Гама-выпраменьванне (гама-прамяні, γ-прамяні) — від электрамагнітнага выпраменьвання з надзвычай малой даўжынёй хвалі каля <5×10−3 нм і, з прычыны гэтага, ярка выяўленымі карпускулярнымі і слаба выяўленымі хвалевымі ўласцівасцямі.

Гама-квантамі з’яўляюцца фатоны з высокай энергіяй. Лічыцца, што энергіі квантаў гама-выпраменьвання перавышаюць 105 эВ, аднак рэзкая мяжа паміж гама- і рэнтгенаўскім выпраменьваннем не вызначана. На шкале электрамагнітных хваль гама-выпраменьванне мяжуе з рэнтгенаўскім выпраменьваннем, займаючы дыяпазон больш высокіх частот і энергій. У вобласці 1—100 кэВ гама-выпраменьванне і рэнтгенаўскае выпраменьванне адрозніваюцца толькі па крыніцах, гэта значыць калі квант выпраменьваецца ў ядзерным пераходзе, то яго прынята адносіць да гама-выпраменьвання; калі пры ўзаемадзеянні электронаў або пры пераходах у атамнай — да рэнтгенаўскага выпраменьвання. З пункту гледжання фізікі, кванты электрамагнітнага выпраменьвання з аднолькавай энергіяй не адрозніваюцца, таму гэты падзел прынята лічыць умоўным.
Гама-выпраменьванне выпускаецца пры пераходах паміж узбуджанымі станамі атамных ядраў, пры ядзерных рэакцыях, а таксама пры адхіленні энергічных зараджаных часціц у магнітных і электрычных палях. Гама-выпраменьванне было адкрыта французскім фізікам у 1900 годзе пры даследаванні выпраменьвання радыю. Сваю назву выпраменьванне атрымала дзякуючы новазеландскаму навукоўцу Эрнэсту Рэзерфорду ў 1903 годзе.
Гл. таксама
- Электрамагнітнае выпраменьванне
- Бэта-часціца
- Альфа-часціца
- Ядзерная рэакцыя
- Рэнтгенаўскія прамяні
- Радыелагічны інцыдэнт у Нясвіжы
Спасылкі
- Basic reference on several types of radiation Архівавана 25 красавіка 2018. (англ.)
- Radiation Q & A (англ.)
- GCSE information (англ.)
- Radiation information Архівавана 11 чэрвеня 2010. (англ.)
- Gamma ray bursts Архівавана 14 красавіка 2005. (англ.)
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Gama vypramenvanne gama pramyani g pramyani vid elektramagnitnaga vypramenvannya z nadzvychaj maloj dayzhynyoj hvali kalya lt 5 10 3 nm i z prychyny getaga yarka vyyaylenymi karpuskulyarnymi i slaba vyyaylenymi hvalevymi ylascivascyami Ilyustracyya vykidu gama vypramenvannya g ad atamnaga yadraU panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Gama Gama kvantami z yaylyayucca fatony z vysokaj energiyaj Lichycca shto energii kvantay gama vypramenvannya peravyshayuc 105 eV adnak rezkaya myazha pamizh gama i rentgenayskim vypramenvannem ne vyznachana Na shkale elektramagnitnyh hval gama vypramenvanne myazhue z rentgenayskim vypramenvannem zajmayuchy dyyapazon bolsh vysokih chastot i energij U voblasci 1 100 keV gama vypramenvanne i rentgenayskae vypramenvanne adroznivayucca tolki pa krynicah geta znachyc kali kvant vypramenvaecca y yadzernym perahodze to yago prynyata adnosic da gama vypramenvannya kali pry yzaemadzeyanni elektronay abo pry perahodah u atamnaj da rentgenayskaga vypramenvannya Z punktu gledzhannya fiziki kvanty elektramagnitnaga vypramenvannya z adnolkavaj energiyaj ne adroznivayucca tamu gety padzel prynyata lichyc umoynym Gama vypramenvanne vypuskaecca pry perahodah pamizh uzbudzhanymi stanami atamnyh yadray pry yadzernyh reakcyyah a taksama pry adhilenni energichnyh zaradzhanyh chascic u magnitnyh i elektrychnyh palyah Gama vypramenvanne bylo adkryta francuzskim fizikam ru u 1900 godze pry dasledavanni vypramenvannya radyyu Svayu nazvu vypramenvanne atrymala dzyakuyuchy novazelandskamu navukoycu Ernestu Rezerfordu y 1903 godze Gl taksamaElektramagnitnae vypramenvanne Beta chascica Alfa chascica Yadzernaya reakcyya Rentgenayskiya pramyani Radyelagichny incydent u NyasvizhySpasylkiBasic reference on several types of radiation Arhivavana 25 krasavika 2018 angl Radiation Q amp A angl GCSE information angl Radiation information Arhivavana 11 chervenya 2010 angl Gamma ray bursts Arhivavana 14 krasavika 2005 angl