Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Трамва́й (ад англ.: tram — вагон, ваганетка і way — шлях) — від рэйкавага грамадскага транспарту, звычайна на электрычнай цязе. Трамвай выкарыстоўваецца пераважна ў гарадах.
| Трамвай | |
|---|---|
 | |
| Вугляродны след | 75 grams of CO₂ equivalent per person-kilometer, 55 grams of CO₂ equivalent per person-kilometer і 78,09 grams of CO₂ equivalent per person-kilometer |
| Супрацьлегласць | Vollbahn[d] |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Гісторыя
Першыя трамваі цягнулі коні. Першая ў свеце конка адчынілася ў Балтымары (ЗША, штат Мэрыленд) у 1828 годзе. Першы электрычны трамвай паехаў у 1881 годзе ў Грос-Ліхтэрфельдзе (сёння ў межах Берліна).
Рэкорды
Самая працяглая трамвайная сетка ў свеце належыць Санкт-Пецярбургу (Расійская Федэрацыя), агулам 285 км (2001), раней былі і больш працяглыя сеткі, напрыклад у Берліне, больш за 630 км у 1930 годзе.
Трамваю горада Цэрмат (Швейцарыя) належаць адразу два рэкорды: гэта самы кароткі маршрут у свеце (655 м) і самы высокі над узроўнем мора (2211 м.)
Берагавы трамвай, які курсіруе ў Бельгіі паміж гарадамі Дэ Панэ і Кноке мае самы працяглы ў свеце маршрут — 68 км.
У Будапешце ходзяць самыя доўгія, нізкападлогавыя вагоны (54 м) мадэлі Siemens Combino Plus.
Трамвай у розных краінах
Трамваі лініі Saarbahn (Саарбрукен) Германія перасякаюць мяжу з Францыяй, таксама на тэрыторыю Францыі магчыма трапіць на маршруце № 10 базельскага трамвая (Швейцарыя).
Першы трамвай у Беларусі быў пушчаны ў Віцебску ў 1898 годзе, пасля ў Мінск — 13 кастрычніка 1929. Трамвай таксама ёсць у Наваполацку (1974) і Мазыры (1988).
На афрыканскім кантыненце трамвай дзейнічае ў двух краінах: Тунісе (Туніс) і Егіпце (Каір, Александрыя і Хелуан).
Гл. таксама
- Vario LF3
Крыніцы
- Straßen-, Stadt- und U-Bahn // https://www.umweltbundesamt.de/bild/vergleich-der-durchschnittlichen-emissionen-0
- Straßen-, Stadt- und U-Bahn // https://www.umweltbundesamt.de/sites/default/files/medien/366/bilder/dateien/uba_emissionstabelle_personenverkehr_2020.pdf
- Tabelle 3 // https://www.umweltbundesamt.de/sites/default/files/medien/5750/publikationen/2021_fb_umweltfreundlich_mobil_bf.pdf
- БелЭн 2002.
- ТСБЛМ 2016.
Літаратура
- Багдановіч С. В. Трамва́й // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 504. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
- Трамва́й // Тлумачальны слоўнік беларускай мовы: У 5-ці т / АН БССР, Інстытут мовазнаўства імя Я. Коласа. — Мн.: Беларус. Сав. Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 1983. — Т. 5 кн. 1: С — Улагодзіць / [рэдактар М. Р. Суднік]. — С. 506. — 663 с.
- Трамва́й // Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы / уклад.: І. Л. Капылоў [і інш.] ; пад рэд. І. Л. Капылова. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2016. — С. 824. — 968 с. — 1 000 экз. — ISBN 978-985-11-0937-7.
- Трамва́й / Грунёнышев Н. А. // Т. 26. Тихоходки — Ульяново. — М. : Советская энциклопедия, 1977. — С. 143—144. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
- Трамва́й // Большая политехническая энциклопедия (руск.) / Авт.-сост. В. Д. Рязанцев. — М.: Мир и образование, 2011. — С. 552. — 704 с. — 2 000 экз. — ISBN 978-5-94666-621-3.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
U panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Tramvaj znachenni Tramva j ad angl tram vagon vaganetka i way shlyah vid rejkavaga gramadskaga transpartu zvychajna na elektrychnaj cyaze Tramvaj vykarystoyvaecca peravazhna y garadah Tramvaj source source source source Vuglyarodny sled75 grams of CO equivalent per person kilometer 55 grams of CO equivalent per person kilometer i 78 09 grams of CO equivalent per person kilometerSupracleglascVollbahn d Medyyafajly na VikishovishchyTramvaj PESA 120NGistoryyaDvuhvosevy tramvaj z adkrytymi plyacoykami ZShA 1909 g Pershyya tramvai cyagnuli koni Pershaya y svece konka adchynilasya y Baltymary ZShA shtat Merylend u 1828 godze Pershy elektrychny tramvaj paehay u 1881 godze y Gros Lihterfeldze syonnya y mezhah Berlina RekordyBeragavy tramvaj u Belgii Samaya pracyaglaya tramvajnaya setka y svece nalezhyc Sankt Pecyarburgu Rasijskaya Federacyya agulam 285 km 2001 ranej byli i bolsh pracyaglyya setki napryklad u Berline bolsh za 630 km u 1930 godze Tramvayu gorada Cermat Shvejcaryya nalezhac adrazu dva rekordy geta samy karotki marshrut u svece 655 m i samy vysoki nad uzroynem mora 2211 m Beragavy tramvaj yaki kursirue y Belgii pamizh garadami De Pane i Knoke mae samy pracyagly y svece marshrut 68 km U Budapeshce hodzyac samyya doygiya nizkapadlogavyya vagony 54 m madeli Siemens Combino Plus Tramvaj u roznyh krainahTramvai linii Saarbahn Saarbruken Germaniya perasyakayuc myazhu z Francyyaj taksama na terytoryyu Francyi magchyma trapic na marshruce 10 bazelskaga tramvaya Shvejcaryya Pershy tramvaj u Belarusi byy pushchany y Vicebsku y 1898 godze paslya y Minsk 13 kastrychnika 1929 Tramvaj taksama yosc u Navapolacku 1974 i Mazyry 1988 Na afrykanskim kantynence tramvaj dzejnichae y dvuh krainah Tunise Tunis i Egipce Kair Aleksandryya i Heluan Gl taksamaVario LF3KrynicyStrassen Stadt und U Bahn https www umweltbundesamt de bild vergleich der durchschnittlichen emissionen 0 Strassen Stadt und U Bahn https www umweltbundesamt de sites default files medien 366 bilder dateien uba emissionstabelle personenverkehr 2020 pdf Tabelle 3 https www umweltbundesamt de sites default files medien 5750 publikationen 2021 fb umweltfreundlich mobil bf pdf BelEn 2002 TSBLM 2016 LitaraturaBagdanovich S V Tramva j Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 15 Sledaviki Tryo Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2002 T 15 S 504 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0251 2 t 15 Tramva j Tlumachalny sloynik belaruskaj movy U 5 ci t AN BSSR Instytut movaznaystva imya Ya Kolasa Mn Belarus Sav Encyklapedyya imya Petrusya Broyki 1983 T 5 kn 1 S Ulagodzic redaktar M R Sudnik S 506 663 s Tramva j Tlumachalny sloynik belaruskaj litaraturnaj movy uklad I L Kapyloy i insh pad red I L Kapylova Mn Belaruskaya Encyklapedyya imya Petrusya Broyki 2016 S 824 968 s 1 000 ekz ISBN 978 985 11 0937 7 Tramva j Grunyonyshev N A T 26 Tihohodki Ulyanovo M Sovetskaya enciklopediya 1977 S 143 144 Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t gl red A M Prohorov 1969 1978 rusk Tramva j Bolshaya politehnicheskaya enciklopediya rusk Avt sost V D Ryazancev M Mir i obrazovanie 2011 S 552 704 s 2 000 ekz ISBN 978 5 94666 621 3