Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Лічэбнік — часціна мовы, якая абазначае лікі, колькасць прадметаў ці рэчыва альбо парадкавую паслядоўнасць прадметаў. У сказе можа выконваць функцыю азначэння ці дзейніка. Можа быць колькасным (адзін, два, тры…) ці парадкавым (першы, другі, трэці…).
Асаблівасці лічэбнікаў розных моў Еўропы
У рускай і беларускай мовах лічэбнікі «адзін» і «два» маюць катэгорыю роду (напр., один-одна-одно, два-две; адзін-адна-адно, два-дзве). Лічэбнік «адзін» можа таксама ставіцца ў множны лік. Лічэбнікі рускай і беларускай, як і іншых славянскіх моў, змяняюцца па склонах. Катэгорыю роду маюць таксама лічэбнікі нямецкай і французскай моў, але гэтага няма ў англійскай мове. Лічэбнікі англійскай мовы, якія перадаюць лічбы парадкаў 100, 1000, 1000000 і г.д. могуць ставіцца ў множны лік толькі пры перадачы няпэўнай колькасці чагосьці: thousands of cars — тысячы аўтамабіляў, але five thousand cars — пяць тысяч аўтамабіляў.
Па-рознаму ў розных мовах Еўропы выражаюцца адны і тыя ж лікі. У англійскай мове лікі, якія ідуць паміж 1000 і 10000 могуць разглядацца як сотні: 1500 можа разглядацца і як тысяча пяцьсот (one thousand five hundred), і як пятнаццаць соцень (fifteen hundred). Нешта падобнае існуе, але практычна не выкарыстоўваецца ў сучаснай французскай мове. Інтэрпрэтацыя 2000 як «дваццаці соцень» у сучаснай англійскай мове можа быць наступнай: двухтысячны год, восем гадзін вечара (дваццаць гадзін роўна), дзве тысячы (долараў, рублёў і г.д.)
У сучасных беларускай, рускай і французскай мовах складаныя нумары — тэлефонаў, банкаўскіх рахункаў і нават кабінетаў — чытаюцца парнымі лічбамі: 5678 — «пяцьдзясят шэсць-семдзесят восем». У англійскай мове такія лічбы чытаюцца паасобку: 5678 — «пяць-шэсць-сем-восем».
У сучаснай французскай мове не выкарыстоўваюцца спецыяльныя словы для абазначэння лікаў ад 70 да 90. Так, лічба 70 перадаецца лічэбнікам soixante-dix альбо «шэсцьдзясят дзесяць» (існуюць таксама і рэдкія варыянты septantaine і septante ), 71 — soixante-onze альбо «шэсцьдзясят адзінаццаць», 80 — quatre-vingt ці, літаральна, «чатыры на дваццаць» (існуюць, але практычна не ўжываюцца дыялектызмы octante і huitante). Лік 90 перадаецца як quatre-vingt-dix ці «чатыры на дваццаць дзесяць» (у Бельгіі і Швейцарыі таксама існуе варыянт nonante), а 95 па-французску будзе quatre-vingt-quinze («чатыры на дваццаць пятнаццаць»).
У многіх мовах Еўропы, у тым ліку беларускай, рускай, французскай і нямецкай лік 1000 000 000 перадаецца словам «мільярд». Аднак у англійскай мове гэта лічба перадаецца словам billion.
Зноскі
- Krylova, I.P., Gordon E.M. A Grammar of Present-day English. Practical Course. М.:КДУ, 2008, с.388
- Словарь Мультитран (русско-французский раздел)
- тамсама
- тамсама
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Lichebnik chascina movy yakaya abaznachae liki kolkasc pradmetay ci rechyva albo paradkavuyu paslyadoynasc pradmetay U skaze mozha vykonvac funkcyyu aznachennya ci dzejnika Mozha byc kolkasnym adzin dva try ci paradkavym pershy drugi treci Asablivasci lichebnikay roznyh moy EyropyU ruskaj i belaruskaj movah lichebniki adzin i dva mayuc kategoryyu rodu napr odin odna odno dva dve adzin adna adno dva dzve Lichebnik adzin mozha taksama stavicca y mnozhny lik Lichebniki ruskaj i belaruskaj yak i inshyh slavyanskih moy zmyanyayucca pa sklonah Kategoryyu rodu mayuc taksama lichebniki nyameckaj i francuzskaj moy ale getaga nyama y anglijskaj move Lichebniki anglijskaj movy yakiya peradayuc lichby paradkay 100 1000 1000000 i g d moguc stavicca y mnozhny lik tolki pry peradachy nyapeynaj kolkasci chagosci thousands of cars tysyachy aytamabilyay ale five thousand cars pyac tysyach aytamabilyay Pa roznamu y roznyh movah Eyropy vyrazhayucca adny i tyya zh liki U anglijskaj move liki yakiya iduc pamizh 1000 i 10000 moguc razglyadacca yak sotni 1500 mozha razglyadacca i yak tysyacha pyacsot one thousand five hundred i yak pyatnaccac socen fifteen hundred Neshta padobnae isnue ale praktychna ne vykarystoyvaecca y suchasnaj francuzskaj move Interpretacyya 2000 yak dvaccaci socen u suchasnaj anglijskaj move mozha byc nastupnaj dvuhtysyachny god vosem gadzin vechara dvaccac gadzin royna dzve tysyachy dolaray rublyoy i g d U suchasnyh belaruskaj ruskaj i francuzskaj movah skladanyya numary telefonay bankayskih rahunkay i navat kabinetay chytayucca parnymi lichbami 5678 pyacdzyasyat shesc semdzesyat vosem U anglijskaj move takiya lichby chytayucca paasobku 5678 pyac shesc sem vosem U suchasnaj francuzskaj move ne vykarystoyvayucca specyyalnyya slovy dlya abaznachennya likay ad 70 da 90 Tak lichba 70 peradaecca lichebnikam soixante dix albo shescdzyasyat dzesyac isnuyuc taksama i redkiya varyyanty septantaine i septante 71 soixante onze albo shescdzyasyat adzinaccac 80 quatre vingt ci litaralna chatyry na dvaccac isnuyuc ale praktychna ne yzhyvayucca dyyalektyzmy octante i huitante Lik 90 peradaecca yak quatre vingt dix ci chatyry na dvaccac dzesyac u Belgii i Shvejcaryi taksama isnue varyyant nonante a 95 pa francuzsku budze quatre vingt quinze chatyry na dvaccac pyatnaccac U mnogih movah Eyropy u tym liku belaruskaj ruskaj francuzskaj i nyameckaj lik 1000 000 000 peradaecca slovam milyard Adnak u anglijskaj move geta lichba peradaecca slovam billion ZnoskiKrylova I P Gordon E M A Grammar of Present day English Practical Course M KDU 2008 s 388 Slovar Multitran russko francuzskij razdel tamsama tamsama