Maci Marie Cheffer d Zhonka Rose Beuret Mignon d Rod dzejnasci skulptar rysavalnik fatograf mastak mastak gravyorZhanr partret alegoryya d figurka d nyu i pablik art d Vuchoba Vyshejshaya nacyyanalnaya shkola dekaratyynaga mastactva d Mastacki kirunak impresiyanizmVyadomyya pracy MyslicelUplyy Albert Ernest Carrier Belleuse d i Horace Lecoq de Boisbaudran d Uplyy na Antuan BurdelChlen u Akademiya prygozhyh mastactvay d Uznagarody Vyaliki aficer ordena Ganarovaga legiyona Kavaler ordena Leapolda IPodpis Medyyafajly na VikishovishchyBiyagrafiyaNaradziysya y Paryzhy paznej vuchyysya y dvuh vyadomyh skulptaray Antonia Luisa i Antuana Bary Sprabavay pastupic y vyshejshuyu mastackuyu shkolu Beaux Arts ale byy prynyaty y inshuyu shkolu Ecole Speciale de Dessin et d Architecture dze vuchyli ramesnikay yakiya pracuyuc u sfery dekaracyjnaj skulptury Pershaya mastackaya praca Radena Chalavek sa zlamanym nosam byla adhilena na Paryzhskim salone z za tago shto ne ykladvalasya y akademichnyya kanony prygazhosci U 1871 godze u poshukah pracy Raden peraehay u Belgiyu dze stvaryy nekalki skulpturay dlya pryvatnyh damoy dlya budynku birzhy i elementy pomnika burgamistru Loasu Adnachasova Raden zajmaysya vyvuchennem starazhytnaga mastactva i tvorchasci Rubensa Paslya navedvannya Italii i znayomstva z tvorchascyu Mikelandzhela u Radena yznikla ideya stvarennya statui Era bronzy Svedchannem pryznannya talentu Radena stala nabyccyo francuzskim uradam dvuh yago statuj Iaan Hryscicel i Chalavek yaki krochyc Adnachasova yamu bylo daruchana stvarenne skulpturnaga partala Pracu nad Varotami pekla raspachata y 1888 godze Raden ne skonchyy da kanca zhyccya Inshymi bujnymi tvorami stali skulptury Gramadzyane Kale pomnik Viktoru Gyugo statuya Anare de Balzaka Kamila Kladel U 1885 godze Raden uzyay pamochnicu y majsternyu 19 gadovuyu Kamilu Kladel Hutka yany azhanilisya navat nyagledzyachy na znachnuyu roznicu va yzrosce Nyagledzyachy na shlyub Raden ne straciy suvyazi z Roz Byore z yakoj yon paznayomiysya yashche padchas padarozhzha pa Belgii Agyust Raden 1898 Da pachatku HH stagoddzya Raden stay vyadomym skulptaram i francuzski yrad pradstaviy yamu asobny pavilyon na Susvetnaj vystaycy 1900 goda Vuchnyami Radena stali takiya vyadomyya mastaki yak Emil Antuan Burdel i Kanstancin Brankuzi Perad smercyu Agyust Raden peraday uradu Francyi kalekcyyu svaih tvoray z metaj stvarennya y yago rezidencyi Hotel Biron muzeya Pamyor Raden u svaim dome y Medone prygaradze Paryzha TvorchascRannim yago tvoram ulascivy smelasc vobraznyh i plastychnyh poshukay filasofskaya glybinya zadumy zhyccyovasc peradachy skladanyh ruhay energichnaya madeliroyka ab yomay Chalavek sa zlamanym nosam 1864 Bronzavy vek 1876 Iaan Hryscicel 1878 i insh Z 1880 pracavay nad garelefnaj kampazicyyaj Varoty pekla asobnyya chastki yakoj stali samastojnymi tvorami Eva 1881 Pacalunak 1886 Myslicel 1889 Vechnaya vyasna 1880 ya g Skulpturnaya grupa Gramadzyane Kale U 1884 1888 stvaryy dlya g Kale skulpturnuyu grupu Gramadzyane Kale ustanoylena y 1895 yakaya vyznachaecca surovym geroika dramatychnym guchannem skladanaj emacyjnaj atmasferaj unutranaj napruzhanascyu geroyay shto peradaecca praz nespakojny rytm kampazicyi ekspresii poz i zhestay kantrasty statychnyh i dynamichnyh figur Z syaredziny 1880 h gadoy A Raden u tvorchasci shilyaysya da uskladnenyh simvalichnyh vobrazay vyyaylennya gamy emocyj chalaveka ad yasnaj garmonii da zmrochnaga samapaglyblennya i adchayu Tvory nabyli eskizny zneshne yak by nezavershany haraktar svyatlocenyavuyu kantrastnasc padkreslena zhyvapisnuyu madeliroyku abcyakalnyh form plastychnasc i fakturnuyu adchuvalnasc pomnik A Balzaku y Paryzhy 1893 1897 ustanoyleny y 1939 i insh Partrety A Radena vyznachayucca vastrynyoj i celasnascyu peradachy haraktaru byusty V Gyugo Zh Dalu 1883 V A Rashfora 1897 P Bertlo 1906 i insh SpadchynaUrad Francyi stvaryy Muzej Radena y 1919 godze ZnoskiAuguste Rodin lt a href https wikidata org wiki Track Q17299517 gt lt a gt Francois Auguste Rene Rodin ministere de la Culture lt a href https wikidata org wiki Track Q2886420 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q384602 gt lt a gt Union List of Artist Names lt a href https wikidata org wiki Track Q110250907 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q2494649 gt lt a gt Regionalni vyznamne osobnosti Praverana 19 verasnya 2024 lt a href https wikidata org wiki Track Q130330777 gt lt a gt Germain Rene Michel Bazin Auguste Rodin Encyclopaedia Britannica Praverana 9 kastrychnika 2017 lt a href https wikidata org wiki Track Q5375741 gt lt a gt Pas L v Genealogics 2003 lt a href https wikidata org wiki Track Q19847329 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19847326 gt lt a gt Germain Rene Michel Bazin Auguste Rodin Encyclopaedia Britannica lt a href https wikidata org wiki Track Q5375741 gt lt a gt RKDartists lt a href https wikidata org wiki Track Q17299517 gt lt a gt https picasso iro umontreal ca mona api v3 artistsLitaraturaPeshyna T V Raden Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 13 Pramile Relaksin Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2001 T 13 576 s 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0216 4 t 13 Ruth Butler Rodin The Shape of Genius Yale University Press 1996 608 p ISBN 9780300064988 Bernard Champigneulle Rodin London Thames and Hudson 1999 285 p ISBN 0500200610 Albert Edward Elsen Rodin Museum of Modern Art 1963 228 p Albert Edward Elsen Rosalyn Frankel Jamison Bernard Barryte Rodin s art the Rodin Collection of the Iris amp B Gerald Cantor Center for Visual Arts at Stanford University Oxford University Press 2003 662 p ISBN 9780195133813 SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Agyust Raden Rodin Collection angl nedastupnaya spasylka Iris amp B Gerald Cantor Center for Visual Arts at Stanford University Arhivavana z pershakrynicy 13 maya 2012 Praverana 22 lyutaga 2012 Rodin Web org The Independent Academic Rodin Platform angl nedastupnaya spasylka Hans de Roos Munich Germany 12 listapada 2011 Arhivavana z pershakrynicy 13 maya 2012 Praverana 22 lyutaga 2012