Моўная норма

Мо́ўная но́рма — сукупнасць агульнаўжываных моўных сродкаў, абумоўленая гістарычна, а таксама правілы іх адбору і выкарыстання, якія прызнаюцца грамадствам найбольш прыдатнымі ў канкрэтны гістарычны перыяд. Норма з’яўляецца адной з істотных уласцівасцей мовы, якія забяспечваюць яе функцыянаванне і гістарычную пераемнасць за кошт уласцівай ёй устойлівасці, якая, у сваю чаргу, не выключае магчымай моўных сродкаў і заўважнай гістарычнай зменлівасці, паколькі норма прызначаная, з аднаго боку, захоўваць маўленчыя традыцыі, а з іншага — задавальняць актуальным і зменлівым патрэбам грамадства. Прыватным выпадкам моўнай нормы з’яўляецца літаратурная норма.

Моўная норма
Вывучаецца ў	сацыялінгвістыка, normativistics^[d] і культура маўлення^[d]

Моўная норма фіксуецца ў нарматыўных слоўніках і граматыках. Значную ролю ў распаўсюджанні і захаванні нормаў граюць мастацкая літаратура, тэатр, школьная адукацыя і СМІ.

Моўныя нормы адлюстроўваюць самыя характэрныя рысы нашай мовы, абавязковыя для ўсіх, хто карыстаецца ёю. Дзякуючы нормам дасягаецца адзінства мовы, разуменне паміж людзьмі ў працэсе моўных зносін.

Тыпы моўных нормаў

• Лексічныя нормы. Яны патрабуюць ужываць словы, засведчаныя слоўнікамі; абмяжоўваць выкарыстанне без стылістычных мэтаў вузкарэгіянальных дыялектызмаў; выключаць са сферы літаратурнага ўжывання вульгарныя і жаргонныя словы.
• Граматычныя нормы. Яны вызначаюць ужыванне формы слова і спалучэння словаў у словазлучэннях і сказах.
• Арфаграфічныя нормы. Яны акрэсліваюць правілы перадачы на пісьме .
• Арфаэпічныя нормы. Яны патрабуюць аднастайнага вымаўлення гукаў і іх спалучэнняў у словах.

Зноскі

1. Норма языковая Архівавана 25 верасня 2015. // Российский гуманитарный энциклопедический словарь
2. Семенюк Н. Н. Норма языковая Архівавана 19 лютага 2014. // БСЭ

Літаратура

• , Віктар Бекіш, Сяргей Берднік. Беларуская мова. Вучэбны дапаможнік для пед. ВНУ / Пад рэд. . — Мінск: Вышэйшая школа, 1994. — 366 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-339-00950-5.