Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
| Комплексная навука • Усходазнаўства | |
| Егіпталогія ‘Улю́м аль-масрыя́т      | |
| Прадмет вывучэння | усе аспекты цывілізацыі Старажытнага Егіпта |
| Перыяд зараджэння | пач. XIX стагоддзя (традыцыйная дата — 22 верасня 1822 г.) |
| Асноўныя кірункі | гісторыя, лінгвістыка, археалогія |
| Дапаможныя дысцыпліны | эпіграфіка, палеаграфія, папіралогія, дэматалогія, капталогія |
| Цэнтры даследаванняў | У Германіі, Францыі, Вялікабрытаніі, ЗША, Італіі, Нідэрландах, Аўстрыі, Швейцарыі, Чэхіі, Польшчы і АРЫ |
 Егіпталогія на Вікісховішчы | |
Егіпталогія — навуковая дысцыпліна, якая вывучае мову, культуру і гісторыю Старажытнага Егіпта.
Гістарычны нарыс
Да канца XVIII стагоддзя веды аб Старажытным Егіпце былі бессістэмнымі і засноўваліся на некрытычным прыняцці звестак са старажытнагрэчаскіх крыніц (, Герадот і інш.). Новая хваля цікавасці да Егіпта і яго культуры ўзнялася ў выніку , падчас якой яго суправаджалі мастак і калекцыянер , якія шмат зрабілі для папулярызацыі Старажытнага Егіпта ў Еўропе. Матывы старажытнаегіпецкага мастацтва сталі атрыбутам стылю ампір, а адною з граней эпохі рамантызму стала мода на ўсё егіпецкае ().
Найбольш значным вынікам стала адкрыццё Разецкага каменя — двухмоўнага грэка-егіпецкага надпісу, над дэшыфроўкай якой беспаспяхова працавалі семітолагі , Томас Юнг, і іншыя. Ім удалося зразумець, што частка знакаў егіпецкага пісьма адлюстроўвала не словы, а гукі, аднак яны праігнаравалі кансанантны характар егіпецкага пісьма (што выглядае асабліва дзіўным, улічваючы тое, што ўсе яны былі семітолагамі, добра знаёмымі з кансанантнымі пісьменнасцямі).
Пачаткам навуковай егіпталогіі прынята лічыць публікацыю Ж. Ф. Шампальёна 14 верасня 1822 г. «Пісьма да спадара Дасье», у якім упершыню ў еўрапейскай навуковай традыцыі дакладна апісвалася сістэма старажытнаегіпецкага іерагліфічнага пісьма. З адкрыццём Шампальёна пачаўся бурны рост маладой навукі.
Спасылкі
![image]()
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Егіпталогія- Digital Egypt for Universities Архівавана 14 красавіка 2009. (англ.)
- Thotweb — егіпецкія тэксты (фр.)
- Міжнародная асацыяцыя егіптолагаў (англ.)
- Егіпецкія старажытнасці ў Брытанскім музеі (англ.)
- narmer.us: храналогія Архівавана 26 чэрвеня 2009. (англ.)
- Тутанхамон Архівавана 21 снежня 2004. (англ.)
- Egyptian Royal Genealogy Архівавана 7 красавіка 2009. (англ.)
- Ancient Egypt.
- Egyptology Resources (En) Архівавана 19 лістапада 2012.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Kompleksnaya navuka UshodaznaystvaEgiptalogiya Ulyu m al masryya tPradmet vyvuchennya use aspekty cyvilizacyi Starazhytnaga EgiptaPeryyad zaradzhennya pach XIX stagoddzya tradycyjnaya data 22 verasnya 1822 g Asnoynyya kirunki gistoryya lingvistyka arhealogiyaDapamozhnyya dyscypliny epigrafika paleagrafiya papiralogiya dematalogiya kaptalogiyaCentry dasledavannyay U Germanii Francyi Vyalikabrytanii ZShA Italii Niderlandah Aystryi Shvejcaryi Chehii Polshchy i ARYEgiptalogiya na Vikishovishchy Egiptalogiya navukovaya dyscyplina yakaya vyvuchae movu kulturu i gistoryyu Starazhytnaga Egipta Gistarychny narysDa kanca XVIII stagoddzya vedy ab Starazhytnym Egipce byli bessistemnymi i zasnoyvalisya na nekrytychnym prynyacci zvestak sa starazhytnagrechaskih krynic Geradot i insh Novaya hvalya cikavasci da Egipta i yago kultury yznyalasya y vyniku padchas yakoj yago supravadzhali mastak i kalekcyyaner yakiya shmat zrabili dlya papulyaryzacyi Starazhytnaga Egipta y Eyrope Matyvy starazhytnaegipeckaga mastactva stali atrybutam stylyu ampir a adnoyu z granej epohi ramantyzmu stala moda na ysyo egipeckae Najbolsh znachnym vynikam stala adkryccyo Razeckaga kamenya dvuhmoynaga greka egipeckaga nadpisu nad deshyfroykaj yakoj bespaspyahova pracavali semitolagi Tomas Yung i inshyya Im udalosya zrazumec shto chastka znakay egipeckaga pisma adlyustroyvala ne slovy a guki adnak yany praignaravali kansanantny haraktar egipeckaga pisma shto vyglyadae asabliva dziynym ulichvayuchy toe shto yse yany byli semitolagami dobra znayomymi z kansanantnymi pismennascyami Pachatkam navukovaj egiptalogii prynyata lichyc publikacyyu Zh F Shampalyona 14 verasnya 1822 g Pisma da spadara Dase u yakim upershynyu y eyrapejskaj navukovaj tradycyi dakladna apisvalasya sistema starazhytnaegipeckaga ieraglifichnaga pisma Z adkryccyom Shampalyona pachaysya burny rost maladoj navuki SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Egiptalogiya Digital Egypt for Universities Arhivavana 14 krasavika 2009 angl Thotweb egipeckiya teksty fr Mizhnarodnaya asacyyacyya egiptolagay angl Egipeckiya starazhytnasci y Brytanskim muzei angl narmer us hranalogiya Arhivavana 26 chervenya 2009 angl Tutanhamon Arhivavana 21 snezhnya 2004 angl Egyptian Royal Genealogy Arhivavana 7 krasavika 2009 angl Ancient Egypt Egyptology Resources En Arhivavana 19 listapada 2012