Арпа́ды (венг.: Árpádok, харв.: Arpadovići, славацк.: Arpádovci) — дынастыя князёў (з 1000 года — каралёў) Венгрыі, якая кіравала з канца IX стагоддзя па 1301 год. У Сярэднявеччы дынастыю часта звалі «Домам Святых каралёў».
Арпады | |
---|---|
венг.: Árpádok | |
![]() Герб Венгерскага каралеўства у X—XIV стагоддзях | |
Краіна | Венгрыя |
Заснавальнік | Арпад |
Апошні кіраўнік | Андраш III |
Год заснавання | 889 |
Спыненне роду | 1301 |
Зрушэнне | Пржэмысловічы |
Нацыянальнасць | Венгры |
Тытулы | |
Кароль Венгрыі, Далмацыі, Харватыі, Славоніі, Балгарыі, Ладамерыі, Герцаг Штырыі | |
![]() Арпады на Радаводзе |
Князі | |
---|---|
889—907 | Арпад |
907—947 | |
947—955 | |
955—970 | Такшань |
970—997 | |
997—1000 | Іштван I Святы |
Каралі | |
1000—1038 | Іштван I Святы |
1038—1041 | Пётр Арсеола |
1041—1044 | Самуіл Аба |
1044—1046 | Пётр Арсеола |
1046—1060 | Андраш I |
1060—1063 | |
1063—1074 | |
1074—1077 | |
1077—1095 | Ласла I Святы |
1095—1116 | |
1116—1131 | Іштван II |
1131—1141 | Бела II |
1141—1162 | |
1162—1172 | |
1162—1163 | |
1163—1165 | |
1172—1196 | Бела III |
1196—1204 | |
1204—1205 | Ласла III |
1205—1235 | Андраш II |
1235—1270 | Бела IV |
1270—1272 | Іштван V |
1272—1290 | |
1290—1301 | Андраш III |
Гісторыя
Афіцыйная прамая мужчынская лінія спынілася ў 1301 годзе, але, паводле сямейных легенд, прамымі нашчадкамі Арпадаў па мужчынскай лініі з'яўляюцца бельгійскі дваранскі род і шатландскі клан .
Святыя і блажэнныя
Шмат хто з членаў роду былі кананізаваны і беатыфікаваны:
- Святы Іштван, кананізаваны ў 1083 (таксама кананізаваны Праваслаўнай царквой у 2000).
- Святая Гізела, кананізавана ў 1975.
- Святы Эмерык, кананізаваны ў 1083
- Святы Ласла, кананізаваны ў 1192.
- Святая Елізавета, кананізавана ў 1235.
- Святы Кунігунда — княгіня кракаўская, заступніца солездабытчыкаў, кананізавана ў 1999.
- Святая Іаланда, блажэнная, беатыфікавана ў 1631.
- Святая Маргарыта, кананізавана ў 1943.
- Святая Агнэса Чэшская
- (Пірошка), дачка Ласла I, кананізавана Праваслаўнай царквой.
Спасылкі
- Лінія венгерскіх каралёў пасля Святога Іштвана (1038—1301)
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Arpa dy veng Arpadok harv Arpadovici slavack Arpadovci dynastyya knyazyoy z 1000 goda karalyoy Vengryi yakaya kiravala z kanca IX stagoddzya pa 1301 god U Syarednyavechchy dynastyyu chasta zvali Domam Svyatyh karalyoy Arpadyveng ArpadokGerb Vengerskaga karaleystva u X XIV stagoddzyahKraina VengryyaZasnavalnik ArpadAposhni kiraynik Andrash IIIGod zasnavannya 889Spynenne rodu 1301Zrushenne PrzhemyslovichyNacyyanalnasc VengryTytulyKarol Vengryi Dalmacyi Harvatyi Slavonii Balgaryi Ladameryi Gercag Shtyryi Medyyafajly na Vikishovishchy Arpady na RadavodzeKirayniki Vengryi z 889 pa 1301 god Knyazi889 907 Arpad907 947947 955955 970 Takshan970 997997 1000 Ishtvan I SvyatyKarali1000 1038 Ishtvan I Svyaty1038 1041 Pyotr Arseola1041 1044 Samuil Aba1044 1046 Pyotr Arseola1046 1060 Andrash I1060 10631063 10741074 10771077 1095 Lasla I Svyaty1095 11161116 1131 Ishtvan II1131 1141 Bela II1141 11621162 11721162 11631163 11651172 1196 Bela III1196 12041204 1205 Lasla III1205 1235 Andrash II1235 1270 Bela IV1270 1272 Ishtvan V1272 12901290 1301 Andrash IIIGistoryyaAficyjnaya pramaya muzhchynskaya liniya spynilasya y 1301 godze ale pavodle syamejnyh legend pramymi nashchadkami Arpaday pa muzhchynskaj linii z yaylyayucca belgijski dvaranski rod i shatlandski klan Svyatyya i blazhennyyaShmat hto z chlenay rodu byli kananizavany i beatyfikavany Svyaty Ishtvan kananizavany y 1083 taksama kananizavany Pravaslaynaj carkvoj u 2000 Svyataya Gizela kananizavana y 1975 Svyaty Emeryk kananizavany y 1083 Svyaty Lasla kananizavany y 1192 Svyataya Elizaveta kananizavana y 1235 Svyaty Kunigunda knyaginya krakayskaya zastupnica solezdabytchykay kananizavana y 1999 Svyataya Ialanda blazhennaya beatyfikavana y 1631 Svyataya Margaryta kananizavana y 1943 Svyataya Agnesa Cheshskaya Piroshka dachka Lasla I kananizavana Pravaslaynaj carkvoj SpasylkiLiniya vengerskih karalyoy paslya Svyatoga Ishtvana 1038 1301