Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Халіфа́т або Арабскі халіфат (араб. خلافة إسلامية) — феадальная араба - мусульманская дзяржава, якае ўзнікла ў выніку арабскіх заваяванняў VII — IX стагоддзяў і ўзначальвалася халіфамі. Таксама халіфат як тэрмін азначае ісламскую тэакратычную дзяржаву, якая павінна аб'ядноўваць усіх мусульман. Зрэшты толькі першы Амеядскі халіфат сапраўды аб'ядноўваў усю уму.
| Гістарычная дзяржава | |
| Арабскі халіфат араб. خلافة إسلامية | |
|---|---|
 Арабская Халіфат ў 750 годзе. Рознымі колерамі пазначаныя ўладанні мусульман на момант смерці Мухамада, заваяванні першых трох халіфаў і заваяванні Амеядаў. | |
| 630 — 1258 | |
| Сталіца | 630—656 Медзіна 656 — 661 Мека 661 — 754 Дамаск 754 — 762 Эль-Куфа 762 — 836 Багдад 836 — 892 892 — 1258 Багдад |
| Мова(ы) | Арабская мова |
| Афіцыйная мова | арабская |
| Насельніцтва | арабы, персы, копты, туркі, армяне, , грузіны (разам з і абхазамі), іспанцы, партугальцы, паўднёвыя італьянцы, дагестанскія народы, , узбекі, таджыкі. |
| Пераемнасць | |
| < Сасаніды | |
| > | |
Пад кантролем гэтай дзяржавы ў перыяд яе росквіту знаходзіліся землі Блізкага Усходу, Афрыкі і паўднёвага захаду Еўропы. Халіфат кантактаваў з такімі рэгіёнамі як Еўропа і , цесна ўзаемадзейнічаў з тагачасным ўтварэннямі на гэтых землях - Вялікай Булгарыяй, Цюркскім і Хазарскім каганатам, Вялікім княствам Рускім, Усходняй Рымскай імперыяй.
Гісторыя
Першапачатковым ядром Халіфата стала створаная Прарокам Мухамадам ў пачатку VII ст. у Хіджазе (Заходняя Аравія) мусульманская супольнасць — ума. У выніку арабскіх заваяванняў была створана вялізная дзяржава, якая ўключала Аравійскі паўвостраў, сучасныя Ірак, Іран, большую частку Закаўказзя, Сярэдняй Азіі, Сірыю, Ізраіль, Іарданію, Егіпет, Паўночную Афрыку, вялікую частку Іспаніі і Партугаліі, частку .
Слова Халіфат (араб. خليفة — Khalīfah «спадчыннік», «прадстаўнік») — азначае як тытул халіфа, так і вялікую дзяржаву, створаную пасля Мухамада арабамі-заваёўнікамі пад кіраўніцтвам яго «халіфаў» — «прадстаўнікоў».
Эпоха існавання Багдадскага халіфата, разам з некалькімі наступнымі стагоддзямі росквіту агульнаісламскай навукі і культуры, называюцца ў заходняй гістарыяграфіі Залатым векам Ісламу.
Гл. таксама
- Абасідскі халіфат
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Halifa t abo Arabski halifat arab خلافة إسلامية feadalnaya araba musulmanskaya dzyarzhava yakae yznikla y vyniku arabskih zavayavannyay VII IX stagoddzyay i yznachalvalasya halifami Taksama halifat yak termin aznachae islamskuyu teakratychnuyu dzyarzhavu yakaya pavinna ab yadnoyvac usih musulman Zreshty tolki pershy Ameyadski halifat sapraydy ab yadnoyvay usyu umu Gistarychnaya dzyarzhavaArabski halifat arab خلافة إسلامية Arabskaya Halifat y 750 godze Roznymi kolerami paznachanyya yladanni musulman na momant smerci Muhamada zavayavanni pershyh troh halifay i zavayavanni Ameyaday 630 1258Stalica 630 656 Medzina 656 661 Meka 661 754 Damask 754 762 El Kufa 762 836 Bagdad 836 892 892 1258 BagdadMova y Arabskaya movaAficyjnaya mova arabskayaNaselnictva araby persy kopty turki armyane gruziny razam z i abhazami ispancy partugalcy paydnyovyya italyancy dagestanskiya narody uzbeki tadzhyki Peraemnasc lt Sasanidy gt Pad kantrolem getaj dzyarzhavy y peryyad yae roskvitu znahodzilisya zemli Blizkaga Ushodu Afryki i paydnyovaga zahadu Eyropy Halifat kantaktavay z takimi regiyonami yak Eyropa i cesna yzaemadzejnichay z tagachasnym ytvarennyami na getyh zemlyah Vyalikaj Bulgaryyaj Cyurkskim i Hazarskim kaganatam Vyalikim knyastvam Ruskim Ushodnyaj Rymskaj imperyyaj GistoryyaPershapachatkovym yadrom Halifata stala stvoranaya Prarokam Muhamadam y pachatku VII st u Hidzhaze Zahodnyaya Araviya musulmanskaya supolnasc uma U vyniku arabskih zavayavannyay byla stvorana vyaliznaya dzyarzhava yakaya yklyuchala Aravijski payvostray suchasnyya Irak Iran bolshuyu chastku Zakaykazzya Syarednyaj Azii Siryyu Izrail Iardaniyu Egipet Paynochnuyu Afryku vyalikuyu chastku Ispanii i Partugalii chastku Slova Halifat arab خليفة Khalifah spadchynnik pradstaynik aznachae yak tytul halifa tak i vyalikuyu dzyarzhavu stvoranuyu paslya Muhamada arabami zavayoynikami pad kiraynictvam yago halifay pradstaynikoy Epoha isnavannya Bagdadskaga halifata razam z nekalkimi nastupnymi stagoddzyami roskvitu agulnaislamskaj navuki i kultury nazyvayucca y zahodnyaj gistaryyagrafii Zalatym vekam Islamu Gl taksamaAbasidski halifat