Архангельск горад у Расіі на Паўночнай Дзвіне за 40 45 км ад яе ўпадзення ў Белае мора адміністрацыйны цэнтр Архангельск

Архангельск — горад у Расіі на Паўночнай Дзвіне, за 40—45 км ад яе ўпадзення ў Белае мора, адміністрацыйны цэнтр Архангельскай вобласці, культурна-гістарычная сталіца Памор’я. Клімат субарктычны, марскі, з працяглай зімой і кароткім летам. Сярэдняя тэмпература студзеня — −13°, ліпеня — +17°. 529 мм ападкаў у год.

Горад

Архангельск
Архангельск

Герб^[d]

Архангельск уначы

Краіна	Расія
Вобласць	Архангельская вобласць
Раён	Архангельск
Каардынаты	64°33′ пн. ш. 40°32′ у. д.^HGЯO
Мэр	Ігар Віктаравіч Годзіш
Заснаваны	1584
Першая згадка	1584
Горад з	1584
Плошча	294,42 км²
Вышыня цэнтра	3 м
Насельніцтва	▼294 914 чал. (1 студзеня 2025)
Часавы пояс	UTC+3
Тэлефонны код	8182
Паштовыя індэксы	163000-163071
Аўтамабільны код	29
Ідэнтыфікатар	11401
Афіцыйны сайт	arhcity.ru

Архангельск на карце Расіі ±

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Забудоўваецца з 1584 г. Больш за стагоддзе быў адзіным марскім портам Расіі. З заснаваннем Санкт-Пецярбурга значэнне Архангельска зніжаецца. Канчаткова страціў значэнне як гандлёвы порт з 1916 г. — з пабудовай на беразе Кольскага заліва незамярзаючага порта Мурманск. З пачатку 1990-х ідзе дэкаланізацыя расійскай Поўначы, колькасць насельніцтва Архангельска пастаянна скарачаецца.

7 красавіка 2019 г. на Плошчы прафсаюзаў прайшоў несанкцыянаваны мітынг супраць будаўніцтва смеццевага палігона каля станцыі Шыес. Мітынгоўцы (каля 2—3 тыс. чал.) заклікалі , які падтрымлівае будаўніцтва, сысці ў адстаўку. Супрацоўнікі паліцыі спрабавалі разагнаць пратэстуючых, але не затрымлівалі іх.

Насельніцтва

Год	Колькасць
2017	351 488
2018	349 742
2025	294 914

Эканоміка

Прамысловасць: дрэваперапрацоўчая, лесахімічная, цэлюлозна-папяровая, рыбная.

Вядомыя ўраджэнцы і жыхары

Вячаслаў Мікалаевіч Данілаў (1948—2017) — беларускі архітэктар.
Міхаіл Навумавіч Калік — савецкі кінарэжысёр
Барыс Андрэевіч Калавандзін (1938—1988) — вучоны ў галіне механікі і гідрадынамікі.
Міхаіл Васілевіч Плятнёў — расійскі піяніст, кампазітар, дырыжор.
Клара Уладзіміраўна Сакалова (нар. 1931) — беларускі архітэктар.
Ірына Аляксандраўна Трусава (нар. 1957) — беларускі спецыяліст у галіне металургіі чорных, каляровых і рэдкіх металаў, прамысловай цеплаэнергетыкі. Доктар тэхнічных навук (2005), прафесар (2005).

Зноскі

Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2025 года — М.: Росстат, 2025.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q133797648"></a>
В Архангельске участники митинга против строительства мусорного полигона в Шиесе потребовали отставки губернатора (руск.)(недаступная спасылка). Новая газета (7 красавіка 2019). Архівавана з першакрыніцы 7 красавіка 2019.
Здоровье смешали с мусором (руск.). Коммерсантъ (7 красавіка 2018).
http://www.gks.ru/free_doc/doc_2017/bul_dr/mun_obr2017.rar
26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года — Federal State Statistics Service. Праверана 23 студзеня 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680"></a>
Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.

Гл. таксама

Саломбала
Алена Іванаўна Малахавец

Зноскі

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Архангельск
Афіцыйны сайт горада

[_d270c3363b57f66e-1] Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2025 года — М.: Росстат, 2025.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q133797648"></a>

[2] В Архангельске участники митинга против строительства мусорного полигона в Шиесе потребовали отставки губернатора (руск.)(недаступная спасылка). Новая газета (7 красавіка 2019). Архівавана з першакрыніцы 7 красавіка 2019.

[3] Здоровье смешали с мусором (руск.). Коммерсантъ (7 красавіка 2018).

[_0e7135a15e428de4-4] ttp://www.gks.ru/free_doc/doc_2017/bul_dr/mun_obr2017.rar

[_b58ef8497511dca6-5] 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года — Federal State Statistics Service. Праверана 23 студзеня 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680"></a>

[Бел-6] Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.