Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Кара́кас (ісп.: Caracas), горад, сталіца Венесуэлы. Адміністрацыйны цэнтр Федэральнай (сталічнай) акругі. 3,3 млн. жыхароў (2005), 4,7 млн. у агламерацыі (Вялікі Каракас). Плошча 1900 км2. Галоўны эканамічны, фінансавы і культурны цэнтр краіны. Буйнейшы транспартны вузел Венесуэлы.
Горад
 Каракас на фоне Андаў
Каракас на карце Венесуэлы  | ||||||||||||||||||||||||||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Падзяляецца на пяць раёнаў: Барута (Baruta), Эль Хаціла (El Hatillo), Чакао (Chacao), Лібертадор (Libertador) і Сукрэ (Sucre). Раён Лібертадор з'яўляецца гістарычным цэнтрам Каракаса і самай населенай яго часткай: 2,1 млн. жыхароў (2005). Выканаўчая ўлада ў раёне належыць мэру, прадстаўнічая — муніцыпальнаму савету.
Гісторыя
Заснаваны 25 ліпеня 1567 (дзень св. Яга) іспанцамі на месцы спаленага пасялення індзейцаў племя каракас, адсюль поўная назва: Santiago de León de Caracas. У 16–17 ст. на горад нападалі піраты. З 1577 рэзідэнцыя іспанскага губернатара, з 1777 сталіца генерал-капітанства Венесуэла. З 1810 цэнтр барацьбы за незалежнасць Венесуэлы, з 1811 яе сталіца (акрамя 1812-24, горад адбілі іспанскія каралеўскія войскі). у 1853—63 баявыя дзеянні ў горадзе паміж прыхільнікамі кансерватараў і лібералаў. З 1870-х праводзіцца перапланіроўка старых і будаўніцтва новых кварталаў. У 20 ст. пачалося хуткае эканамічнае развіццё горада.
Прыродныя ўмовы
Знаходзіцца ў горнай даліне Карыбскіх Андаў на вышыні 900—1000 м над узроўнем мора, за 13-14 км ад узбярэжжа Карыбскага мора. Клімат вільготны, субэкватарыяльны. Сярэдняя тэмпература студзеня +19 градусаў, а ліпеня +21 градус. Ападкаў у год выпадае 820 мм. З мая па лістапад — сезон дажджоў.Са снежня па май над Каракасам пануюць антыцыклоны, усталёўваецца сухое надвор'е. Горад знаходзіцца ў зоне павышанай сейсмічнай актыўнасці, неаднаразова знішчаўся землетрасеннямі (1812, 1900, 1967).
У наваколлі пераважае расліннасць парама (высокагорных лугоў) і ўмераных лясоў. З жывёл на схілах Карыбскіх Андаў водзяцца ягуар, пума, ацэлот, выдра, малпы, нутрыі, тапіры, свінкавыя.
Насельніцтва
Каракас густанаселены горад, у якім пражывае каля адной шостай часткі насельніцтва Венесуэлы. Сярод жыхароў пераважаюць іспана-індзейскія метысы, каля 20% складаюць белыя (прамыя нашчадкі іспанцаў, італьянцаў, партугальцаў). Многа перасяленцаў з суседняй Калумбіі. Неграў каля 10%, індзейцаў менш за 2%.
Жыхары горада размаўляюць пераважна па-іспанску, індзейцы гавораць на 40 мовах розных груп. Большасць вернікаў належаць да Рымска-каталіцкай царквы.
Эканоміка
У эканоміцы горада пераважае доля паслуг (звыш 90%). Прамысловасць: харчовая, тэкстыльная, швейная, гарбарна-абутковая, хімічная, фармацэўтычная, нафтаперапрацоўчая, цэлюлозна-папяровая, машынабудаўнічая (у т.л. зборка аўтамабіляў), шкляная, цэментная. У Каракасе размешчана штаб-кватэры (PDVSA), шэрагу іншых венесуэльскіх кампаній. Працуе Фондавая біржа Каракаса.
Транспарт
Вузел чыгунак і аўтадарог. Міжнародны аэрапорт Майкетыя (Maiquetia, Simón Bolívar International Airport). Марскі аванпорт Каракаса на Карыбскім моры — Ла-Гуайра.
З 1983 працуе метрапалітэн (чатыры лініі, больш за сорак станцый). Асноўны сродак грамадскага транспарту — аўтобус.
Культурны ўплыў
Ужо ў час іспанскай адміністрацыі Каракас меў правільную сетку вуліц і плошчаў. А архітэктуры горада пераважае сучасная забудова. Многія старыя пабудовы Каракаса амаль цалкам зруйнаваны землетрасеннямі. На цэнтральнай плошчы захаваўся сабор (1674, архітэктар П. дэ Медына). У 2-й палове 19 — пачатку 20 ст. створана Ла Прастора — квартал шматкватэрных дамоў і асабнякоў, грамадскіх будынкаў (Нацыянальны капітолій, архітэктары Л.Урданета, Р.Гарсія; Нацыянальны тэатр, 1905, архітэктар А. Чатаінг). З 1936 вядзецца рэканструкцыя старых і ўзвядзенне новых парадных ансамбляў грамадскіх і дзелавых будынкаў: грамадскі цэнтр «Сімон Балівар» (1938, архітэктар С.Дамінгес), універсітэцкі гарадок (1944-57, архітэктар К. Р. Вільянуэва, з 2000 уваходзіць у Спіс сусветнай спадчыны ЮНЕСКА), плошчы ўздоўж галоўнай магістралі Авеніда Балівар (Эль-Сіленсіо), Пласа Венесуэла з вышынным домам Эдыфісіа Полар (1952-54, архітэктары Х. М. Галія, М. Вегас Пачэка); азелянёныя раёны Сера-Грандэ, Эль-Параіса з сучаснымі будынкамі і віламі. На заходняй ускраіне — рабочыя кварталы, хаціны беднаты.
4 універсітэты, у т.л. дзяржаўны, муніцыпальны і два прыватныя, некалькі коледжаў. Нацыянальная бібліятэка. Шэраг навуковых устаноў Венесуэлы.
Шмат музеяў, у т.л. прыгожых мастацтваў, крэольскі, каланіяльнага мастацтва, сучаснага мастацтва, музей Сімона Балівара, дом-музей Сімона Балівара.
У Каракасе працуюць Нацыянальны тэатр, тэатральныя і канцэртныя ўстановы «Атэнео», «Тэатро Альбертэ дэ Пас», «Урданета», «Карыбе», «Лідо», «Тэатро мунісіпаль» і іншыя. У горадзе размяшчаецца самы багаты і прыгожы на кантыненце батанічны сад.
Насельніцтва
| |||||||||
Гарады-пабрацімы
![image]()
Adeje[d], Іспанія
![image]()
Navi Mumbai[d], Індыя
![image]()
Paita[d], Перу
![image]()
Авейру, Партугалія
![image]()
Алжыр, Алжыр![image]()
Віга, Іспанія
![image]()
Ганалулу, ЗША (27 студзеня 1999)
![image]()
Дубай, ААЭ
![image]()
Калі, Калумбія
![image]()
Клуж-Напока, Румынія
![image]()
Ла-Пас, Балівія![image]()
Лас-Пальмас, Іспанія![image]()
Мадрыд, Іспанія
![image]()
Манагуа, Нікарагуа
![image]()
Мантэвідэа, Уругвай![image]()
Мелілья, Іспанія
![image]()
Мехіка, Мексіка
![image]()
Мінск, Беларусь![image]()
Новы Арлеан, ЗША
![image]()
Расарыа, Аргенціна (1998)
![image]()
Рыа-дэ-Жанэйра, Бразілія
![image]()
Сан-Сальвадор, Сальвадор![image]()
Сан-Францыска, ЗША
![image]()
Санта-Дамінга, Дамініканская Рэспубліка![image]()
Санта-Крус-дэ-Тэнэрыфэ, Іспанія![image]()
Сант’яга-дэ-Керэтара[d], Мексіка
![image]()
Тэгеран, Іран![image]()
Экатэпек-дэ-Марэлас[d], Мексіка
![image]()
/ 
![image]()
Эль-Аюн, Марока / САДР![image]()
акруга Ганалулу[d], ЗША (27 студзеня 1999)
Вядомыя асобы
- Ромула Гальегас (1884—1969), прэзідэнт Венесуэлы (1948), пісьменнік і журналіст.
- Карлас Крус-Дыес, венесуэльскі мастак
Спасылкі
- Афіцыйны сайт Каракаса
- Начное жыццё венесуэльскай сталіцы
- Стужка навін Каракаса Архівавана 2 лістапада 2011.
- https://www4.honolulu.gov/docushare/dsweb/Get/Document-114390/99-10.pdf
- https://www.rosario.gob.ar/web/gobierno/internacionales/relaciones-bilaterales#hermanamientos
- http://mail.camara.rj.gov.br/APL/Legislativos/contlei.nsf/50ad008247b8f030032579ea0073d588/3f4147a57ed8aa3483257e8800663664?OpenDocument
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Kara kas isp Caracas gorad stalica Venesuely Administracyjny centr Federalnaj stalichnaj akrugi 3 3 mln zhyharoy 2005 4 7 mln u aglameracyi Vyaliki Karakas Ploshcha 1900 km2 Galoyny ekanamichny finansavy i kulturny centr krainy Bujnejshy transpartny vuzel Venesuely Gorad Karakas isp Santiago de Leon de Caracas Gerb ScyagKarakas na fone Anday Kraina VenesuelaKaardynaty 10 30 pn sh 66 56 z d H G Ya OKiraynik Ali Mansour Landaeta d Zasnavany 25 lipenya 1567Ploshcha 776 km Vyshynya centra 920 mVodnyya ab ekty Guaire River d Naselnictva 2 808 937 chalavek 2006 Chasavy poyas UTC 4 30Telefonny kod 58 212Pashtovy indeks 1010 AAficyjny sajt alcaldiamayor gob ve isp Karakas na karce VenesuelyMedyyafajly na Vikishovishchy Padzyalyaecca na pyac rayonay Baruta Baruta El Hacila El Hatillo Chakao Chacao Libertador Libertador i Sukre Sucre Rayon Libertador z yaylyaecca gistarychnym centram Karakasa i samaj naselenaj yago chastkaj 2 1 mln zhyharoy 2005 Vykanaychaya ylada y rayone nalezhyc meru pradstaynichaya municypalnamu savetu GistoryyaZasnavany 25 lipenya 1567 dzen sv Yaga ispancami na mescy spalenaga pasyalennya indzejcay plemya karakas adsyul poynaya nazva Santiago de Leon de Caracas U 16 17 st na gorad napadali piraty Z 1577 rezidencyya ispanskaga gubernatara z 1777 stalica general kapitanstva Venesuela Z 1810 centr baracby za nezalezhnasc Venesuely z 1811 yae stalica akramya 1812 24 gorad adbili ispanskiya karaleyskiya vojski u 1853 63 bayavyya dzeyanni y goradze pamizh pryhilnikami kanservataray i liberalay Z 1870 h pravodzicca peraplaniroyka staryh i budaynictva novyh kvartalay U 20 st pachalosya hutkae ekanamichnae razviccyo gorada Pryrodnyya ymovyZnahodzicca y gornaj daline Karybskih Anday na vyshyni 900 1000 m nad uzroynem mora za 13 14 km ad uzbyarezhzha Karybskaga mora Klimat vilgotny subekvataryyalny Syarednyaya temperatura studzenya 19 gradusay a lipenya 21 gradus Apadkay u god vypadae 820 mm Z maya pa listapad sezon dazhdzhoy Sa snezhnya pa maj nad Karakasam panuyuc antycyklony ustalyoyvaecca suhoe nadvor e Gorad znahodzicca y zone pavyshanaj sejsmichnaj aktyynasci neadnarazova znishchaysya zemletrasennyami 1812 1900 1967 U navakolli peravazhae raslinnasc parama vysokagornyh lugoy i ymeranyh lyasoy Z zhyvyol na shilah Karybskih Anday vodzyacca yaguar puma acelot vydra malpy nutryi tapiry svinkavyya NaselnictvaKarakas gustanaseleny gorad u yakim prazhyvae kalya adnoj shostaj chastki naselnictva Venesuely Syarod zhyharoy peravazhayuc ispana indzejskiya metysy kalya 20 skladayuc belyya pramyya nashchadki ispancay italyancay partugalcay Mnoga perasyalencay z susednyaj Kalumbii Negray kalya 10 indzejcay mensh za 2 Zhyhary gorada razmaylyayuc peravazhna pa ispansku indzejcy gavorac na 40 movah roznyh grup Bolshasc vernikay nalezhac da Rymska katalickaj carkvy EkanomikaU ekanomicy gorada peravazhae dolya paslug zvysh 90 Pramyslovasc harchovaya tekstylnaya shvejnaya garbarna abutkovaya himichnaya farmaceytychnaya naftaperapracoychaya celyulozna papyarovaya mashynabudaynichaya u t l zborka aytamabilyay shklyanaya cementnaya U Karakase razmeshchana shtab kvatery PDVSA sheragu inshyh venesuelskih kampanij Pracue Fondavaya birzha Karakasa TranspartVuzel chygunak i aytadarog Mizhnarodny aeraport Majketyya Maiquetia Simon Bolivar International Airport Marski avanport Karakasa na Karybskim mory La Guajra Z 1983 pracue metrapaliten chatyry linii bolsh za sorak stancyj Asnoyny srodak gramadskaga transpartu aytobus Kulturny yplyyUzho y chas ispanskaj administracyi Karakas mey pravilnuyu setku vulic i ploshchay A arhitektury gorada peravazhae suchasnaya zabudova Mnogiya staryya pabudovy Karakasa amal calkam zrujnavany zemletrasennyami Na centralnaj ploshchy zahavaysya sabor 1674 arhitektar P de Medyna U 2 j palove 19 pachatku 20 st stvorana La Prastora kvartal shmatkvaternyh damoy i asabnyakoy gramadskih budynkay Nacyyanalny kapitolij arhitektary L Urdaneta R Garsiya Nacyyanalny teatr 1905 arhitektar A Chataing Z 1936 vyadzecca rekanstrukcyya staryh i yzvyadzenne novyh paradnyh ansamblyay gramadskih i dzelavyh budynkay gramadski centr Simon Balivar 1938 arhitektar S Daminges universitecki garadok 1944 57 arhitektar K R Vilyanueva z 2000 uvahodzic u Spis susvetnaj spadchyny YuNESKA ploshchy yzdoyzh galoynaj magistrali Avenida Balivar El Silensio Plasa Venesuela z vyshynnym domam Edyfisia Polar 1952 54 arhitektary H M Galiya M Vegas Pacheka azelyanyonyya rayony Sera Grande El Paraisa z suchasnymi budynkami i vilami Na zahodnyaj uskraine rabochyya kvartaly haciny bednaty 4 universitety u t l dzyarzhayny municypalny i dva pryvatnyya nekalki koledzhay Nacyyanalnaya bibliyateka Sherag navukovyh ustanoy Venesuely Shmat muzeyay u t l prygozhyh mastactvay kreolski kalaniyalnaga mastactva suchasnaga mastactva muzej Simona Balivara dom muzej Simona Balivara U Karakase pracuyuc Nacyyanalny teatr teatralnyya i kancertnyya ystanovy Ateneo Teatro Alberte de Pas Urdaneta Karybe Lido Teatro munisipal i inshyya U goradze razmyashchaecca samy bagaty i prygozhy na kantynence batanichny sad NaselnictvaGod Kolkasc2011 1 943 9012017 2 245 744Garady pabracimy Adeje d Ispaniya Navi Mumbai d Indyya Paita d Peru Avejru Partugaliya Alzhyr Alzhyr Viga Ispaniya Ganalulu ZShA 27 studzenya 1999 Dubaj AAE Kali Kalumbiya Kluzh Napoka Rumyniya La Pas Baliviya Las Palmas Ispaniya Madryd Ispaniya Managua Nikaragua Mantevidea Urugvaj Melilya Ispaniya Mehika Meksika Minsk Belarus Novy Arlean ZShA Rasarya Argencina 1998 Rya de Zhanejra Braziliya San Salvador Salvador San Francyska ZShA Santa Daminga Daminikanskaya Respublika Santa Krus de Teneryfe Ispaniya Sant yaga de Keretara d Meksika Tegeran Iran Ekatepek de Marelas d Meksika El Ayun Maroka SADR akruga Ganalulu d ZShA 27 studzenya 1999 Vyadomyya asobyRomula Galegas 1884 1969 prezident Venesuely 1948 pismennik i zhurnalist Karlas Krus Dyes venesuelski mastakSpasylkiAficyjny sajt Karakasa Nachnoe zhyccyo venesuelskaj stalicy Stuzhka navin Karakasa Arhivavana 2 listapada 2011 https www4 honolulu gov docushare dsweb Get Document 114390 99 10 pdf https www rosario gob ar web gobierno internacionales relaciones bilaterales hermanamientos http mail camara rj gov br APL Legislativos contlei nsf 50ad008247b8f030032579ea0073d588 3f4147a57ed8aa3483257e8800663664 OpenDocument