Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Англіча́не (англ.: English) — еўрапейскі народ, асноўнае насельніцтва Англіі. У Вялікабрытаніі складаюць этнічную большасць — 49 003 000 чалавек (2022 г.). Англічане таксама жывуць у іншых краінах Заходняй Еўропы, Паўночнай і Паўднёвай Амерыкі, Афрыкі, Аўстраліі і Акіяніі. Болей дакладнае вызначэнне колькасці зацяжарана з-за таго, што ў Вялікабрытаніі многія англічане аддаюць перавагу тоеснасці «брытанцы», а ў замежных краінах да англічан адносяць або нашчадкаў выхадцаў з Вялікабрытаніі, якія не заўсёды маюць англійскае паходжанне, або нават людзей, якія стала размаўляюць на англійскай мове.
| Англічане (англ.: English) | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Агульная колькасць | 49 003 000 | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Рэгіёны пражывання |  Вялікабрытанія | ||||||||||||||||
| Мова | англійская мова | ||||||||||||||||
| Рэлігія | хрысціянства | ||||||||||||||||
| Блізкія этнічныя групы | фрызы, немцы, галандцы | ||||||||||||||||
Родная мова — англійская, адна з найбольш распаўсюджаных моў свету.
Гісторыя
Англійскі народ склаўся ў выніку змешвання і працяглай асіміляцыі разнастайных этнічных элементаў. Аднымі з найстаражытнейшых жыхароў Брытанскіх астравоў былі кельцкія плямёны (брыты і інш.), якія пасяліліся тут каля сярэдзіны I тыс. да н.э. У V—VI стст. н.э. на астравы перасяліліся з мацерыка германскія плямёны — англы, саксы, юты. Яны часткова асімілявалі кельтаў і адціснулі іх у горы Шатландыі, Уэльса і Корнуала. англасаксаў, якая склалася ў VII—X стст. на аснове германскіх і кельцкіх плямёнаў, падверглася значнаму ўплыву скандынаваў (данаў, нарвежцаў), якія заваявалі ў VIII—IX стст. некаторыя раёны Англіі. Найбольш важная падзея ў этнічнай гісторыі англічан — Нармандскае заваяванне Англіі 1066 г. Пануючае становішча ў краіне занялі франка-нармандскія бароны; французская мова стала афіцыйнай мовай, хоць народ працягваў гаварыць на сваёй англасаксонскай мове. Паступова (да XIII—XIV стст.) англасаксы і нарманы зліліся ў адзіную англійскую нацыянальную агульнасць. У XVI ст. складаецца агульнаанглійская гутарковая і літаратурная мова. Англійская буржуазная рэвалюцыя XVII стагоддзя завяршыла галоўным чынам працэс фарміравання англійскай нацыі. У XVII—XIX стст. шматлікія англічане перасяліліся ў захопленыя Англіяй калоніі і сталі адным з галоўных кампанентаў у фарміраванні шэрагу нацый — амерыканцаў ЗША, , аўстралійцаў, .
Побыт
90 % англічан жыве ў гарадах. Сем'і нуклеарныя; шмат бяздзетных пар. Насельніцтва засяроджана ў сямі найбуйнейшых канурбацыях, найбуйнейшая з якіх — Вялікі Лондан (каля 7 млн чалавек). Планіроўка гарадоў часцей за ўсё — радыяльная, у цэнтры — плошча і сабор. Вельмі характэрны гатычныя саборы.
Сельскія паселішчы бываюць двух тыпаў — вёскі на ўсходзе і хутары або фермы на захадзе. Дахі хат звычайна высокія, двухсхільныя, стромкія, з чарапіцы або шыферу. Дамы — каркасныя, з каменя, галькі, вапняковых пліт, пазнейшы тып хат — з цэглы.
Характэрна малапавярховае будаўніцтва, вертыкальнае размяшчэнне кватэр (на двух паверхах).
У англійскай архітэктуры XVII—XVIII стагоддзяў прыкметны галандскі ўплыў. Да гэтага часу, у сілу закаранелага кансерватызму англічан, вельмі доўга трымалася готыка.
Адзежа
Нацыянальны англійскі касцюм склаўся ў XIX стагоддзі. Для яго характэрны строгасць і прастата ліній, мяккія і спакойныя тоны. Тып англійскага касцюма паўплываў на фарміраванне агульнаеўрапейскага мужчынскага касцюма. Цяпер папулярна спартыўная адзежа. Захоўваюцца сярэднявечныя элементы ў адзежы ў суддзяў, гвардзейцаў, студэнтаў, парламентарыяў.
Ежа
Традыцыйная ежа — мясная (ростбіф, біфштэкс, бекон, рыбныя стравы). Таксама папулярныя пудынгі (яны могуць быць з розных прадуктаў) і .
Імёны
Зноскі
- English in United Kingdom
Літаратура
- Англічане // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — С. 349. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).
- Стараангельская паэзія. — пер. са стараангл. І.М. Кулікова. — Мінск: А.М. Янушкевіч, 2019. — ISBN 978-985-7210-18-3. Архівавана 28 красавіка 2022.
- Simpson J., Roud S. A Dictionary of English Folklore. — New York: Oxford University Press, 2000. — ISBN 978-0192100191.
Спасылкі
 | Англічане на Вікісховішчы |
|---|
- Даведнік англійскіх звычаяў і культуры Архівавана 7 красавіка 2022. (англ.)
- Каралеўствы англасаксаў (англ.)
- Гісторыя англійскай мовы (англ.)
- Гісторыя Англіканскай царквы (англ.)
- Традыцыйныя англійскія стравы, і гісторыя англійскага харчавання (англ.)
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Anglicha ne angl English eyrapejski narod asnoynae naselnictva Anglii U Vyalikabrytanii skladayuc etnichnuyu bolshasc 49 003 000 chalavek 2022 g Anglichane taksama zhyvuc u inshyh krainah Zahodnyaj Eyropy Paynochnaj i Paydnyovaj Ameryki Afryki Aystralii i Akiyanii Bolej dakladnae vyznachenne kolkasci zacyazharana z za tago shto y Vyalikabrytanii mnogiya anglichane addayuc peravagu toesnasci brytancy a y zamezhnyh krainah da anglichan adnosyac abo nashchadkay vyhadcay z Vyalikabrytanii yakiya ne zaysyody mayuc anglijskae pahodzhanne abo navat lyudzej yakiya stala razmaylyayuc na anglijskaj move Anglichane angl English Uilyam Shekspir Isaak Nyutan Charlz Darvin Devid BekhemMery Sheli Florens Najcingejl Margaret Tetcher Kejt UinsletAgulnaya kolkasc 49 003 000Regiyony prazhyvannya VyalikabrytaniyaMova anglijskaya movaReligiya hrysciyanstvaBlizkiya etnichnyya grupy fryzy nemcy galandcy Rodnaya mova anglijskaya adna z najbolsh raspaysyudzhanyh moy svetu GistoryyaAnglijski narod sklaysya y vyniku zmeshvannya i pracyaglaj asimilyacyi raznastajnyh etnichnyh elementay Adnymi z najstarazhytnejshyh zhyharoy Brytanskih astravoy byli kelckiya plyamyony bryty i insh yakiya pasyalilisya tut kalya syaredziny I tys da n e U V VI stst n e na astravy perasyalilisya z maceryka germanskiya plyamyony angly saksy yuty Yany chastkova asimilyavali keltay i adcisnuli ih u gory Shatlandyi Uelsa i Kornuala anglasaksay yakaya sklalasya y VII X stst na asnove germanskih i kelckih plyamyonay padverglasya znachnamu yplyvu skandynavay danay narvezhcay yakiya zavayavali y VIII IX stst nekatoryya rayony Anglii Najbolsh vazhnaya padzeya y etnichnaj gistoryi anglichan Narmandskae zavayavanne Anglii 1066 g Panuyuchae stanovishcha y kraine zanyali franka narmandskiya barony francuzskaya mova stala aficyjnaj movaj hoc narod pracyagvay gavaryc na svayoj anglasaksonskaj move Pastupova da XIII XIV stst anglasaksy i narmany zlilisya y adzinuyu anglijskuyu nacyyanalnuyu agulnasc U XVI st skladaecca agulnaanglijskaya gutarkovaya i litaraturnaya mova Anglijskaya burzhuaznaya revalyucyya XVII stagoddzya zavyarshyla galoynym chynam praces farmiravannya anglijskaj nacyi U XVII XIX stst shmatlikiya anglichane perasyalilisya y zahoplenyya Angliyaj kalonii i stali adnym z galoynyh kampanentay u farmiravanni sheragu nacyj amerykancay ZShA aystralijcay Pobyt90 anglichan zhyve y garadah Sem i nuklearnyya shmat byazdzetnyh par Naselnictva zasyarodzhana y syami najbujnejshyh kanurbacyyah najbujnejshaya z yakih Vyaliki Londan kalya 7 mln chalavek Planiroyka garadoy chascej za ysyo radyyalnaya u centry ploshcha i sabor Velmi harakterny gatychnyya sabory Selskiya paselishchy byvayuc dvuh typay vyoski na yshodze i hutary abo fermy na zahadze Dahi hat zvychajna vysokiya dvuhshilnyya stromkiya z charapicy abo shyferu Damy karkasnyya z kamenya galki vapnyakovyh plit paznejshy typ hat z cegly Harakterna malapavyarhovae budaynictva vertykalnae razmyashchenne kvater na dvuh paverhah U anglijskaj arhitektury XVII XVIII stagoddzyay prykmetny galandski yplyy Da getaga chasu u silu zakaranelaga kanservatyzmu anglichan velmi doyga trymalasya gotyka Adzezha Nacyyanalny anglijski kascyum sklaysya y XIX stagoddzi Dlya yago harakterny strogasc i prastata linij myakkiya i spakojnyya tony Typ anglijskaga kascyuma payplyvay na farmiravanne agulnaeyrapejskaga muzhchynskaga kascyuma Cyaper papulyarna spartyynaya adzezha Zahoyvayucca syarednyavechnyya elementy y adzezhy y suddzyay gvardzejcay studentay parlamentaryyay Ezha Tradycyjnaya ezha myasnaya rostbif bifshteks bekon rybnyya stravy Taksama papulyarnyya pudyngi yany moguc byc z roznyh praduktay i Imyony Asnoyny artykul ZnoskiEnglish in United KingdomLitaraturaAnglichane Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 1 A Arshyn Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 1996 T 1 S 349 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0036 6 t 1 Staraangelskaya paeziya per sa staraangl I M Kulikova Minsk A M Yanushkevich 2019 ISBN 978 985 7210 18 3 Arhivavana 28 krasavika 2022 Simpson J Roud S A Dictionary of English Folklore New York Oxford University Press 2000 ISBN 978 0192100191 SpasylkiAnglichane na VikishovishchyDavednik anglijskih zvychayay i kultury Arhivavana 7 krasavika 2022 angl Karaleystvy anglasaksay angl Gistoryya anglijskaj movy angl Gistoryya Anglikanskaj carkvy angl Tradycyjnyya anglijskiya stravy i gistoryya anglijskaga harchavannya angl