Паэзія (ад грэч. ποίησις, ад грэч. ποιέω — раблю, ствараю) у шырокім сэнсе — літаратурна-мастацкія творы ў вершах альбо ў прозе (напрыклад, лірыка, раман у вершах, народны эпас і г.д.). У вузкім разуменні паэзія — гэта вершаваныя мастацкія творы, у адрозненне ад мастацкай прозы. Таксама паэзія — адмысловы спосаб арганізацыі маўлення, даданне ў маўленне дадатковай меры, не абавязковай у штодзённасці. Сродкамі паэзіі з’яўляюцца паэтычны рытм, памер, рыфма і інш. Моўныя сродкі выкарыстоўваюцца ў паэзіі ў мэтах эстэтыкі. Паэтычныя творы могуць стварацца незалежна або разам з іншымі формамі мастацтва (напрыклад, з музыкай). Паэзія часта маналагічная: слова персанажа супадае з аўтарскім (асабліва ў лірыцы). Мяжа паэзіі і прозы адносная: ёсць прамежкавыя формы (вольны верш, ).
У сучаснай культуры пад паэзіяй звычайна разумеюць від мастацтва, забываючы, што і ў цяперашнім паўсядзённым жыцці досыць тэкстаў паэтычных, але не мастацкіх (напрыклад, рэкламныя). Гістарычна ж вершаванымі маглі быць тэксты любога зместу, аж да навуковых і медыцынскіх трактатаў. Мэтазгоднасць ужывання гэтых тэкстаў у вершаванай форме была звязана з тым, што такім чынам тэкст дыстанцыяваўся ад штодзённага маўлення, пазначаўся як найбольш важны і значны.
У 1999 годзе пастановай трыццатай сесіяй ЮНЕСКА быў устаноўлены Сусветны дзень паэзіі, які адзначаецца штогод, пачынаючы з 2000 года, 21 сакавіка.
Гл. таксама
- Паэтыка
- Вершаваны памер
- Сусветны дзень паэзіі
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Паэзія
- В. П. Рагойша. Паэтычны слоўнік. — 3-е выд. — Мн.: Бел. навука, 2004.
- Паэтычны слоўнік Квяткоўскага (руск.)
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Paeziya ad grech poihsis ad grech poiew rablyu stvarayu u shyrokim sense litaraturna mastackiya tvory y vershah albo y proze napryklad liryka raman u vershah narodny epas i g d U vuzkim razumenni paeziya geta vershavanyya mastackiya tvory u adroznenne ad mastackaj prozy Taksama paeziya admyslovy sposab arganizacyi maylennya dadanne y maylenne dadatkovaj mery ne abavyazkovaj u shtodzyonnasci Srodkami paezii z yaylyayucca paetychny rytm pamer ryfma i insh Moynyya srodki vykarystoyvayucca y paezii y metah estetyki Paetychnyya tvory moguc stvaracca nezalezhna abo razam z inshymi formami mastactva napryklad z muzykaj Paeziya chasta manalagichnaya slova persanazha supadae z aytarskim asabliva y lirycy Myazha paezii i prozy adnosnaya yosc pramezhkavyya formy volny versh U suchasnaj kultury pad paeziyaj zvychajna razumeyuc vid mastactva zabyvayuchy shto i y cyaperashnim paysyadzyonnym zhycci dosyc tekstay paetychnyh ale ne mastackih napryklad reklamnyya Gistarychna zh vershavanymi magli byc teksty lyuboga zmestu azh da navukovyh i medycynskih traktatay Metazgodnasc uzhyvannya getyh tekstay u vershavanaj forme byla zvyazana z tym shto takim chynam tekst dystancyyavaysya ad shtodzyonnaga maylennya paznachaysya yak najbolsh vazhny i znachny U 1999 godze pastanovaj tryccataj sesiyaj YuNESKA byy ustanoyleny Susvetny dzen paezii yaki adznachaecca shtogod pachynayuchy z 2000 goda 21 sakavika Gl taksamaPaetyka Vershavany pamer Susvetny dzen paeziiSpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Paeziya V P Ragojsha Paetychny sloynik 3 e vyd Mn Bel navuka 2004 Paetychny sloynik Kvyatkoyskaga rusk