Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Вуліца Няміга (да 1960-х гадоў Нямізская) — адна з найстарэйшых вуліц Мінска, ідзе ад цэнтра горада на захад, ад вуліцы Багдановіча да плошчы Багушэвіча. Працягласць 1840 м.
| Вуліца Няміга Мінск | |
|---|---|
 | |
| Агульная інфармацыя | |
| Краіна | Беларусь |
| Горад | Мінск |
| Раён | Цэнтральны |
| Працягласць |
|
| Найбліжэйшыя станцыі метро |  Няміга |
 | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Гісторыя
Паводле архелагічных даных, узнікла ў пачатку XII стагоддзя ўздоўж ракі Нямігі, магчыма, падобна да вуліц , Койданаўскай, і Заслаўскай, на старажытнай дарозе. Пачыналася ад брамы Менскага замка (цяпер выхад са станцыі метро Няміга). Спачатку праезная частка вуліцы была вымашчаная драўляным насцілам. Традыцыйная назва вуліцы — Нямізская.
У пачатку XVII стагоддзя на скрыжаванні Нямізскай і Ракаўскай вуліц быў пабудаваны комплекс праваслаўнага манастыра з Петрапаўлаўскай царквой. Прыблізна тады ж на правым баку вуліцы з’явіўся будынак Халоднай сінагогі (знесены ў 1965 годзе), а сама вуліца была забрукавана. Да канца XVIII стагоддзя астатняя забудова была пераважна драўлянай (у 1793 годзе існавалі толькі два мураваныя дамы), вуліца шмат гарэла (асабліва моцны пажар быў у 1835 годзе). У XIX стагоддзі Нямізская вуліца пачала забудоўвацца 2—3-павярховымі каменнымі дамамі ў стылі барока і класіцызму, якія будаваліся ўшчыльную адзін да аднаго, шырыня вуліцы складала 4—4,5 метра. Уваход у двары, г.зв. каменныя калодзежы з адрынамі, прыбіральнямі і выграбнымі ямамі, ажыццяўляўся праз аркавыя брамы ў фасадах — драўляныя, каваныя ці жалезныя, якія звычайна на ноч замыкаліся на засоўкі. На вуліцы месцілася мноства невялікіх шынкоў і крам, яна была цэнтральнай вуліцай Ніжняга (Нізкага) рынку, мела для горада і наваколля вялікае гандлёвае значэнне.
У XIX стагоддзі ўключала Ніжні і Рыбны рынкі (на злучэнні вуліц Нямігі і Ракаўскай) і злучала гандлёвую плошчу на Траецкай гары з месцамі гандлю Раманаўскага прадмесця (раён вуліц Мяснікова і Раманаўская Слабада).
XX стагоддзе
Да пачатку XX стагоддзя па вуліцы працякаў ручай — рэштка ракі Нямігі, які пасля ліўневых дажджоў, а таксама ўвесну і ўвосень разліваўся, затапляў вуліцу і рынкавыя плошчы. Для прадухілення гэтай штогадовай паводкі было вырашана закласці Нямігу ў бетонныя трубы, у 1926 годзе заклалі ў калектар ніжняе цячэнне ручая, а саму вуліцу над калектарам забрукавалі, вузкія ходнікі заасфальтавалі. Аднак гэта не выратавала вуліцу ад затапленняў.
Нямізская вуліца канчаткова стала Нямігай толькі ў сярэдзіне 1960-х гадоў. Частка вуліцы ад Свята-Петра-Паўлаўскага (у 1793—1933 гадах Екацярынінскага) сабора да вуліцы Зыбіцкай да рэвалюцыі называлася Кацярынінскай, у міжваенны час — Калініна. Падчас Другой сусветнай вайны акупанты перайменавалі Нямізскую ў Pionierstrasse (Сапёрную вуліцу). У гэты час у раёне вуліцы (на поўнач ад яе) было яўрэйскае гета.
У паваенны час вуліца працягвала быць гандлёвым цэнтрам Мінска. У 1955 годзе заклалі ў калектар верхняе цячэнне Нямігі, што бегла яшчэ на паверхні ў раёне Таварнай станцыі, аднак гэта не беражэ раён ад паводак і ў XXI стагоддзі. У сярэдзіне 1970-х старыя дамы на вуліцы былі знесеныя, пасля чаго ў 1990-х быў пабудаваны шматпавярховы жылы дом з гандлёвым цэнтрам «На Нямізе». У 2010-х гадах на няцотным баку вуліцы была ўзведзена псеўдагістарычная 2—4-павярховая забудова.
У 1970-х на вуліцы і ў прылеглым раёне праводзіліся здымкі фільма «Руіны страляюць...».
Азеляненне
На скрыжаванні з вуліцай Гарадскі Вал размешчыны сквер Адама Міцкевіча.
Зноскі
- Архітэктура Беларусі 1993.
- Plan der Stadt Minsk. Anbefertigt im Juli 1941 durch Kommandeur der Bautruppen 9.
Літаратура
- Белорусская ССР. Т. 1 : краткая энцикл. — Мн., 1979.
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 11: Мугір — Паліклініка / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 11. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0188-5 (т. 11).
- Загарульскі Э. М. Няміга // Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэкал.: А. А. Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — С. 367. — 620 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-078-5.
Спасылкі
![image]()
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Вуліца Няміга
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
U panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Nyamiga Vulica Nyamiga da 1960 h gadoy Nyamizskaya adna z najstarejshyh vulic Minska idze ad centra gorada na zahad ad vulicy Bagdanovicha da ploshchy Bagushevicha Pracyaglasc 1840 m Vulica Nyamiga MinskAgulnaya infarmacyyaKraina BelarusGorad MinskRayon CentralnyPracyaglasc 1 3 0 1 kmNajblizhejshyya stancyi metro Nyamiga Medyyafajly na Vikishovishchyvulica Nyamiga skryzhavanne z vulicami Garadski Val i Ramanayskaya Slabada GistoryyaPetrapaylayski sabor i shmatpavyarhovy zhyly dom Pavodle arhelagichnyh danyh uznikla y pachatku XII stagoddzya yzdoyzh raki Nyamigi magchyma padobna da vulic Kojdanayskaj i Zaslayskaj na starazhytnaj daroze Pachynalasya ad bramy Menskaga zamka cyaper vyhad sa stancyi metro Nyamiga Spachatku praeznaya chastka vulicy byla vymashchanaya draylyanym nascilam Tradycyjnaya nazva vulicy Nyamizskaya U pachatku XVII stagoddzya na skryzhavanni Nyamizskaj i Rakayskaj vulic byy pabudavany kompleks pravaslaynaga manastyra z Petrapaylayskaj carkvoj Pryblizna tady zh na pravym baku vulicy z yaviysya budynak Halodnaj sinagogi zneseny y 1965 godze a sama vulica byla zabrukavana Da kanca XVIII stagoddzya astatnyaya zabudova byla peravazhna draylyanaj u 1793 godze isnavali tolki dva muravanyya damy vulica shmat garela asabliva mocny pazhar byy u 1835 godze U XIX stagoddzi Nyamizskaya vulica pachala zabudoyvacca 2 3 pavyarhovymi kamennymi damami y styli baroka i klasicyzmu yakiya budavalisya yshchylnuyu adzin da adnago shyrynya vulicy skladala 4 4 5 metra Uvahod u dvary g zv kamennyya kalodzezhy z adrynami prybiralnyami i vygrabnymi yamami azhyccyaylyaysya praz arkavyya bramy y fasadah draylyanyya kavanyya ci zhaleznyya yakiya zvychajna na noch zamykalisya na zasoyki Na vulicy mescilasya mnostva nevyalikih shynkoy i kram yana byla centralnaj vulicaj Nizhnyaga Nizkaga rynku mela dlya gorada i navakollya vyalikae gandlyovae znachenne U XIX stagoddzi yklyuchala Nizhni i Rybny rynki na zluchenni vulic Nyamigi i Rakayskaj i zluchala gandlyovuyu ploshchu na Traeckaj gary z mescami gandlyu Ramanayskaga pradmescya rayon vulic Myasnikova i Ramanayskaya Slabada XX stagoddze Pseydagistarychnaya zabudova vulicy Pseydagistarychnaya zabudova na skryzhavanni z Kamsamolskaj vulicaj Da pachatku XX stagoddzya pa vulicy pracyakay ruchaj reshtka raki Nyamigi yaki paslya liynevyh dazhdzhoy a taksama yvesnu i yvosen razlivaysya zataplyay vulicu i rynkavyya ploshchy Dlya praduhilennya getaj shtogadovaj pavodki bylo vyrashana zaklasci Nyamigu y betonnyya truby u 1926 godze zaklali y kalektar nizhnyae cyachenne ruchaya a samu vulicu nad kalektaram zabrukavali vuzkiya hodniki zaasfaltavali Adnak geta ne vyratavala vulicu ad zataplennyay Nyamizskaya vulica kanchatkova stala Nyamigaj tolki y syaredzine 1960 h gadoy Chastka vulicy ad Svyata Petra Paylayskaga u 1793 1933 gadah Ekacyaryninskaga sabora da vulicy Zybickaj da revalyucyi nazyvalasya Kacyaryninskaj u mizhvaenny chas Kalinina Padchas Drugoj susvetnaj vajny akupanty perajmenavali Nyamizskuyu y Pionierstrasse Sapyornuyu vulicu U gety chas u rayone vulicy na poynach ad yae bylo yayrejskae geta U pavaenny chas vulica pracyagvala byc gandlyovym centram Minska U 1955 godze zaklali y kalektar verhnyae cyachenne Nyamigi shto begla yashche na paverhni y rayone Tavarnaj stancyi adnak geta ne berazhe rayon ad pavodak i y XXI stagoddzi U syaredzine 1970 h staryya damy na vulicy byli znesenyya paslya chago y 1990 h byy pabudavany shmatpavyarhovy zhyly dom z gandlyovym centram Na Nyamize U 2010 h gadah na nyacotnym baku vulicy byla yzvedzena pseydagistarychnaya 2 4 pavyarhovaya zabudova U 1970 h na vulicy i y pryleglym rayone pravodzilisya zdymki filma Ruiny stralyayuc AzelyanenneNa skryzhavanni z vulicaj Garadski Val razmeshchyny skver Adama Mickevicha ZnoskiArhitektura Belarusi 1993 Plan der Stadt Minsk Anbefertigt im Juli 1941 durch Kommandeur der Bautruppen 9 LitaraturaBelorusskaya SSR T 1 kratkaya encikl Mn 1979 Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 11 Mugir Paliklinika Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2000 T 11 560 s 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0188 5 t 11 Zagarulski E M Nyamiga Arhitektura Belarusi Encyklapedychny davednik Belarus Encykl Rekal A A Voinay i insh Mn BelEn 1993 S 367 620 s 10 000 ekz ISBN 5 85700 078 5 SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Vulica Nyamiga