Расійскі рубель руск рубль грашовая адзінка ў Расійскай Федэрацыі Складаецца са 100 капеек руск копейка Расійскі рубельр

Расійскі рубель (руск.: рубль) — грашовая адзінка ў Расійскай Федэрацыі. Складаецца са 100 капеек руск.: копейка.

Расійскі рубель

руск.: Российский рубль

Банкнота 100 рублёў, 2022

Коды і сімвалы

Коды ISO 4217

RUB

₽

Вытворныя і паралельныя адзінкі

капеек

Уведзена

1992

Валюта-папярэднік

савецкі рубель і ruble (1991–1997)^[d]

Эмісія і выраб монет і банкнот

Эмісійны цэнтр (рэгулятар)

Цэнтральны банк Расійскай Федэрацыі

Вытворца банкнот

Дзяржзнак

Курсы на 21 мая 2025 года

1 USD

79,75 RUB

1 EUR

90,29 RUB

1 RUB

1 GBP

107 RUB

1 JPY

0,553 RUB

1 BYN

26,38 RUB

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Па адной з версій, слова «рубель» як грашовая адзінка адбываецца ад слова секчы (руск.: рубить). Гістарычна паняцце «рубель» узнікла ў XIII стагоддзі ў Ноўгарадзе, дзе пад «рублём» разумелася адна з частак рассечанай напалову грыўні (злітак срэбра масай каля 200 грам). Па іншай версіі назва было атрымана з-за шва на рабры злітка, абумоўленага асаблівасцямі тэхналогіі, па якой срэбра залівалася ў форму ў два прыёму. Корань «руб» азначае бок, аблямоўка, шво. Такім чынам, тэрмін рубель разумеў «злітак са швом». На карысць апошняй версіі гавораць даследаванні, па якіх вага грыўні срэбра і рубля быў аднолькавы.

Упершыню назва рубель сустракаецца ў ноўгарадскай берасцяной грамаце, датаванай 1281—1299 годам. У XIII стагоддзі рубель уяўляў сабою срэбны злітак даўжынёй да 20 см і вагай прыкладна 200 г, які адсякаўся ад шыйнай грыўні. Арабскі падарожнік XIV стагоддзя Ібн Батута вызначаў каштоўнасць рубля ў 5 арабскіх унцый. З пачаткам чаканкі срэбнай ў XV стагоддзі рубель ператварыўся ў злічальную грашовую адзінку і стаў роўны ста дзеньгам. Рэальнымі грашовымі адзінкамі служылі наўгародкі і маскоўкі, а затым — капейкі і грошы. Рубель у XVI стагоддзі быў роўны 100 капейкам, або 200 дзеньгам.

З 1704 пачалася рэгулярная чаканка срэбнага рубля масай 28 г. Чаканіліся таксама медныя і залатыя рублі. У 1769—1849 існаваў разлік на і рублі асігнацыямі, якія адрозніваліся па кошце. У 1897 асноўнай грашовай адзінкай становіцца , эквівалентны 0,774235 г золата.

Арыгінальны знак для знака рубля існаваў у Расіі яшчэ ў XVII стагоддзі, і яго можна сустрэць у кнігах XVI—XVIII стагоддзяў. Знак складаўся з надрадковых літар Р і Ў, прычым Р была звернутая на 90° супраць вартавы стрэлкі, а Ў пісалася па-над ёй; у цэлым, знак нагадваў крыж або лічбу 7. Знак размяшчаўся над сумай, да якой ставіўся. Зараз графічнае абазначэнне для рубля ў выглядзе знака пакуль адсутнічае, але законам «Аб цэнтральным банке Расійскай Федэрацыі» замацавана неабходнасць яго распрацоўкі.

У савецкі перыяд валютай былі савецкія рублі. Першы савецкі рубель выпушчаны ў 1919 годзе ў выглядзе крэдытнага білета. Савецкі рубель пасля рэформы 1961 года быў фармальна роўны 0,987412 г золата, але магчымасці абмяняць рублі на золата не існавала.

Пасля 1991 года валютай Расійкай Федэрацыя застаўся рубель. У 1998 годзе была праведзена дэнамінацыя (рублі абменіваліся ў суадносінаў 1000:1), зменены дызайн купюр і манет. У цяперашні час рубель не мае залатога эквівалента.

Крыніцы

Пресс-релиз ЦБ РФ Об утверждении графического обозначения рубля (символ рубля) — Цэнтральны банк Расійскай Федэрацыі, 2013.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q806651"></a>

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Расійскі рубель
Першы савецкі рубель (1919 год). Галерэя банкнот Архівавана 9 красавіка 2012. (руск.)
Расійскі рубель — банкноты Расіі — у тым ліку банкноты былога СССР (англ.) (ням.) (фр.)

[_d7343ac3ef86f401-1] Пресс-релиз ЦБ РФ Об утверждении графического обозначения рубля (символ рубля) — Цэнтральны банк Расійскай Федэрацыі, 2013.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q806651"></a>